Turkiye 17 Aralık a kitlenmis yuzunu Batılı devlet buyuklerine cevirmis sozleri suzgecle suzerken bir takım insanlar farklı bir sınırı astılar. Sınırı kapatan ozne ilk olayın nesnesi. Turkiye yıllardır uyesi olmaya calıstıgı AB kapılarını zorlarken yan komsusu Ermenistan ı dıs kapıya bile yaklastırmıyor. Bunun baslıca sebebi Ermenistan ın Karabag ile olan sorunu ve soykırım tartısmaları. Ermeni diasporasının coğunlukta olduğu Avrupa ulkeleri de soykırım konusunda hassas. Gectiğimiz hafta Fransa Dısisleri Bakanı Michel Barnier tam uyelik muzakereleri sırasında Turkiye den gecmiste yasanan Ermeni trajedisini tanımasını isteyeceğini soyledi. Butun bu gelismeler yasanırken oteki sınırı asan Doğu Konferansı nın yaklasık 30 katılımcısı ise Ermenistan da sessizce karsılandı. Bir grup gazeteci akademisyen ve yazardan olusan katılımcılar Ermeni basınından cok fazla ilgi gormedi. İlk kez gerceklestirilen bu kapsamlı sivil girisimin uc gun boyunca sadece 2-3 yayın kurulusunun muhabirleri tarafından izlenmesi Turkiye ile ilgili haberlerin gazetelerin ilk sayfalarından eksilmediği bir ulke icin sasırtıcıydı. Bir kapalı kutu Bir sınırını Turkiye nin kapadığı Azerbaycan sınırında da Karabağ meselesi yuzunden savas yasanan Ermenistan bir kapalı kutu misali... Bu kapalılık sokaklarda yuruyen insanlara tezgahtarlara ve hatta Yerevan ın o sisli havasına dahi yansımıs. Ulkeyi son 15 yıldır en cok sarsan olayların basında SSBC nin dağılması Gumru depremi ve Karabağ olayı geliyor. 2000 basları itibarıyla Ermenistan ın dıs borcları 800 milyon dolar oluyor issizlik oranı ise yuzde 11. Aynı yıl yabancı yatırımlar ulkeye giriyor ve Sovyetlerin eski mirasyedisi 2002 yılında Dunya Ticaret Orgutu ne uye oluyor. Sokaklardaki toplu tasıma araclarının cokluğuna eski model arabalara daha havaalanında insanın karsısına cıkan Rus askerlerine ve Avrupa nın bircok meydanından daha buyuk Cumhuriyet Meydanı na bakınca derin bir Sovyet havası yasatan Yerevan da halkın coğunluğunun liberal goruslere sahip olması ilginc. Komunist Parti son secimlerde yıllardan sonra ilk kez yuzde 5 lik barajı gecememis. İlk gorusmeye gittiğimiz Yerevan Devlet Universitesi ndeki Turkoloji bolumu Oğretim uyeleri İstanbullu olduğumuzu oğrenince Cok gelmek isterdik dediler. Davetimiz karsısında takındıkları cekingen tavrın sebebinin de onyargı değil maddi imkansızlık olduğunu sonradan anlayabildik. Devlet Universitesi ndeki akademisyen ve oğrencilerden Yazarlar Birliği Baskanı na Kutsal Ecmiadzin in Bas Patriği den bolgenin en buyuk tiyatrosu Sundukyan ın oyuncularına kadar herkes 1915 te yasananları soykırım olarak adlandırıyor. Kavramlar uzerindeki bu karmasıklığa son verilmesi ve iki ulkenin diyalog kurmaları amacıyla 3 yıl once Viyana Universitesi nden bir profesorun olusturduğu Turk-Ermeni İliskileri Platformu 2005 yılında gerceklesecek. Turk tarafından Tarih Kurumu Baskanı Yusuf Halacoğlu nun Ermeni tarafından Soykırım Muzesi Muduru tarihci Lavrendi Bağresyan ın katılacağı platforma temsilci kurumlar soykırımı savunan ve reddeden tarihi belgelerle katılacaklar. Bağresyan ın da Halacoğlu nun da tavırları hukumetlerinin resmi gorusunu yansıtıyor halkların değil. Ilımlı bir bakıs Gorustuğumuz kurumlar arasında en ılımlı olan ARMAT (Ermeni Politik Arastırmalar Merkezi) Turk-Ermeni iliskilerinde hem sivil toplum kuruluslarıyla hem de iki ulkenin dısisleri bakanları aracılığıyla onemli rol ustlenmis. ARMAT bugun bir sivil toplum kurulusu olarak calısmalarını surduruyor. Baskan Papgen Ararkcıyan soykırım sozcuğunu ağzına almamakta direniyor ve sadece sınırların acılmasını halkların birbirlerini tanıdıkca kaynasacağını soyluyor. Sokaktaki sıradan Ermeni vatandasın ise Turkiye yle tek derdi sınırların acılması. Annelerinin dedelerinin doğduğu toprakları gormek biraz da Turkiye den gelecek yabancı sermaye umudu . ARMAT ın Turk - Ermeni iliskilerini Uzlastırma Komisyonu Baskanı Alexender Arzumanyan ın bu konudaki sozleri Ermeni halkının goruslerini ozetliyor: AB yolundaki Turkiye ve Ermenistan ın arasında blok gibi tutulan bir duvar kalmamalı.