Kinaliada da Ermeniler ve Turkler Elmas Bufe’de bir arada izlediler maci. Hemen herkes bu tarihi macin berabere bitmesinden yanaydi. 2-0 bitmesi uzdu pek cok kisiyi ama kotu bir olayin yasanmamasi da mutlu etmeye yetti herkesi... Cunku mac berabere bitsin derken aslinda herkesin dilinin ucunda tek sey vardi: Her zaman beraberlik... Kardescesine... Bu mac tarihi bir mac... Bu macta futbol bahane!.. Ermenistan’in bagimsizligina kavustugu 1991’den bu yana ilk kez hem de en ust seviyede resmi bir ziyarete vesile oluyor Ermenistan-Turkiye eleme gurubu maci... Mactan uc puan almak onemli ama iki ulke arasinda bir diyalogun baslamasi cok daha onemli. Cumhurbaskani Gul ile Ermenistan Devlet Baskani Sarkisyan yan yana izleyecek maci. Onlar yan yana izlerken ben de Ermeni asilli vatandaslarimizla birlikte izlemek niyetindeyim. Iki adres var gidebilecegim ya Kurtulus ya Kinaliada... Malumunuz yazlari Kinaliada’da geciriyor cogu Istanbullu Ermeni... Hava da sicak cok dusunmeye gerek yok! Atliyoruz Mert’le birlikte 17.30 ada vapuruna... 25 dakika sonra Kinali’dayiz. Genclerin mac izledigi bir kafe bulmaliyiz. Neyse ki hic zor olmuyor zira herkes ayni adresi veriyor: Elmas Bufe... Genis ekran bir televizyonun onune bir suru masa atilmis. Roportaj yapabilmek icin izin istiyoruz. 22 yasindaki Hasan Cetinkaya Tabii buyrun dukkan sizin” diyor. Erzurumlu’ymus Hasan dayisi bu bufeyi 30 yildir isletiyormus. Ogreniyoruz ki Ermeni-Turk kardesligine destek veren bir mekan burasi. Zira Dunya Kupasi maclari olsun lig maclari olsun adanin gencleri hep burayi tercih edermis. Mac tahmini soruyorum gelenekseldir ya... Vallahi dostluk kazansin” diyor once bakiyor ki cok beylik bir laf oldu devamini getiriyor: Dostluk da kazansin ama sonucta hak eden kazansin!” Bir ziyaretle beyaz sayfa acilmasi fantazi olur!’ Masalar yavas yavas doluyor. Hasan siparis pesinde kosmaya basliyor. Merakli bir vatandas Sizinki Islam gazetesi mi?” diye soruyor. Ne denir? Guluyorum! Mustafa Yilmaz 59 yasinda. 19 yasinda Sivas’tan cikip kendi deyimiyle gecim icin’ adaya gelmis. Gelis o gelis 40 yildir burada. Demek ki adada ekmek var! Maca geliyoruz. O da once dostlugun kardesligin taraftari... Tamam hepimiz kardesiz de skor ne olsun?” Fazla ustelememe gerek kalmiyor dokuluyor: Sonucta bu mac puan lazim. Biz kazanalim... Turkiye kazansin!” Peki ya Ermeni meselesi hakkindaki fikirleri ne? O isi tarihe birakiyor. Unutmanin tek cozum oldugu gorusunde. Olanlar politikacilarin hatasi ona gore. Savas zamaniymis. Bizden de olmus onlardan da. Keske hic olmasaymis ama olmus bitmis” diyor. Kinaliada’da fotografcilik yapan 45 yasindaki Guzel Korkmaz da sohbete katiliyor. Bu adada Ermeniler de var Turkler de Suryaniler de... Bugune dek tek bir huzursuzluk olmadi. Kardes kardes yasiyoruz. Su politika denen pis is olmasa hic sorun yasanmaz inanin. Ne olmussa zamaninda politikacilar yuzunden olmus” diyor... 50’lerinde bir hanimin bufeden ’Marmara’ aldigini goruyorum. ’Marmara’ Istanbul’da Ermenice yayimlanan iki Ermeni gazetesinden biri digeri ’Jamanak’... Hemen yanina gidiyorum. Tabii ki macla ilgili temennilerini sormak icin... Insallah berabere biter. Hic kimsenin cani sikilmasin” diyor. Iki taraftan biri 2-1 alsa maci cok mu cani sikilir yenilenin?” diye soruyorum bu kez... Yok o illa ki beraberlik istiyor birlik beraberlik adina! Ya Gul’un ziyareti?.. Cok cok iyi oldu” diyor ben sohbeti uzatmak istiyorum ama o pek niyetli degil. Ismi? O da yok! Ama fotografinin cekilmesine ses cikartmiyor. Derken biri dikkatimi cekiyor. Iki kolunda dovmesi var. Birinde hac digerinde dikenli teller arasindan bakan yesil bir goz... Ismini soruyorum saka yollu Adimiz var alemde bir terslik olmasin” diye takiliyor. Sozu maca getiriyorum. Aleksan Polat Skor ne olursa olsun bir terslik olmasin yeter. Dostluk kazansin hepimiz buna seviniriz” diye devam ediyor. Peki Abdullah Gul’un ziyaretiyle beyaz bir sayfa acilabilir mi iki ulke arasinda? Polat’a gore bu biraz fantaziye kacan bir temenni: Buradaki Ermeniler’le Ermenistan’dakileri birbirine karistirmayin. Oradakiler farkli... Yine icten ice politikalar surdurulur. Fazla bir sey degismez.” Bizim gonlumuz hem burada hem orada...’ On masalardan birinde iki erkek bir kiz uc Ermeni genc biralarini yudumluyor. Oturabilir miyim?” diyorum. Cevap Buyrun!”... Buyurdugumda mac basliyor... Dogma buyume Kinaliadali 24 yasindaki Ari Aleksanyan da Dostluk kazansin” diye basliyor soze ve devam ediyor: Berabere biter insallah... 2-2 1-1 hic fark etmez. Niye biliyor musunuz? Bizim gonlumuz hem burada hem orada... Bunu size nasil anlatabilirim bilemiyorum. Ustelik bu macin politik bir yani da var o yuzden kimseyi uzmeyen bir skor olsun.” Masadaki genc kiz Lori Durmaz Inanin Dunya Kupasi’nda elimizde Turk bayraklari Milli Takim’in her macinda masalari devirdik heyecandan” diye giriyor soze... Biz azinlik psikolojisini yasayan insanlariz. Birbirimize kenetlenmeye calisiyoruz ama ayni zamanda Turkiye vatandasiyiz. Bunu kimse unutmamali” diye devam ediyor. Beraberlik nicin bu kadar onemli onlar icin biraz daha anliyorum. Lori tamamliyor sozunu: Ermenistan zayif takim biliyorum. Ama berabere bitse ne iyi olur...” Bilgi Universitesi Sosyoloji Bolumu’nde okuyor Lori. Daha once Ermenistan’a psikoloji okumaya gitmis ama dort ay sonra geri donmus: Niye? Niyesi ozel! Orada soyadindan dolayi Sen Turk musun?” diye sorarlarmis sonunda ’yan’ takisi yok diye... Anlatana kadar cani cikarmis! Iste iki arada bir derede kalmanin iyi bir ornegi... Mac devam ediyor gol yok aslinda futboldan da pek eser yok. Sanki herkesin istedigi olacak gibi... Ben sohbeti surduruyorum Lori’yle. Sizinkisi iki ask arasinda kalmak gibi bir sey galiba” diyorum sorarken bir garip geliyor ama... Cok mu kadinca oldu bu soru?” diyorum bu kez. Cevap masadaki ucuncu gencten Sayat Arslan’dan geliyor: Tam tersine... En iyi aciklamasi bu iste.” Sorularim safca olmaya basliyor ama agzimdan cikiyor Burada az da olsa Turk bayragi var ama hic Ermenistan bayragi yok... Niye?” diyorum. Kirmiyorlar ama Uzaydan mi geldin be kadin” der gibi bakiyorlar. Sayat Dikkat ederseniz insanlar komsularini dostlarini kirmamak icin maci evde seyretmeyi tercih ediyor. Heyecanla yanlis bir laf cikabilir korkusuyla agizlarindan. Ermenistan bayragi bazilarimizin evinde vardir. Ama maca getirmek kirici olur kirici olursa sonrasi da uzucu olabilir!” diye nazikce cevapliyor. Sorumun gereksiz ve zamansiz oldugunu anliyorum! Aklima Hrant Dink’in cenazesiyle ilgili haberim geliyor. Basliga Sanki tetigi ben cekmisim gibi utaniyorum” diye yazmistim da hafta boyu hakaret ve tehditten bunalmistim. Bir de bayrak soruyorum! Keske Yavuz Bingoller Hrant Dinkler cogalsa...” Bu genclerin politikaya da sosyolojiye de akli eriyor. Hrant Dink’in cenazesine gelmisler midir? Ucu de oradaymis. Ari organizasyonda da yer almis. Cenaze gunu kilisenin onunde koruma gorevlisiydim. Yavuz Bingol geldi... Icerisi o kadar kalabalikti ki alamayacagimizi soyledik. Avluda oturdu bir sigara yakti. ’Benim orkestramin yarisi Ermeni arkadaslardan olusuyor’ dedi ve aglamaya basladi. Hemen herkesin bir Ermeni arkadasi vardir bu ulkede. Turk’un de Ermeni’nin de kalbinden bir sey kopartti o suikast” diyor Ari. Cok kalabalikti cenaze. Peki bir seyleri degistirdi mi?” diye soruyorum. Biz de bu ulkede bircok seyin duzelmesi icin ugrasiyoruz. Biz de elimizde Turk bayraklariyla Cumhuriyet mitinglerine katildik. Biz de bu ulkede dogduk buyuduk ekmegimizi burada kazaniyoruz Ermenistan’da degil. Biz de sizin kadar bu ulkenin vatandasiyiz. Eger Yavuz Bingol gibi Hrant Dink gibi insanlar cogunluk olursa iste o zaman Turkiye cok daha guzel bir memleket olur” diyor. Bekleriz... Bogaz’da balik var raki var salata var!..” Onlar biralarini yudumlarken iftar oldu. Oruc aciyorum bir yandan gozum ekranda... Mac hâlâ 0-0... Heyecan yaratacak pek bir hareket de yok sahada... Ama on masada gereksiz bir heyecan yasanmaya basliyor. Kiziyla gelmis bir baba costukca cosuyor. Oyna Kazim be boyunu goreyim!” Koy be Emre!” diye bagiriyor. Tipine bakiyorum iyi de kalibimi basarim Ermeni! Bizim cocuklar hafiften sinirlenmeye basliyor. Ermeni galiba” diyorum. Evet bizim mahalleden...” diyorlar. Tam o sirada ilk gol geliyor. Mahalleli cosuyor: Iste bu be Canakkale gecilmez!” Ari burnundan soluyor Tabii gecilmez. Orada yatan Ermeniler de var!” diyor. O sirada Volkan bir top cikartiyor. Aferin Volkan hadi kalk ayaga...” diye bagiriyor. Ari de laf atmaya basliyor Yok sabaha kadar yatacak orada!” Biraz zaman geciyor ikinci gol geliyor ardindan on masadan Bekleriz... Bogazda raki var balik var salata var...” yukseliyor. Sonra Iki yetmez uc olsun” diye devam ediyor tezahurata. Keyifler kaciyor. Lori Ari ve Sayat bir seref golu bekliyor biraz uzgun... Olmuyor. Mac bitiyor on masa da susuyor... Ben tezahurat yapan adamin pesinden gidiyorum. Ermeni degil misiniz? Neden oyle garip laflar ettiniz? Kavga cikacak diye korktum” diyorum. Cevabi net Hic kimseden korkmam Allah’a sukur. Kavga cikarsa ciksin. Benim icin onemli olan dogdugum ve doydugum yerdir” diyor. Iyi de Ermenistan’a bu kin neden? Cevabi sormadan geliyor: Ben Ermenistan’a gidersem bana bir parca ekmek vermez o serefsizler!” Agir oldu ama!.. Umurunda degil... Uzaklasirken Isminiz” diyorum: Korkusuzca cevap geliyor Burak Sinan!” Donuyorum masaya hâlâ Burak Sinan’in derdini cozememis olarak... Herkes evine dagilmis. Beraberlik olsa iyi olur” diyenler en azindan olaysiz bir mac yasandigi icin mutlu... Turkiye benim vatanim elbette Turkiye’yi kayiririm” Mac bitti herkes dagildi. Bu arada vapuru kacirdik. Oylesine dolasiyorum etrafta... Elmas Bufe’nin arkasinda bir sandalyede oturmus orgu orerken buluyorum 78 yasindaki Seher Yildiz’i... Kotu oldu degil mi? Keske berabere bitseydi” diye giriyorum muhabbete... Cevabi beni sasirtiyor: Iyi olurdu da yavrum bu futbol... Iyi olan hizli oynayan oyunu bilen kazanir. Turkiye guzel oynadi kazandi... Ben Ermeni cocuguyum kocam Turk. Turkiye’de dogdum buyudum Turkiye’yi kayiririm.” Bu macta da kayirmis mi Turkiye’yi? Evet. Otekiler de oynar oynar usta olurlarsa onlar da kazanirlar...” Iyilige yeter olmaz” diyor sohbet arasinda surekli. Tum bunlari soyleyen Seher Nine’nin hayatini ogrendikce anliyorum ki Hamdim pistim yandim” sozlerinin gercek bir ornegi o... Sivas’in Bozarmut koyunde gozlerini yoksulluga acmis. O dogmadan 16 yil once olanlar olmus. Butun aile birbirinden kopmus. Anneannesi bir kaymakamin evinde calismaya baslamis bogaz tokluguna... Annesi cocuk yasta baska bir ailede dadiliga... Ailenin diger fertlerinden bir daha haber alamamislar. Ancak 7 yil sonra anneannesi kizi Bayraz’i yani Seher Nine’nin annesini bulabilmis. Yoksulluk yalnizlik ve korkuyla gecmis cocuklugu... Sonrasi uzun bir hikâye... Neyse ki tum acilara ilac bir sey bulmus hayatta su ask denilenden... 24’unde Salih’i gormus. Simdi 78 yasinda hâlâ ilk gunku gibi bir ask suruyor kalbinde... Tek bir duasi var Allah beni kocamdan once bu dunyadan almasin!”