Anonim : Düdüğün Tarihçesi
Düdüğün Tarihçesi
Duduk’un geçmisi 3500-4000 yil öncesine dayanir. Dogu Anadolu’da ve özellikle Kafyasya Cografyasinda hayat bulan Duduk, genis bir cografyaya yayilarak degisik isimler almis.Birçok versiyonu degisik ülkelerde Anadolu’dan orta Asya’ya kadar kullanilmaktadir. Yapilan arkeolojik kazilarda bölge halkinin Duduk’a önem verdigini göstermistir. Bu nedenle Duduk bölge yerlesik halklarindan olan Ermeni halkinin ata sazi olmustur. Kafkasya civarlarinda Duduk’a benzer nitelikteki versiyonlarina Balaban, Türkiye’deki benzer versiyonuna Mey, uzak dogudaki benzer versiyonuna Hiçkirik gibi adlar verilmistir.Aslinda Duduk kelimesi kaynaklara göre Rusça’dan gelmektedir. Ama Ermeniler kendi literatüründe bu saza Dziranapog ( kayisi agaci ) adini vermislerdir. Zamanla tüm dünyada Ermenilerin ulusal halk sazi konumuna gelmis ve büyük ustalar yetismistir. Günümüz Ermenistan’inda gelismis ve çok sesli müzige dahi uyum saglayabilecek konuma gelmistir. Ermeni halki Duduk’un tinisinda kendi duygusunu ve hayatini bulmus, bin yillardan beri onunla yasamis ve bütünlesmistir. Bugün tüm dünyada Duduk Ulusal Ermeni Halk Sazi olarak bilinir.
Tarihsel Ozellikleri
Duduk bir gövde ve onun ucuna takilan bir aparattan olusan nefesli bir enstrümandir. Gövde genellikle kayisi agacindan yapilir ve makbul olani da budur. Zaten Ermenice’de Dziranapog denmesi bu yüzdendir. Gövde önde 8 ve arkada 1 olmak üzere toplam 9 delikten olusur. Ses çikaran aparat ise Seker kamisinin kökünden yapilir, ancak yontulma ve sekil verme tarzi nedeniyle Duduk’un kendine özel olan buhranli sesi vermektedir.
Duduk tam olarak çalinabildiginde yaklasik 2 oktavi rahatlikla çikarabilir. Duduk’un gelistirilmis 5 boyu vardir ve bu boylar için uygun agizliklar kullanildiginda hemen hemen her tondan çalinabilir. Ancak gerçek Duduk tinisina Re, Do diyez, Do ve Si tonlarinda çalindigi zaman ulasilabilir.
Duduk genellikle bir melodi çalan bir de ona dem tutan ikili gruplar seklinde çalinir. Dem tutan kisi tema sesini sürekli kesintisiz olarak burnundan nefes alarak üfler. Bu kisiye halk arasinda çirak denir. Ustasi ise melodiyi çalar. Ancak günümüzde Duduk Ermenistan’da çok sesli senfonik müzik dünyasinda yerini almis ve kendini asmistir. Birçok Duduk yan yana gelerek çok sesli muzik yapabildigi gibi orkestralar içinde de yerini almistir.
Turkiye`de Duduk
Türkiye’de Duduk ilk kez Sovyetler Birliginin yikilmasindan sonra tanindi. Körfez Savasi yillarinda CNN haber kanalinin petrole bulanmis bir ördegi gösterirken kullandigi fon müzigi Duduk ile çalinmisti. Bu eser dünyaca ünlü duduk ustasi Vache Hovsepianin, Avrupali jaz sanatçisi Peter Gabriel ile yaptigi çalismaydi.
Halk Müziginde, Pop Müziginde ve Özgün Müziginde yerini alan duduk hizla kulaklarda yer etmeye basladi.
Yazarlar Tüm Yazarlar
Anket Tüm Anketler
Günün Sözü
Երբեք չենք կրնար բանի մը ճշմարիտ արժէքը գիտնալ, մինչեւ որ չկորսնցնենք զայն։