Turkiye'deki Ermeni kulturunun 'yasayan efsanelerinden' olan 'Sarkis Usta', 93 yasında hayata veda etti. Marangoz, devrimci, sanatçı, oyuncakçı, yazar Sarkis Çerkezyan'dan geriye 'Dunya Hepimize Yeter' kitabı ile milliyet gözetmeden kurdugu dostlukları kaldı

Evinin önune attıgı sandalyede elinden hiç dusurmediği sigarası, tek sekerli çayıyla Mollatası Caddesi nin simgesiydi Sarkis Çerkezyan... Dun öğlen saatlerindeyse mahalledeki çocukların oyuncakçı dedesi’ Sarkis Usta’nın evinin önundeki sandalye sayısı artmıstı. Çocukları, komsuları, dostları, sevenleri akın etti yılların marangoz ustasının evine... İnsana insanlığı’ öğretmeye adanmıs tam 93 yıl geçmisti... Her gun Ben Ermeni’yim’den önce Ben dunya vatandasıyım’ kimliğini vurgulayan milliyetsiz bir asır, pazartesi sabahın ilk ısıklarında son buldu. Uzun yıllarını Turkiye Komunist Partisi’ne adayan Çerkezyan’ın devrim hayali’ ise son gunlerinde bile ne dilinden dustu, ne aklından çıktı.

Suriye’de doğdu
Sarkis Çerkezyan, 1916 yılında Suriye’de bir ahırda doğdu. Daha sonra ailesiyle beraber Konya Ereğli’de yasamına devam eden Çerkezyan, 1928 yılında İstanbul’a tasındı. Daha sonra maddi imkansızlıklar nedeniyle Ereğli’ye dönen Sarkis Usta, 1941 sonrası bir daha ayrılmamak uzere tekrar İstanbul’da yasamaya basladı.
1953 yılında canımdan kıymetli’ dediği, 2000 yılında kaybettiği ve ölumunu bir turlu kabullenemediği Agavni Çerkezyan’la hayatını birlestirdi.
İki oğlu Ohannes ve Gazaroz Çerkezyan, babalarının arkasından karalar bağlamak yerine, onun hikâyelerini anlatıyorlardı dun ese dosta. Sarkis Usta’nın hayatının bir bölumune sahit olabilmis herkes merak ediyordu:
Bir daha böyle bir insan dunyaya gelebilir mi?

Dink, yazmasını istemisti
Ortaokulu bitirip bitirmediği bilinmeyen Sarkis Usta, hayatını sanat’la doldurdu. Hayatını marangozluk yaparak kazanan Sarkis Çerkezyan’ın parayla arası hiçbir zaman iyi olmadı. Oğlunun dediğine göre Hrant Dink çok defa bildiklerini, dusunduklerini Agos Gazetesi’nde paylasmasını istedi ancak o sokak adamı’ydı; sokak edebiyatçısı, sokak sarkıcısı, sokak ressamı... Zamanın kosulları da göz önune alındığında erken son bulan eğitimi, onun Dunya universitesi’nde basarılı bir öğretmen, paylasmaktan baska bir sey bilmeyen bir usta olmasını engellememisti. Oğlu Gazaroz Çerkezyan, Bizim evde hiç dört kisilik yemek pismedi” derken, babasının yardımseverlik anlayısının ırka, cinsiyete, yasa bakmadığını anlatıyordu.
Çerkezyan’ın sağlık sorunları son bir ay iyice artmaya baslamıstı. Birkaç ay önce seker komasına giren Sarkis Usta, son gunlerinde yemek yiyemez, konusamaz hale gelmisti.

Kimseyi ötekilestirmedi’
Yakınlarından Jale Mildanoğlu, konusmamayı kendisinin seçtiğini ve bakıma muhtaç hale gelmenin ona çok dokunduğunu ifade ederken, esi Zakarya Mildanoğlu usta’sıyla yasadıklarını söyle özetledi:
20 yıl önce marangozluğu bıraktı. Resim yapardı, Turkçe Ermenice siir yazar, okur, sarkılar söylerdi. Onbinlerce arkadası vardır belki de. Telefonunun basına oturur, neredeyse her gun es-dost kim varsa arardı. Kimseyi ötekilestirmeden, herkesle tartısırdı. O, Ermeni kulturunun yasayan canlı efsanesiydi. Önce TKP’li oldu, sonra TİP’li oldu.. Yıllarca bir sarnıçın içinde gizli gizli Atılım’ı bastı. İnsanlara sosyalizmi anlatmaya çalıstı. Son konusmalarımızdan birinde yanına gidip, sordum: Hayırdır ustam, dusuncelisin? Devrim mi yapacaksın?’ Gulerek cevap verdi: Baksana yahu ise yaramaz bir adama döndum.’ Son bilinçli diyaloğumuz buydu. Ustamı, arkadasımı, yoldasımı kaybettim.

Yarın uğurlanacak
Yıllarca sokak aralarında konustuklarını, dusunduklerini yazdığı tek kitabı Dunya Hepimize Yeter’, daha isminden baslıyor Sarkis Usta’nın dunya görusunu anlatmaya. Kitap yurtiçinde ve yurtdısında buyuk ilgi gördu ve uçuncu baskısının hazırlıkları da devam ediyor. Çerkezyan, yarın saat 14.00’te Kumkapı Patrikhane Meryem Ana Kilisesi’nden uğurlanacak.