Մեր Զաւակները Եւ Մենք. 5 Բաներ, Զորս Կարելի Չէ Արգիլել Երեխային
Խելացի, ինքնավստահ, երջանիկ եւ նախաձեռնող զաւակ դաստիարակելը բոլոր ծնողներուն փափաքն է: Հոգեբաններու եւ մանկավարժներու կարծիքով, կան 5 բաներ, զորս պէտք է արգիլել երեխային` անոր մտային ունակութիւնները զարգացնելու եւ հոգեկան հաւասարակշռութիւնը ապահովելու համար:
-1- Զգացումները Արտայայտելը
Երեխան զանազան ձեւերով կրնայ արտայայտել իր զգացումները, օրինակ տան մէջ հոս-հոն վազվզելով, ճչալով, խնդալով, լալով… Անոնք կ՛օգնեն, որ ան թուլնայ, լիցքաթափուի, խաղաղի: Անշուշտ պէտք է երեխային բացատրել, թէ ան ինչպէ՛ս պէտք է ինքզինք դրսեւորէ տունէն դուրս, հասարակութեան մէջ, դպրոցը, փողոցը կամ հանրախանութը:
-2– Սեփական Կարծիքը Արտայայտելը
Հոգեբաններու կարծիքով, երեխային հետ պէտք է երկխօսութիւն ստեղծել եւ առիթ տալ անոր, որպէսզի այս կամ այն հարցին մասին իր կարծիքը արտայայտէ: Երբեք երեխային չըսել` «Լռէ՛, ես քեզմէ մեծ եմ եւ աւելի փորձառու», կամ` «Մեծերու ներկայութեան դուն կը լռես…» եւ նման անմիտ խօսքեր: Երեխային հետ խորհրդակցելով` նախ կը շահիք անոր վստահութիւնը եւ զինք լսելով` ըստ այնմ կը հիմնաւորէք ձեր խօսքերն ու արարքները եւ աւելի դիւրին կը հասնիք ձեր նպատակին:
-3- Նախաձեռնելը
Պէտք չէ երեխային արգիլել առանձին ուտել, նոյնիսկ եթէ ան չորս կողմը պիտի աղտոտէ, նոյնպէս ալ` առանձին հագուիլ կամ լուացուիլ, նոյնիսկ եթէ սխալ ձեւով կատարէ զանոնք: Որպէս ծնողք` ձեր պարտականութիւնն է ուղղել զայն անհրաժեշտ ցուցմունքներ կատարելով, որպէսզի ժամանակի ընթացքին ան հասնի կատարեալին:
Նոյնպէս ալ կարելի չէ անոր արգիլել գծելը` ձեռքերն ու սեղանը աղտոտելու մտավախութեամբ, կամ նուագելը` աղմկելու եւ խանգարելու վախով:
Յիշեցէ՛ք, որ ստեղծագործելը կը խթանէ երեխային երեւակայութիւնն ու մտային ունակութիւնները:
-4- Օգնելը
Եթէ ձեր երեխան կ՛ուզէ օգնել ձեզի, մի՛ արգիլէք, նոյնիսկ եթէ օգուտէ աւելի վնաս պիտի քաղէք… լաւ կ՛ընէք, որ անոր ցոյց տաք, թէ ի՛նչ եւ ինչպէ՛ս պէտք է ընէ: Քաջալերեցէ՛ք, շնորհակալութիւն յայտնեցէք իր ջանքերուն համար: Արտօնեցէք, որ ան ձեզի օգնէ կարկանդակի պատրաստութեան, տան մաքրութեան, բոյսերու խնամքին եւ այլն…
Եթէ մանկութեան անոր արգիլէք ձեռք երկարել ձեր գործերուն, ապա երբ մեծնայ, մի՛ սպասէք, որ ան օգնէ ձեզի:
-5- Բակ Իջնել Եւ Խաղալ
Պէտք չէ երեխային արգիլել, որ բակ իջնէ ու գնդակ խաղայ, հեծանիւ քշէ, շէնքի ընկերներուն խաղերուն մասնակցի… Թէեւ այս բոլորը կրնան վտանգաւոր թուիլ ձեզի, բայց եթէ արգիլէք, ան կը մեծնայ վախկոտ, ինքնամփոփ եւ չնախաձեռնող: Աւելի լաւ է, որ անոր որոշ զգուշացումներ կատարէք, ուղղութիւն տաք, ի հարկին հետը մնաք, քան այդ հաճոյքէն զրկէք զինք: Յիշեցէք նաեւ ընկերներուն հետ խաղալը, աշխուժ վազվզելը շատ աւելի շինիչ եւ օգտակար են, քան` ելեկտրոնային գործիքներուն հետ ժամանակ վատնելը: