Akademisyenler Ermeni sorununda gecmisle yuzlesmeyi degerlendirdi. YTU den Macar Devlet boyle bir sey yasanmadı iddiasından vazgecmeli; AU den Oran 1915 in derin devleti nasıl korunur? İU den Caglar Gecmisle hesaplasma kendi kendine olmaz. Siyaset bilimciler Almanya Parlamentosu nun Alman hukumetine Ermeni sorunuyla ilgili yaptığı cağrıyı bianet e değerlendirdi. Ana sorun Turkiye Cumhuriyeti nin (TC) 1915 Ermeni tehciriyle ilgili tarihi sorumluluğunu ustlenmesinin ne anlama geldiği. Ankara Universitesi nden Prof. Dr. Baskın Oran ve Yıldız Teknik Universitesi nden Yrd. Doc Dr. Elcin Macar cağrının siyasi bir cağrı olduğunu TC nin bu konuda hukuki bir sorumluluğunun olmadığını vurguluyor. Gecmisle yuzlesmek Macar yapılması gerekenin tartısmanın onunu tıkamaktan vazgecmek olduğunu soyluyor. Devlet boyle bir seyin yasanmadığını iddia etmekten bunu resmi tez olarak dile getirmekten tartısmada taraf olmaktan vazgecmeli. Konuyu tarihcilere bırakalım diyorsanız gercekten bırakın. Tartısmaları engellemeyin. Arsivleri actık demek gercekleri arastıralım gercekleri bilmiyoruz demek. Ama devlet gercekleri biliyormus gibi davranmayı surduruyor. Almanya Parlamentosu dun karara bağladığı soru onergesiyle Almanya hukumetine su cağrılarda bulunmustu: * TBMM nin Turk hukumetinin ve toplumunun tarihiyle yuzlesmesine katkı sağlaması * Turk ve Ermeni tarihcilerden olusacak bir komisyonun kurulmasına yardımcı olması * Almanya dan Turkiye ye gonderilen arsivlerin de acılmasını sağlaması * Ertelenen Ermeni konferansının duzenlenmesini talep etmesi * Turkiye ile Ermenistan arasındaki iliskilerin normallestirilmesine katkı sağlaması. Oran: 1915 in Susurlukcuları nasıl savunuluyor? Cunku diyor Oran Jenosit sozlesmesi geriye yurutulemez. Ayrıca jenositte kurumlar devletler değil bireyler sorumludurlar. Oran TC nin Osmanlı İmparatorluğu nu yıkan devlet olduğunu anımsatıyor. Duyun-u Umumiye dısında Osmanlı İmparatorluğu na dair yuklenilmis bir sey yoktur. Duyun-u Umumiye de ozel kisilere karsı olan borctur. Yuklenilmesi normaldir. Aksi halde sistemin dısında kalınacaktı. TC Osmanlı İmparatorluğu nu yıkan devletken hukuki sorumluluğu yokken nasıl olup da Teskilatı Mahsusa nın 1915 in Susurlukcularının derin devletinin savunulduğunu anlamıyorum. Ozur dilemek Elcin Macar 1915 tehciriyle ilgili ozur dileme seceneğinin de aynı nedenlerden dolayı ancak TC oncesine gondermeyle hayata gecebileceğini soyluyor. TC ozur dilerse bu ancak Atalarımızın yaptıklarından dolayı ozur dileriz diye olabilir. Oran sa devletin once Turkiye halkından ozur dilemesi gerektiğini soyluyor. TC devleti ozur dileyecekse once Turkiye halkından ozur dilesin. Bunca yıldır bu konuyu sakladığı yasakladığı ve tartıstırmadığı icin. Uluslararası hukuk sorunları İstanbul Universitesi Siyasal Bilimler Fakultesi (İUSBF) oğretim uyesi Prof. Dr. Bakır Cağlar gecmisle hesaplasmanın kendi kendine yapılacak bir sey olmadığını bunun uluslararası hukukun aracları ve zeminiyle gerceklesebileceğini soyluyor. Cağlar yurtdısında giderek artan parlamento kararlarının ve konunun uluslararası hukuk bağlamının uc ayağı olduğunu dikkat cekiyor: 1. Soykırımı inkar etmenin yargısal bir sorumluluk haline gelmesi. 2. Sigorta meselesi: Ermenilerin sigortalarını ustlenen uluslararası sirketler hâlâ faaliyette. Bu konuda ABD de hukuki prosedur suruyor. 3. Toprak sorunu: Ermenilerin topraklarına el konulduğu kesin. Bu da Turkiye icin hukuki bir sorun. (TK)