Fethiye Cetin cok gec ogreniyor anneannesinin Ermeni oldugunu. Ve anneannesi Seher yani Heranus un yasadığı trajediyi tum cıplaklığıyla anlatıyor yeni kitabı Anneannem de Gece telefon gelmisti Anneannemi kaybettik diye. Sabah butun aile cenaze namazında bulustu. Cami avlusunun en kuytu kosesine sinmis kadınlar oyle caresiz beklesiyor yeni gelenlerle sarılıp ağlasıyordu. Musalla tasının onune toplanmıs erkek kalabalığından biri hızla yanlarına gelip telasla sordu: Seher teyzenin annesiyle babasının adı nedir? Soruyu yanıtlamadı kadınlar. Sessizliği teyzesi Zehra bozdu: Babasının adı Huseyin annesinin adı Esma. Soruyu soran adam bu ketum kadın kalabalığından beklediği cevabı almanın rahatlığıyla musalla tasının onunde biriken erkeklere yonelmisken yureğinden kopup gelen sozler sessizliği yırttı: Yıllarca saklanan gercek Ama bu doğru değil!.. Onun annesinin adı Esma değil İsguhi. Babası da Huseyin değil Hovannes!.. Cami avlusunun en kosesinde beklesen kadınların hepsi ağlamaya basladı. Gercekten de onun annesinin adı Esma babasının adı Huseyin olmadığı gibi kendi adıda Seher değil Heranus tu ve torunu Fethiye Cetin bunu cok gec oğrenmisti. Yasının hayli ilerlediği yıllarda Ankara da kızının evindeyken torunu Fethiye ye İsin yoksa hele yanıma gel sana bir sey soyleyeceğim demisti anneannesi. Benim annem babam kardesim Amerika da. Onları bana bul. sasırmıstı Fethiye Cetin. Demek ki butun bildikleri yanlıstı. Gunlerce uğrasır anneannesinin gerceği anlatması icin. Sonunda basarır. Anneannesi Seher Benim adım Heranus tu diye baslar Annem İsguhi babam Hovannes ti. İkinci cocuklarıymıs Heranus Hovannes le İsguhi Gadaryan ın. Heranus tan sonra arka arkaya iki cocukları daha olmus; Horen ve Hırayr. simdi Palu nun sınırlarında kalan Habab Koyu ndenmis. Jandarma baskını Heranus 1913 te okula basladığında babası ve iki amcası bazı akrabaları gibi calısmak icin Amerika ya gitmis. Kısa bir sure sonra jandarma basmıs koylerini. Butun erkekleri bilinmeyen bir yere goturmusler. Heranus un ailesinden geriye kalanlar komsu koye sığınmıs. Cok gecmeden bu koye de jandarma gelmis. Butun ahaliyi toplayıp Palu ya goturmusler. İclerinde Heranus annnesi iki kardesi de var. Kadınlar kilisenin bahcesine doldurulmus. Erkekler dısarıda kalmıs. Arkadaslarının omuzuna basıp duvarın ustunden dısarıya bakan kız asağıya indikten epey sonra gorduklerini soyleyebilmis. Bu kızın ağzından duyduklarını Heranus omur boyu unutmamıs: Erkeklerin boğazlarını kesiyorlar sonra da nehre atıyorlar. Sağ kalanların koylerine donmelerine izin verilmis. Geldiklerinde evlerinin yağmalandığını gormusler. Civardaki Musluman koyluler yataklarını yorganlarını dahi goturmus. Jandarma tekrar gelmis ve herkesin surgune gonderileceğini soylemis. Uzun olum yuruyusu boyle baslamıs. Olum yuruyusu Ole ole Cermik e kadar gelmisler. Cermik jandarma komutanı olduğunu sonradan oğrendikleri atlı bir onbası Heranus a Karamusa Koyu nden Hıdır efendi de kardesi Horen e talip olmus. Anneleri İsguhi bir atmaca gibi fırlamıs yerinden Onları kimse benden alamaz diye. Heranus un anneannesi annesini ikna etmeye calısmıs: Kızım cocuklar birer birer oluyor. Bu yuruyusten kimse sağ cıkmayacak. Verirsen canları kurtulur yoksa olecekler. Bir turlu kabul etmemis cocuklarını vermeyi İsguhi. Ancak adamlar zorla almıslar cocukları. Bu Heranus un annesini son gorusu olmus. Heranus onbası Huseyin le karısı Esma nın kızı olmus. Seher adını vermisler. Huseyin onbası cok sevmis Heranus u. Ancak karısı Esma nın yıldızı bir turlu barısmamıs onunla. Komsu koyden Hıdır efendi tarafından alınan kardesi Horen in de adı artık Ahmet tir. Cobanlık yapmaktadır. Horen ablasının izini bulur. Ancak uvey annesi evlerine sokmaz Horen i. Bu yuzden iki kardes gizli gizli bulusur. Bu arada surgundekilerin akıbetiyle ilgili soylentiler cıkar. En yaygını oldurme emrinin kalktığı kalanların Halep e goturulduğudur. Yeni ailesinin yakın akrabası Fikri yle evlendirilen Heranus yeni adıyla Seher in ilk cocuğu Mahmut doğar. Bu arada kardesi Horen i babası bulur. Onlara bir kacakcı aracılığıyla mektup gonderir. Mektupta annesiyle Halep te bulustuklarını onları da yanlarına beklediklerini yazmaktadır. Ailesine kavusamadan gitti Kocasına gunlerce yalvarır Seher. Sonunda ikna eder. Halep e gitmek uzere esyalarını toplamaya baslar. Ancak son anda yakınları kocasını vazgecirir. Boylece Horen yalnız gider babasının yanına. Bu Seher in kardesini son gorusudur. Ailesini bulmak icin cesitli tarihlerde yapılan girisimler de basarıya ulasmaz ve Fethiye Cetin in anneannesi yasama gozlerini yumar. 11 subat 2000 yılında bir ilan verir Cetin Agos gazetesine: Onun adı Heranus tu. Herabet Gadaryan ın torunu İsguhi ve Hovannes Gadaryan ın biricik kızları idi. Palu ya bağlı Habab Koyu nde 4. sınıfa kadar mutlu bir cocukluk yasadı. Birden O gunler gitsin bir daha gelmesin dediği acılarla dolu zamanlar yasanmaya baslandı. Heranus tum ailesini kaybetti onlarla bir daha gorusemedi. Yeni bir ailesi yeni bir adı yeni bir dili ve dini oldu. O bunlardan hic sikâyetci olmadı ama adını koyunu ailesini hic unutmadı. Bir gun onlara kavusma umuduyla 95 yıl yasadı. Heranus nenemi gecen hafta kaybettik. Sağlığında bulamadığımız yakınlarını (yakınlarımızı) bu ilanla bulmayı acıları paylasmayı umuyor O gunler bir daha yasanmasın diyoruz. İlan Fransa da yayımlanan Harac gazetesinde haber olur. Kendisi de Habab Koyu nden olan baspiskopos Mesrop Ascıyan da Seher in Amerika da doğan kız kardesi Marge yi bulur. Once mektuplasırlar. Sonra Marge nin 80. doğum gunu hediyesi olarak cocukları Fethiye Cetin i ABD ye davet eder. Turk ve Ermeni akrabalar sonunda New York Havaalanı nda gozyasları icinde bulusur. Fethiye Marge teyzesine hediye olarak anneannesinin lifini ve yazmasını hediye goturur. Marge teyze onları koklarken gozunden yaslar akmaktadır. Bizi bağıslayın lutfen İstanbul Barosu Azınlık Hakları Calısma Grubu sozculuğunu de yapan Fethiye Cetin butun bu yasanan trajediyi Anneannem adıyla kitaba donusturur. Kitabın kapağında anneannesinin babası Hovannes ve annesi İsguhi nin New Jersey deki mezarının fotoğrafını koyar. Kapak fotoğrafında da mezarın basucundaki plaketin yanına konulmus pembe guller vardır. Cunku Fethiye Cetin onların mezarına gulleri koyarken Hovannes ve İsguhi den anneannesinden hepsinden kendi adına ve onlara bu inanılmaz acıları yasatanlar adına bağıslanmayı dilemistir!