Tek dilegim AB ye girmek 1928 yilinda dogdum. Ilkokulu Buyukada da okudum. Sonra Fener Rum Erkek Lisesi nde ortaokul ve liseyi bitirdim. Bilahare de Atina Universitesi Felsefe Fakultesi ne gittim. 1954 te de mezun oldum. Turkiye ye donunce Fener Erkek Lisesi nde ogretmen oldum. Sonra askere gittim kura cektim sansliydim Sarikamis a dustum... Beni arkadasim korudu 1955 te 6-7 Eylul hadiselerinin oldugu gun Izmir de Ulastirma Okulu ndaydim. Izmir Fuari nda Yunan pavyonunu kirip doktuler. Cok samimi bir arkadasim olan Suleyman Guvenir Afyonludur kendisi 42. donemdi. Ilk gunden beri onunla arkadaslik kurdum. Birbirimize o kadar sevgi ve saygiyla sarildik ki inanilmaz bir sey. Hadise gunu benim golgem oldu inanmazsin bana bir sey olmasin diye. Nereye gitsem beraber geliyordu fevkalade bir insandi. Allah rahmet eylesin vefat etti. Hâlâ da ailesiyle iliskim suruyor. Korumaya neden gerek duydu? Tedbir olarak. Cunku hepsi koy enstitusu mezunu ogretmenlerdi. Bana onlarin arasinda bir sey olmazdi. Bana karsi bir sevgi vardi butun arkadaslardan. Subaylar da hepsi. Insan gorevini yaptiktan sonra tam manasiyla hicbir seyden korkmaz. Uzerimize cok geldiler Askerden sonra neler yasadiniz? Zografyan Lisesi ne mudur olarak tayin edildim 1958 de. 1993 e kadar gorevde kaldim. Asagi yukari 4-5 sene ogretmenlik 35 sene mudurluk. Efendim 1962 de o zaman durum iyiydi. Biz lojman olmasi amaciyla bir cekme kat yaptirdik. Bu nedenle sorusturma acildi. 1974 te cikarma oldu Kibris cikarmasi. Beni Birinci Sube den davet ettiler. Boyle bir gunde beni niye arasinlar Birinci Sube den? Insanin aklina bir suru sey gelir. Gittik mesele neymis lojmani derhal tahliye etmem icap edermis. Mudurluk devam etti. Bazi mufettisler okula girdiklerinde sanki orada ne bileyim bir suru dolaplar donuyormus gibi arastirma yapiyorlardi. Oyle bir durum oldu ki bir mufettis geldiginde inmis kalorifer dairesine komurleri karistiriyor. Sanki komurlerin icinde bilmem ne olacak. Suclu gibi goruyorlardi. Nitekim de tabii cemaat de buna dayanamadi Yunan uyruklular dahil yaklasik 120 bin olan nufus yavas yavas eridi gitti. Bugun ise 2 bin civarinda kaldi. Iste ogrenci durumu: 2001-2002 ogretim yili icin 10 ilkokulda 125 ogrenci var. Eski ortaokul tipi okullarda 54 ogrenci var. Liselerde de 80 ogrenci var. Yani toplam ogrenci sayisi 259... 15-20 kadar da disarida ozel okullarda okuyanlar vardir. Kartopu gibi eridik Yunan uyruklularin sinir disi edilmesi... Onu yasadim artik. O sirada okuldaydim ben. Cok yakin arkadaslarim veliler okuldaki ogrencilerin babalari anneleri goruyorsun ki farz et ki elinde bir kartopu var eriyor. Adamlar azami kotu sartlar altinda hudut harici ediliyor. Insan dusundukce ici sizliyor. Bir yandan onlarin gidisi bir yandan geri kalan ailelerin durumu bu esnada ogrencilerin okuldan ayrilmasi butun bu manzara uzucu gayet uzucudur. Bir de okullarimizdaki Turk ogretmenler meselesi var. Turk ogretmenlerin bircoguna sukranlarimi bildirmek isterim. Bircogu ile hâlâ arkadasim. Benim icin cok muhimdir bu. Cok yardimlari dokundu o zamanlar. Bana mudur yardimcisi aleyhinde yardim ettiler aleyhinde demeyeyim de ona karsi bana yardim ettiler cunku haksizligi goruyorlardi. Fakat bazilari adeta casusluk yapti. Bir Rum olarak Turkiye icin ne dusunuyorsunuz? Benim arzuladigim Turkiye nin AB ye girmesi hem memleket icin iyi olur hem cemaat icin iyi olur. Su bakimdan bir rahat nefes alabiliriz diye dusuncesiyle... Nefesi rahat alamama nedenlerinizi soracagim... Iki devlet arasindaki munasebetlerden dolayi karpuz bizim basimiza patliyor. Baska ne olabilir? -------------------------------------------------------------------------------- Esimi 1964 te kovdular Eli Raftopulos 86 yasinda. Turkiye Yunanistan la imzalanan Seyrisefanin Anlasmasi ni tek tarafli olarak 1964 te feshedince binlerce kisiyle birlikte kocasi da Yunanistan a gonderilmis. Turkcesi yetersiz oldugu icin gorusmeyi izleyen oglunun yanitlarini da yaziya aldim. Konya ya iliskin bir sey hatirliyor musunuz? Beni bebekken getirmisler Konya dan. 1335 dogumluyum. Bebekken geldigime gore 1336-1337 (miladi 1918-1919) olmali. En fazla bir yasimdaymisim. Babam hâkim oldugu icin cesitli yerlerde bulunmus. Konya babamin gorev yeri. Cunku dedem Kayseri Palasli esas. Sonra Istanbul da. Kucukken babam beni disariya biraktirmazdi. Zaten uc erkek kardesin kucuguydum. Onlar da cikmama kizardi. Merkez Rum Ortaokulu sonra da Zapyon Lisesi nde okudum. Sonra bicki dikise gittim. Terzilik meslegini ogrendim. Tunel otobus duraginin tam dikine olan kisminda Gulen Konfeksiyon vardi orada calistim. Su anda Firat Bufe olmus orasi. Is yapamayinca kapatmak zorunda kaldi. Sonra Gulen Bufesi oldu orasi. Orada da kasiyerlik yaptim uzun bir sure. Uc ortaktan ikisi surgun oldu Sahibi Rum muydu? Turk tu. Adi da K.E. (Oglu): Hatta babam 1964 te Yunanistan a gidince benim uvey babam oldu. 1930-40 larda neler yasadiniz? Ikinci Dunya Savasi ni nasil gecirdiniz? Nufus kâgidinda ekmek damgasi vardi. Karneyle ekmek satin aliyorduk. (Oglu): O Gulen Bufesi nde calisirken ben ilkokula yeni baslamistim. 1962-63 senesindeydi. Bufeyi devrettiler Tophane de Kumbaraci Yokusu nda oz babamin da ortak oldugu bir gozluk atolyesi acildi. Uc ortaktilar. Babam Koco Raftopulos olarak gecer Stamati Kiryakopulos bir de K.E. de ucuncu ortak. Stamati de babamla beraber surgundur. Varlik Vergisi nasil yansidi size? Yuzuklerimizi cikarip verdik. 6-7 Eylul de neler yasadiniz? Heybeliada daydik biz. (Oglu): Alti aylikmisim dedem olmus. Adada yazliktaymislar dedem rahatsizlaninca haber vermisler. 6-7 Eylul hadiselerinde Istanbul a inmis beni adaya birakmis. Bir sey yasamamislar yani. Tarlabasi nda oturuyorduk her tarafi yikip doktuler. Ev sahibi Rum mus ama akilli davranip Turk bayragi yerlestirmis binanin yuzune. Burasi Mustafa Kemal e ait demis baska tarafa gitmisler. Evinize gittiginizde Beyoglu nda bir seyler gordunuz mu? Babam hastalandigi icin ertesi gun biz Istanbul a indik. Her taraf talan olmus yolda yuruyemiyorduk. Butun kumaslar yollarda. Mis Sokak in kosesinde Japon magazasi vardi oyuncaklarin hepsi yerlerdeydi. 1964 te esiniz nasil gonderildi? Kovdular. Hep gitmeyecek gibi dusunuyordu. Hep Kâgitlarimi fareler yedi o yuzden cikmaz beni yollamayacaklar derdi. Ve sonunculardan biri olarak gitti. Ama gitti... Cenazesine bile katilamadik (Oglu): Bugun gibi hatirliyorum evdeki hizmetci babama Bu kâgidi sana biraktilar dedi. Basladi okumaya baktim agliyordu. Gitmesi icin kâgidi gelmisti. Uc gun gibi cok az bir sure vardi. Annem hep hazirlik yapiyordu zaten gidecek diye. Iki-uc gun icinde gitti oraya. Yatagina varana kadar sarilip optu. Anneme Kendini uzme dedi. Mektuplasiyorduk anneme de bana da yaziyordu. 1977 de vefat etti Yunanistan da. Vefat ettigi zaman ben askerdim. Haber bile vermediler. Cenazesine katilmak icin izin alabilirdim. Kibris Savasi nda size neler yansidi? Kibris cikarmasinin oldugu gun gozluk atolyesi yaz tatilindeydi. O zaman komple kapatiyorduk atolyeyi. O gun cikarmadan bir-iki gun once tatile cikmistik. Kumburgaz Celaliye de bir moteldeydik. Tanklar geceden paldir kuldur sinira gidiyordu. Sabah kalktik baktik her taraf askeriye. Genis bir arkadas grubumuz vardi. Birlikte olurduk. Sabah kahvaltida herkes konusuyordu. Soruyorlardi Ne yapalim? Ermeni arkadaslarimiz da vardi. Esim K.E. fikir vermis; En guzeli evlerimize gidelim demisler hemen hesaplari kesmisler apar topar. Ki daha vardi tatilimiz. Evde de oturduk epeyce. O cikarmayi evimizde gecirmis olduk. -------------------------------------------------------------------------------- Bir yilda 12 bin 592 kisi Yunanistan a gonderildi Ataturk ile Venizelos iki halkin da cok buyuk acilar yasadigi Birinci Dunya Savasi ve Kurtulus Savasi ndan birkac yil sonra 1930 yilinda savas acilarini unutturabilmek icin yeni bir anlasmayi imzaladilar. Iki halkin yuzlerce yillik birlikte yasantilarini surdurebilecek olanaklar iceren Ikamet Ticaret ve Seyrisefanin Anlasmasi yla her iki ulkenin vatandaslari diger ulkeye en cok ayricaliga sahip ulke tebaalarinin kisitlamalarina es kosullarda serbestce yerlesebilecek; diger ulke vatandaslari her turlu menkul ve gayrimenkul uzerinde mulkiyet ve tasarruf hakkina sahip olacaklar; o ulkenin vatandasi gibi ihracaat veya ticaret yapabilecek veya sirket kurabilecekti. Cifte vatandaslik gibi Iki ulkenin vatandaslari butun bu ayricaliklardan yararlanirken o ulkenin vatandasi gibi vergi resim veya harc odeyecekti. Ayni haktan gemiler de yararlanacakti. Her iki ulkenin vatandaslari da diger ulkede mahkemelere serbestce basvurma hakkina sahip olacakti. Birbirlerinin vatandaslarina yukarida sayilanlara benzer bircok hak taniyan anlasma Turklere Yunanistan da Yunanlilara da Turkiye de ikinci vatandaslik sagliyordu. Anlasma 6-7 Eylul 1955 olaylarina kadar iyi bicimde yurutuldu. 1964 te Kibris ta gerginligin artarak iki ay icinde yaklasik 800 Turk un oldurulmesi uzerine Turkiye 16 Mart 1964 te Ataturk ve Venizelos arasinda 1930 yilinda imzalanan Seyrisefanin Anlasmasi ni tek tarafli olarak feshettigini acikladi. Anlasmanin iptalinden dokuz gun sonra sekiz Yunanli isadamina 15 gun icinde islerini tasfiye etmeleri bildirildi. Sinirdisi edilen Yunanlilardan ilk 150 kisinin ozellikleri incelendiginde cogunun 50-60 yas grubundan ve isadami olduklari belirleniyordu. O donemde istanbul Ticaret Odasi nin kayitlarina gore 36 bin uyenin bini Yunan uyruklu Rum yarisindan fazlasi da Turk vatandasi Rumlardi. Hukumet sinirdisi uygulamasinda onceligi isadamlarina vermisti. Hukumet once Turkiye deki Yunan uyruklularin tapu mudurluklerindeki islemlerini durdurdu ardindan da bankalardaki paralarini bloke karari aldi. 1964 ve 1965 in kisa bir doneminde 12 bin 592 kisi sinirdisi edildi. Turkiye de is-guc sahibi olan bu kisiler arasinda Turk uyrugundaki Rumlarla evlenmis olanlar da vardi. Bu nedenle sinirdisi kararindan Turkiye de yasayan 30 bini askin Rum etkilendi. Bu uygulamayla Rumlar Turkiye den umudunu kesti ve kisa surede Rum vatandaslarimizin nufusu 40-50 binden 5-6 bine indi.