Ermeni buyukanneler - Okay Gonensin On bes yıl kadar once gazetelere konu olmayan bir olay degisik cevrelerde konusulmaya baslandı. Yası 80 i asmıs buyukanneler cocuklarına torunlarına aslında Ermeni olduklarını acıklıyorlardı. Sagdan soldan boyle haberler geliyor bunlar arkadas sohbetlerinde konusuluyordu. Tabii ki sayısını bilmek mumkun değil ama hic de az olmadıklarını gecen gun Bekir Coskun kendi anneannesini yazarak hatırlattı. Boyle olaylardan birini de biz yakından izledik. Bir arkadasımızın buyukannesi onu kenara cekmis olume yaklastığını hissettiğini Musluman olmayı dilediğini soylemis ve bir din adamı getirmesini istemisti. Bu buyukanne butun dinlerin bayramlarını o dinlerin geleneklerine gore kutlar o geleneklere uygun yemekler yaparmıs; kendi odasında namaz kılıp dua da edermis. Arkadasım ve ailesi buyukannenin isteği karsısında allak bullak olmustu ama dediği yapıldı kendisi Musluman olarak oldu Musluman mezarlığına gomuldu. 1910 civarında doğmus ailesini tehcirde kaybetmis bir Musluman ailenin cocuğu olarak yetistirilmis ama kokenlerini de bilen bu buyukanneler yasları 80’i asınca ortaya cıkmaya baslamıslardı. Tehcir sırasındaki yası kokenini hatırlamaya yetmeyenler de olmalı. Bunlardan birinin hikâyesi de soyle: Bir Ermeni aile gonderilirken komsu Musluman aileye henuz iki yasına basmamıs kucuk kızlarını bırakır. Ancak bu aile yoldayken kacmayı basarır. İstanbul’a gelir ve kendilerine yeni bir hayat kurarlar. Mutarekeden sonra da kızlarını almaya giderler. Kızın bırakıldığı aile ona bir Musluman adı vermistir kendi cocukları gibi buyutmektedirler. Kucuk kız anne baba olarak onları bilmektedir yeni gelenlerle gitmemek icin uzun sure direnir. Sonunda Ermeni aile kızını alır ve tabii ki eski adı ve kimliğiyle buyutur. Oğrendiğimize gore Ordulu o Musluman ailede de onlarca yıl kucuk kızımızı keske vermeseydik diye konusulmus. Eğer Ermeni aile kızlarını almak icin geri donmeseydi bu kucuk kız Hatice olarak buyuyecek belki de cok onemli bir kisinin esi Hatice Hanım olarak yasayacak ve olecekti. Sonradan ailesi gelip almayan alamayan cok kucuk Ermeni kız cocuklarının sayısını bilmeye imkân yok tabii. *** Fethiye Cetin kendi olayını anneannesinin Ermeni olduğunu oğrenisini sonra ailesinin izini surusunu Anneannem” adlı kitabında anlattı. Bu arada Ermeni buyukannelerin olumun yaklastığını hissettiklerinde Musluman olmak istemelerinin nedeni de ortaya cıktı. Eğer Ermeniyim” diyerek olurlerse Ermeni mezarlığına defnedilecekler bu da cocukları ve torunları icin bircok zahmet anlamına gelecek. Ama olumun esiğinde Musluman olunca cocuklarını torunlarını bu zahmetten kurtarmıs oluyorlar. Bunlar buyukanneler. Bir de buyukanne” olamadan genc yasta olmus kadınlar var ve kim bilir onların sayısı kac... Bunlar Anadolu’nun karmasık tarihinin en ozgun insan hikâyeleri olarak hatırlanmalı anlatılmalı.