Turkiye-Ermenistan iliskilerinin normallesmesi bolgedeki diger anlasmazliklarin cozumunun onundeki engellerin kalkmasina hic kuskusuz yardim edecek. Turkiye Rus-Gurcu ihtilafinda da onemli bir arabulucu ABD Baskani Richard Nixon in 36 yil once Pekin’e yaptigi ziyaret dunya icin bir surpriz olmustu. Nixon ABD’nin en buyuk dusmanlarindan biriyle Cinli lider Mao Zedung’la gorusmus ve Cin halkinin 1940’larin sonunda sectigi rejime yonelik uluslararasi boykotu sona erdirmis Vietnam ve bolgedeki baska savaslarin bitmesi icin hazirlik yapmisti. Ziyaret diplomatik temsilin yoklugunda gerceklesti ancak dusmanligi bitirme egilimini yansitan masa tenisi oyunculari ziyaret icin hazirlanmisti. Bugun Cin ABD’nin en buyuk ticari ortagina donustu. Gorunen o ki ABD’nin muttefiki Turkiye de kurbanlari yuz binleri bulan Ermeni katliamlarinin yasandigi 1. Dunya Savasi’na dayanan eski dusmanliklari bulunan komsusuyla iliskisinde ayni yontemi izledi. Abdullah Gul komsu Ermenistan’a 1990’dan beri ilk kez giden Turkiye Cumhurbaskani oldu. Ziyaretin sebebiyse iki ulkenin milli takimlari arasindaki futbol macini izlemekti. Birkac saat suren ziyaret iliskilere kamp kuran buzulun kirilmasi icin yeterli oldu ancak Gul’le Ermeni muadili Serj Sarkisyan arasinda Ermeni katliami sorununu da kapsayan anlasmazliklari ele alan bir toplanti yapildi. Sorunun asilmasi ve cozumu icin ortak komisyon olusturuldu. Daglik Karabag sorunu ve Turkiye’nin Ermenistan’in yani sira Rusya Azerbaycan ve Gurcistan’i kapsayan bolgede bir isbirligi ve guvenlik platformu kurulmasi onerisi ele alindi. Daglik Karabag Azerbaycan’la Ermenistan arasinda hâlâ cekisme konusu. Sorun savasa yol acmisti. Daglik Karabag ana vatana katilmak istiyor Baku buna karsi cikiyor. Savas BM ve Bati’nin mudahale ettigi ateskes sonrasi bitti. Kendisine petrol hazirlayan’ belli basli ulkelerden biri olmasi nedeniyle Azerbaycan’in girecegi bir savasin cikmasi ABD’nin de cikarina degil. Ermenistan bagimsiz olan diger eski Sovyet cumhuriyetlerinden NATO ve AB uyesi olmamasi ve Rusya’yla iyi iliskileri korumasiyla ayriliyor. Ankara’nin Erivan’la iliskilerini gelistirme egilimini gostermek icin Gul Ermeni meslektasini gelecek ay icin Turkiye’ye davet etti ve taraflarin 15 yildir kesilen iliskilere donme iradesini teyit eden ortak bir aciklama yapildi. Belki de Turkiye Daglik Karabag cekismesini cozecek en iyi komsu. Zira bir Islam ulkesi olarak Musluman komsusu Azerbaycan’a arka cikiyor ve Baku’nun gorusmeler bu sekilde yapilirsa ozerk yonetim verilmesini onayladigi Daglik Karabag sorunu disinda uc ulke arasindaki iliskiler dogal halde kaldikca Turkiye’nin arabuluculugu elestirilmez. Turkiye Gurcu-Rus krizini cozmek icin de harekete gecti. Zira kendisinin ABD gibi emelleri yok ve arabuluculugu iyi yaptigini da ispatladi. Dolayli Suriye-Israil muzakerelerinin yani sira Arap komsularla buyuk iyilesme yasanan iliskiler bu durumun kaniti. Guclu nufuza sahip Tasnak Partisi’nin Gul’un ziyaretinin yaninda yer almasi Erivan-Ankara iliskilerinin saglamlasmasini cesaretlendirdi. Her halukârda Gul’un Ermenistan’a yaptigi ziyaret birkac saat surmus olsa da 1000 millik yolculukta ilk adimdir. Taraflarin kopmus iliskileri normallestirme iradesinin teyit edilmesi hic kuskusuz bolge ulkeleri arasindaki anlasmazliklarin cozumunun onundeki engellerin kalkmasina destek olacak. Dahasi cesitli yerlerdeki mudahalelerin adam akilli yordugu ABD gerek Kafkasya’daki gerekse de Ortadogu’daki Turk arabuluculugunu engelleyecek gibi gorunmuyor. Tabii Turkiye arabuluculuklarda ABD’ye dayanan bir muttefik olarak kaldigi muddetce... Ankara AB uyeliginin en buyuk destekcisi olan Washington’la zaten birlikte... (Lubnan gazetesi el Liva Lubnanli yazar 11 Eylul 2008)