Sanatçı Arto Tunçboyacıyan, geçtiğimiz hafta New York'ta Hrant Dink Vakfı yararına bir konser verdi. Sanatçıyla konser öncesi New York'ta görüştük.

Tunçboyacıyan, Türk ve Ermenilerin aralarındaki problemleri kendi aralarında çözmeleri gerektiğini söylüyor ve "Bizim yaşadıklarımızın Obama'yla ilgisi yok." diyor.

Eğer dilinize sıkça bir Sezen Aksu şarkısı dolanıyorsa ya da ıslıkla o şarkıyı çalıyorsanız, bilin ki o parça muhakkak iki kardeşten birine aittir. 1996'da hayatını kaybeden Onno Tunçboyacıyan'ın küçük kardeşi Arto, 2007'de öldürülen Türkiyeli Ermeni gazeteci Hrant Dink anısına geçtiğimiz hafta New York'ta sahneye çıktı. Konser öncesinde Zaman'a konuşan Tunçboyacıyan, Türkiye'de huzursuzluğun iş sahası haline geldiğini söylüyor. Sanatçı, "78'de çok şey gördüm. İnsanlar şimdi 'Ergenekon' diyor. İnsanlar kayboldu, tabuta konulup üzerine bayrak da serildi, kahramandı denilerek yok edildi. Yaşanılanların ne dinle ne de ırkla ilgisi var. Bunun içinde Ermeni de olabilir, Türk de hatta Rum da. Olabilir değil, var esasında. İnsanlığın içinde huzursuzluğu iş olarak kabul edenler var. Milyarların döndüğü bir iş sahası. Herkes otursa ve açık açık konuşsa her sorun halledilir." diyor.

Tunçboyacıyan, "İnsan Ermeni olarak doğmuyor ki, insana Ermeni olduğu sonradan öğretiliyor. Ben, Ermeniliğimi sokakta öğrendim. İsmin Arto olunca 'Bu ne lan?' diyorlar. Ermeni okuluna gidiyorsun fakat Ermeni tarihi öğrenmiyorsun. Ermeni okulunda Türk tarihini öğrendim. Ne kadar kötü bir millet olduğumuzu ve düşman olduğumuzu öğrendim. Tabii bunları öğrendikten sonra her gün okuldan eve nasıl giderim diye düşünüyordum. Sokaktaki herkesin tarih kitaplarında yazılanlardan haberdar olduğunu zannediyordum. Ermenilik ya da Türklüğün altında, 'insan' olduğumuz fikri bana her zaman daha cazip geldi. O yüzden Ermeniliğimden çok insanlığımla gurur duyuyorum. İnsan olarak yaşarsan sonradan gelen her şey bir baharat; Ermenilik, Türklük, Almanlık." diye sitem ediyor.

'Hiç kinlendiğiniz bir an olmadı mı?' sorusuna 'Kin mi?' diye cevap veren Tunçboyacıyan, "Belki de birçok Ermeni'nin duymadığı şeyleri duydum, ama bu bende tam ters bir etki yaptı. Ruhumda 'kin'i araştırırsanız hüsrana uğrarsınız. Anlayamadığım, insanların neden birbirlerini olduğu gibi kabul etmedikleri! Modernlikten bahsediyoruz, Türkiye mozaiktir diyoruz, sonra da mozaiği tek renge dönüştürmek için uğraşıyoruz. Bugünlerde bunun ne anlamı var?" diye soruyor. "Benim her konuda merkez aldığım şey insandır." diyen sanatçı, Ermenilerin yok sayılması durumunda Türklerin de huzurlu olmayacağını belirtiyor.

Tunçboyacıyan, Hrant Dink'in başına gelenlerin onunla hiçbir ilgisi olmadığını iddia ediyor: "Hrant'ı kullandılar. Bu bir organizasyon, İstanbul'da Hıristiyan mı kalmadı da gidip Malatya'dakileri öldürdüler? Çünkü önemli olan, birilerinin dikkatini çekmek." diyor. Sanatçı, Hrant Dink'in vurulduğu gün Gürcistan'dan Ermenistan'a gidiyormuş ve haberi duyar duymaz onun için bir şarkı yazmış. "Herkes, 'ah vah'lı bir şarkı bekliyordu, ama ben onu yapmadım. Her 23 Ocak'ta camı açıp derin bir nefes alıp güzel bir müzikle güne başlıyorum. Şarkımla Hrant'ı öldürmek değil, yaşatmak istiyorum." diyor. Arto Tunçboyacıyan, Hrant Dink'in katili için, "Yazık o çocuğa, etrafından insanlar çekildiği zaman kafasına dank edecek, 'Ben ne yaptım' diyecek." yorumunu yapıyor. Ve artık "Türkiye için temizlik zamanı"nın geldiğini anlatıyor: "Her kültür kendi pisliğini temizlesin. Hiç kimse çıkıp da 'Benim kültürüm yüzde yüz tertemizdir' diyemez. Ben Ermenistan'da da çok şey gördüm, ağzım açık kaldı."
Arto Tunçboyacıyan 20 yıldır Newyork'ta yaşıyor. Müziği, hayatının sesi olarak tanımlıyor. Müzikal olarak en çok abisi Onno Tunç'tan etkilenmiş ama Newyork'a ilk gittiğinde Türkiye'deyken etrafındaki insanların büyüklüğünü orada görmüş olmak onu çok mutlu etmiş. Bu nedenle olacak ki, onları büyük bir minnetle anıyor: "11 yaşında, Aka Gündüz Kutbay, Nida Tüfekçi gibi isimlerle birlikte bir şeyler yapmak, inanılmaz bir şeydi."

Kendisini Anadolulu olarak tanımlayan Tunçboyacıyan, Anadolu'nun lezzetini bilen ve yaşayan biri olduğunu belirtiyor. "Şimdi yeni bir şarkı yazdım, bu demek değildir ki bütün şarkıların sahibi benim. Bir Ermeni yeni bir yemek keşfetmiş, bu demek değildir ki bu yemek her haliyle o insana ait. Bana Anadolulu diyebilisiniz. Aile olarak hiçbir zaman radikal bir tarafımız olmadı. Ermeni'yim, Türk'üm, Anadoluluyum" diyor.

Sanatçıya son olarak Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde ABD Başkanı Obama'nın rolünü soruyoruz: "Bizim yaşadıklarımızın Obama'yla hiçbir ilgisi yok.Bunlar satranç gibi oynuyor. Obama'nın dediklerinin ne Türklerin ne de Ermenilerin umrunda olması lazım. Böyle şeyleri Amerikalılarla ne konuşacaksın. Kendi aramızda konuşalım. Benim en çok dikkat ettiğim şey alet olmamak." şeklinde cevap veriyor.