Azerbaycan la Ermenistan’ı savasa surukleyen Karabag sorununda final yaklastıkça pazarlıklar sertlesmeye ve taraflar uzerindeki baskı artmaya basladı.
Karabag’da barıs karsılığında ekonomik sorunlarına çözum bulabileceğini hesaplayan Ermenistan’da iktidar asırı milliyetçilerin, yurtdısındaki Ermenilerin ve Karabağlı Ermenilerin atesi altında kaldı. ABD’deki Ermeni diyasporası, Azerbaycan’ın isteklerine yakın bir barıs planı kabul edeceği endisesiyle, zaten Turkiye ile yakınlasma siyasetini onaylamadığı Erivan yönetimine cephe aldı. ABD’li Ermenilerin yayımladığı Asbarez gazetesi, Moskova’daki son Karabağ zirvesini önemsiz göstermeye çalıstı.

Turkiye ile 22 Nisan’da imzalanan mutabakatı protesto etmek amacıyla koalisyondan çekilen Tasnaksutyun, Dısisleri Bakanı Eduard Nalbantyan’ı istifaya çağırdı ve Ankara’yla diyaloğun kesilmesini talep etti. Parti, Devlet Baskanı Serj Sarkisyan’ı Karabağ halkının çıkarlarına ters bir anlasma imzalamaması için uyardı. Karabağlı Ermenilerin lideri Bako Sahakyan da, kendilerinin katılımı olmadan Karabağ’da barıs sağlanamayacağını söyledi.

Turkiye faktöru
Asırı milliyetçilerin endisesinin nedeni, Sarkisyan’ın Ermenistan’ın uzun dönemde Karabağ’ı kaybetmesine yol açacak bir anlasmayı imzalaması olasılığı. Turkiye’nin son aylarda Karabağ sorununda devreye girmeye baslaması da milliyetçileri öfkelendiriyor.
Anlasma taslağı ilk asamada Ermenilerin Karabağ çevresindeki Azeri topraklarından çekilmesini öngöruyor. En tartısmalı nokta olan Karabağ’ın statusunun uzun dönemde Azerbaycan’ın çıkarları doğrultusunda çözulmesi dusunuluyor. Baku, hukuki statuyu belirsiz bırakmayı, bölgeye yoğun yatırım yapmayı, Azeri göçmenlerin dönmesini sağlamayı, 15-20 yıl sonra ise statu için referanduma gitmeyi planlıyor.
Geçis döneminde bölgeye yerlestirilecek uluslararası barıs gucuyle ilgili görusmeler de suruyor. Erivan anlasma karsılığında Turk-Azeri ablukasına son vermeyi ve önemli bölgesel projelerde artık yer alabilmeyi umuyor. Uluslararası arabulucular yıl sonunda ya da 2010’un ilk aylarında nihai barıs anlasması imzalanabileceğine inanıyor.