Türk edebiyat tarihinde modern tarzda yazılan ilk tiyatro eserin Şair Evlenmesi olduğu tüm edebiyatçıların ortak görüşü. Ancak, Ermeni yazar Yervant Baret Manok, yarın piyasaya çıkacak olan `Doğu ile Batı Arasında San Lazzaro Sahnesi` isimli kitabında bu gerçekliği değiştirme niyetinde. Yazara göre modern tarzda ilk Türkçe tiyatro eseri Venedik`te yaşayan Ermeni rahipler tarafından yazıldı ve oynandı.

Doğu ile Batı Arasında San Lazzaro Sahnesi` isimli kitap, Paris`te yaşayan, Yervant Baret Manok tarafından kaleme alındı. BGST yayınlarının yarına satışa sunacağı kitabın konusu bir hayli ilginç. 18. Yüzyılın ortalarında Osmanlıdan Venedik`e giden Ermeni rahiplerin, orada ilk Türkçe tiyatro eserlerini yazdıkları ve `Venedik Karnavalı` adlı sanat şölenlerinde sahneledikleri anlatılıyor. O dönem artan milliyetçilik kavramının, bu eserlerin yok sayılmasına neden olduğunun belirtildiği kitapta, İlk Türk tiyatro Eserinin `Şair Evlenmesi` olarak kabul edilmesine eleştirel bakışla yaklaşılıyor. Eserde ayrıca, o döneme ait `Hasan Kadı yev Hırya Avram`, `Hırya Tellal yev Mehemmed Çelebi` ve `Bekri Musdafayi Nıgarakirı` isimli 3 Türkçe tiyatro oyununa da yer verilmiş.

RAHİPLERİN HEPSİ OSMANLI TOPRAKLARINDA DOĞUP BÜYÜMÜŞ ERMENİLER

Kitapta rahiplerin büyük kısmının İstanbul`da ya da Osmanlı İmparatorluğunun diğer şehirlerinde doğduğu belirtiliyor. Kitabın yazarı Manuk`a göre rahipler Osmanlı İmparatorluğunu ana vatanları olarak görüyor. Kitapta ayrıca, `Rahiplerin büyük çoğunluğunun Osmanlı vatandaşı olması ve Ermenilere gösterilen iyi muamelenin neticesi olarak sergilenen Ermenice veya Türkçe oyunlarda Osmanlı padişahlarını veya hükümetlerini açıkça eleştirmekten kaçındıkları ve imparatorluk idaresiyle iyi ilişkiler kurmaya çalıştıkları ifade ediliyor.

Doğu ile Batı Arasında San Lazzaro Sahnesi - Ermeni Mıkhitarist Manastırı ve İlk Türkçe Tiyatro OyunlarıManok, Yervant Baret
İstanbul, 2012 - BGST Yayınları

Turkish - 208 pages

ISBN - 9789756165539