Dersim Seyahatname

Ermeniceden çeviri: Payline Tomasyan
Yayına hazırlayan: Ardaşes Margosyan
Kapak tasarımı: Aret Gıcır
Kapak fotoğrafı: Şal-şapikli kıyafetleriyle Dersimli köylüler, (Hasan Saltık arşivi)

ISBN 978-605-5753-35-1
Baskı: Sena Ofset
İstanbul, Aralık 2012
13x19.5 cm, 200 sayfa, 16 TL


1888 ve 1895 yıllarında Dersim’i bir baştan bir başa dolaşan Antranik’in (Yeritsyan) 1900’de Tiflis’te Ermenice olarak yayınlanan kitabı ilk kez Türkçe’de.

Doğal konumundan iklimine, sularından bitki örtüsüne, hayvanlarına, kuşlarına, madenlerine ve kaplıcalarına değin bütün bir Dersim coğrafyasını gözler önüne seren Antranik, yüz yıl öncesinin Dersim yaşantısını da ayrıntılarıyla, köy köy hane sayısı ve nüfus istatistikleri de vererek aktarıyor. Yalçın dağlar ve sık ormanlarla çevrili haşin bir doğa ile iç içe yaşayan Dersimlinin duygu dünyası ve yaşam mücadelesi, halk tarihçilerinin ve seyitlerin ağzından, yazarın gözlemleri eşliğinde sunuluyor.
Aşiret yaşamı, aşiretler arası ilişkiler, Ermeni Mirakyan aşireti ve Kızılbaşlar hakkında önemli bilgilerin yer aldığı kitap, Dersim-Osmanlı ilişkisi, merkezi otoriteye karşı tutum ve 19. yüzyılda Dersim’e yönelik askeri harekatlar ve sonuçlarının yer aldığı son bölümüyle tarihe de tanıklık ediyor.

Kitapta, yazarın notlarının yanı sıra, Türkçe baskıya özel olarak hazırlanmış editoryal açıklamalar, yerleşim yerlerinin eski ve yeni adlarının karşılaştırmalı bir listesi ve alfabetik bir dizin de yer alıyor.

Arka kapaktan
“Doğuya doğru 8-10 adım ileride II. Şah Hüseyin begin güzel ağaçlar, çiçekler ve güllerle bezeli aile mezarlığı bulunuyordu. Bu mezarlığı görenler ister istemez 1855 ve 1861 yıllarını hatırlar. Ali begin sağlığında, Osmanlı ordusu Kuzuçan sınırlarına girmiş, her yeri yakıp yıkmıştı. Onca köy yakmış, insan öldürmüş ve nihayet onca zavallıyı tutsak edip İstanbul’a sürmüş olması yetmezmiş gibi, şark üslubuyla yapılmış bu süslü aile mezarlığını da tahrip etmiş, hatıraları bile kalmasın diye mezar taşlarının yazılarını dahi silmişti.” (Dersim: Seyahatname, Antranik, s. 16-17)


ARAS YAYINCILIK
İstiklal Cad. Hıdivyal Palas 231/Z.
Tünel – Beyoğlu İstanbul
T: (212) 252 65 18
F: (212) 252 65 19
info@arasyayincilik.com
www.arasyayincilik.com