Son yillarda Turkiye nin ozgurluk ve demokrasi yolunda ne kadar mesafe kat ettiginin bir kaniti ilk bakista akla gelmese de idare mahkemesinin Bogazici Universitesi nde yapilacak olan Imparatorlugun Son Gunlerinde Osmanli Ermenileri adli konferansi durdurma karari. Toplantinin Bilgi Universitesi nde tum olasi provokasyonlara karsi yapilmasiysa tez canli da olsa Turkiye de universitelerin yillardir ozlenen akademik ozerklige yureklilikle sahip cikma gayretinden de ote dune kadar eksikligi hissedilen devlet sorumlulugunun heba edilmemesi cabasi. Toplantiyi durdurma kararinin cikmasi icin basvuran Hukukcular Dernegi adli bir kurulusun sozcusunun universiteyi bu toplantiyi yapmasin diye uyararak Bu millet sizi engin hosgorusunden istifade ettirmeyecektir sozleriyle tehdit etmesi Cumhuriyet tarihi boyunca memleketin cikarlari ile demokrasi arasinda celiski goren bir zamanki egemen gorusun acz icinde cirpinmasinin belirtisi. Anayasa daki sosyal haklar bize luks geldi diyen darbeci basbakanlarin yerini gunumuzde idari mahkeme koridorlarinda sessizce karar cikartmak isteyenlerin almasi kararin hukuksal temelinin zayifligina ragmen ulkede demokrasinin giderek kurumsallastiginin baska bir belirtisi. 12 Eylul darbesiyle YOK le susturulup kapikullari locasi haline getirilen universitede akademik ozerklik ve dusunce ozgurlugunun aslinda Turkiye nin de cikarlarinin elzem bir parcasi oldugu da mahkeme kararina ulusal ve uluslararasi tepkilerle bu sekilde gundeme gelmis oldu. Daha dun Osmanli tarihini bile ozgurce konusamayan bir ulke konumunda diye bilinen Turkiye son mahkeme karariyla birlikte Basbakan dan sokaktaki insana kadar dusunce ozgurlugunun onemini vurgulayan bir ulke. Yurtdisindan Turkiye ye bakinca da artik bir kisi ya da bir avuc insanin insan haklari ve demokrasi havarisi oldugu gercekdisi goruntusu tepetaklak oldu. Tersine asil Turkiye de demokrasiyi dusunce ozgurlugunu engellemek isteyenlerin bir avuc kisi oldugu manzarasi ortaya cikmaya basladi. Universite toplantisinin mahkeme karariyla durdurulmasi cogu kisinin uzulerek vurguladigi gibi Turkiye nin AB ye layik olmadigi goruntusunu de bence vermeyecek. (Zaten Gozunun ustunde neden kasin var? diyen Turkiye karsitlari her firsatta hezeyanlarini surdurecek.) Tam tersi hukuku cigneyerek hukuku kullansalar da AB karsitlarinin eski aliskanliklariyla toplanti basarak degil nispeten demokratik sayilan yontemlerle tutumlarini belirttikleri bir durumla karsi karsiyayiz. Turkiye nin de Avrupa yolculugunu hukumetin yangindan mal kacirircasina kendi ozel gundemi icin surdurdugu goruntusunun yaninda bu ulkede dunden itibaren basini parlamentosu sivil toplum kuruluslari ve kamuoyuyla demokratik ilkelere sahip cikan bir tablo var. AB yolunda Turkiye elbette onumuzdeki uzun surec icinde cesitli nedenlerle kendisine dayatilmak istenen kimi taleplere direnecek bu surecten onceden gecen her ulke gibi kendi tercih ve onceliklerini vurgulayacaktir. Bunun saglikli bir sekilde olabilmesi ise herkesin dusuncelerini ozgurce kamuoyuna yansitmasina tartismalarin kamuoyuna mal edilmesine bagli. Toplantinin durdurulmasiyla gundeme gelen fikir ozgurlugunun ulke icin hayati onemi ulke cikarlariyla demokrasinin ayrilmaz bir butun oldugu belki Cumhuriyet tarihinde son gunlerde hissedildigi kadar hic duyulmamisti. Belki de Cumhuriyet tarihinde ilk kez bir hukumet ulkede universite ozerkligi ve akademik ozgurlugun gerekliliginin daha uc ay once Meclis kursusunden seslenen kendi sozcusune ragmen bu vesileyle bu denli farkinda oldu. Ilk kez universite ozerkligi ve akademik ozgurluk basin ve kamuoyunun kendi meselesi oldu. Ileride bu ya da baska bir hukumetin ya da baska guc odaklarinin bugun olusmasina arka ciktigi ozgur tartisma ortaminin bir gun baska bir baglamda aleyhine gelisebilecegini de gormesi o hukumetin zayifligindan cok ulkede demokrasinin guclu oldugunun kaniti olacaktir.