Ermenistan secimlerinin ardindan tirmanan siddet olaylarini bastirmak uzere Yerevan da ilan edilen olaganustu hal 20 Mart Persembe gunu sona erdi. Ermenistan’in yeni devlet baskani Serj Sarkisyan’in yemin toreninin 9 Nisan’da saat 14:00’te Opera binasinda gerceklestirilecegi aciklandi. Ermenistan Hukumeti olaganustu halin kalkmasina iki gun kala yeni bir duzenleme getirdi. Ermenistan Parlamentosu’nun 18 Mart Sali gunu kabul ettigi yasayla gosteriler mitingler ve yuruyusler gerekli goruldugunde engellenebilecek. Gosteri ve yuruyus hakkina yasak geliyor 1 Mart olaylarinin ardindan olaganustu hal ilan eden Ermenistan yonetimi simdi de olaganustu halin bitmesinden sonra muhalefetin gosteri ve yuruyus hakkini elinden almak icin yeni bir duzenleme kabul etti. Ermenistan Parlamentosu’nun 18 Mart Sali gunu kabul ettigi yasayla bundan boyle gosteriler mitingler ve yuruyusler duzenlenmesi neredeyse imkânsiz hale gelecek. Yeni duzenlemeye gore Yuruyusler ve gosteriler guvenlik gucleri ya da Ulusal Guvenlik Teskilati tarafindan anayasal duzeni bozmaya halkta irk ya da din temelinde dusmanca duygular uyandirmaya yonelik savas ve siddet yanlisi ulkenin duzenini toplumun sagligini ve manevi degerlerini bozmaya anayasal haklarin ve ozgurluklerin kisitlamasina ve suca tesvik eden unsurlar barindiyorsa engellenecek. Yapilan bir baska degisiklikle kitlesel eylemlerin tamamen yasaklanmasinin onu aciliyor. Gosterilerin bariscil olup olmadigindan ya da sivil itaatsizlik hakkindan bahsetmeyen degisiklikte sunlar soyleniyor: Kitlesel eylemler kitlesel duzensizliklere donusmusse ve olumlere neden olmussa yeni suclarin olusmasini engellemek amaciyla yetkili kurumlar kitlesel eylemleri belli sureler icin yasaklayabilir.” Normal sartlar altinda kabul edilen duzenleme ya da yasa yayinlandiktan 10 gun sonra yururluge girerken bu duzenleme yayinlandiktan 1 gun sonra yururluge girecek. Yapilan tum bu degisiklikler 20 Mart Persembe gunu olaganustu halin kalkmasiyla baslamasi beklenen kitlesel eylemleri engellemeye yonelik. 21 Mart’ta eylem Olaganustu halin sona ermesiyle birlikte 21 Mart’ta bir eylem yapilacak. Siyahlar giyecek olan protestocular ellerinde siyasi tutuklularin resimleriyle 1 Mart olaylarinin yasandigi Opera Meydani’ndan Fransiz Konsoloslugu onune kadar yan yana durarak sessiz bir sira olusturacaklar. Eylemin kitlesel” goruntusu vermemek icin tek sira halinde yapilacagi belirtiliyor. Tutuklamalar devam ediyor 1 Mart gunu cikan olaylarin ardindan toplam 879 kisi sorgulandi ve bunlardan 106’si tutuklandi. Insan haklari aktivisti Vartan Harutyunyan ulkede yasanan durum hakkinda sunlari soyluyor: 80’lerin sonundan cok daha geri durumdayiz; basin yok insanlar fikirlerinden dolayi tutuklaniyor ustelik artik kitlesel tutuklamalar yapiliyor. Bugune kadar boylesi kitlesel tutuklamalar olmamisti. Bir tek iyi sey varsa o da sivil toplumun sekilleniyor olmasi. 2004 Nisan’inda coplarla dovulen insanlar evlerine gittiler ve bir daha sokaklara donmediler. Bu defa insanlar devam ediyor.” Tutuklananlardan bazilarinin avukatlari muvekillerinin tutuklama aninda siddete maruz kaldiklarini aktariyor. Avrupa Parlamentosu’nun insan haklarindan sorumlu uyesi Thomas Hammerberg de uc gunluk Yerevan ziyaretinde yaptigi incelemeler sonunda bazi tutuklularin siddete maruz kaldigini ve bunun kabul edilemez oldugunu soyledi. Bazi tutuklularin tek suclarinin dusuncelerini ifade etmek oldugunu belirttiklerini kaydeden Hammerberg gosteri ve yuruyus hakkiyla ilgili olarak bunun bir insan hakki oldugunu ve gosterileri engellemek icin yapilacak duzenlemelerin ciddi sebeplerinin olmasi gerektigini ifade etti. Hammerberg’in bir rapor yayimlamasi bekleniyor. Ter-Petrosyan destekcilerinden saklananlarin arasinda 1999 parlamento baskininda oldurulen Vazken Sarkisyan’in kardesi ve Cumhuriyet Partisi’nin lideri Aram Sarkisyan da bulundugu belirtiliyor. Olaganustu hal boyunca basina sansur devam etti Yerevan’da 20 gunluk olaganustu hal uygulamasi boyunca basina sansur devam etti. Devlet Baskani Robert Kocaryan olaganustu hal duzenlemesinde degisikliklere giderek basin maddesini yumusatmisti.” Buna gore basin ulkenin durumunu istikrarsizliga surukleyecek” ve acikca yalan olan” haberler basmayacakti. Ancak duzenlemenin yururluge girmesinin ardindan ulasimi engellenen internet siteleri acilmadi gazetelerin basimi engellenmeye devam etti. Hrabarag gazetesinin editoru Armine Ohanyan gazetenin 13 Mart’ta sansursuz cikabilecegi dusuncesiyle son 13 gunun olaylarini toparlayarak yazdiklarini ancak matbaada kendilerini bir ulusal guvenlik gorevlisinin bekledigini ve gazetenin basilmasini engelledigini soyluyor. Haygagan Jamanak ve Aravot gazeteleri de ayni durumla karsilastiklarini anlatiyor. Kocaryan bu duzenleme konusunda gazetecilere yaptigi aciklamada Bugune kadar ne yapabileceginizi soyluyorduk bundan sonra ne yapamayacaginizi soyleyecegiz” demisti.