Massachusetts li Ermeni akademisyen Turkiye den bir davet alacagım aklımın ucundan bile gecmemisti... diyor. Bu yıl ikincisi duzenlenen Hrant Dink Atolye Calısması nın konusu Anadolu ve komsu bolgelerinde toplumsal cinsiyet etnisite ve ulus devletti. Sabancı Universitesi Uluslararası Hrant Dink Vakfı ve Anadolu Kultur un isbirligi ile duzenlenen atolyeye Turkiye ve Ermenistan dan cok sayıda aydın katıldı. Katılımcılar iki toplum arasında yasanan sorunları politik ya da tarihsel perspektifin otesine gecerek insan yasantıları uzerinden ele aldılar. Duzenlenen toplantılarda soz alan farklı dusuncedeki katılımcıların ortak vurgusu insani yasanmıslıklar uzerinden konusmanın ve anlasmanın diyolog kanallarını daha rahat acacağı oldu. Katılımcılar arasında yıllar sonra ilk kez Turkiye ye gelen Ermeniler de vardı. Ayse Gul Altınay (Sabancı Universitesi Oğretim Uyesi): GECMİsE İNSAN GİBİ BAKABİLMEK Hrant Dink in ardından sınırlarla bolunmus toplumlardan insanları bir araya getirmeye sınırların otesinde insanlararası bağların iliskilerin ortaya cıkmasına yasananları anlamlandırmaya ve akademik diyaloğun gelismesine katkı verecek bir bulusma bu atolye calısmasının temel amacını olusturuyor. Bu yıl atolyelerin ikincisini gerceklestiriyoruz. Gecen sene 20 nci yuzyıla damgası vuran olgulardan biri olan goc konusunu islemistik. Bu sene ise calısma konusunu Anadolu ve komsu bolgelerde toplumsal cinsiyet etnisite ve ulus-devlet olarak belirledik. Ulus devletlerin hakim olduğu gectiğimiz yuzyıl boyunca etnisite kultur ve toplumsal cinsiyet alanlarında cesitli ayrıstırmalar yasandı. Son donemdeki kuresel ve yerel değisimlein ısığında bu ayrıstırmalar devam ediyor mu değisiyor mu bunu konusuyoruz. Temel konumuz da etnisite ve toplumsal cinsiyetin 20 nci yuzyıl boyunca ve bugun Anadolu ve komsu bolgelerini nasıl sekillendirdiğine odaklanıyor. KATILIM COK YOĞUNDU Bu seneki calısma konumuzu belirledikten sonra atolyeye katılım icin beklediğimizin cok uzerinde bir ilgi ile karsılastık. Yoğun katılımla birlikte atolye calısması 14 farklı ulkeden akademisyenin ve sanatcının sunum yapacağı Turkiye den 10 farklı universiteden tartısmacı ve moderatorlerin olduğu ve dinleyicilerle birlikte en az 150 kisinin bir araya geldiği bir konferansa donustu. Ayrıca akademisyenlerin dısında edebiyatcılardan aktivistlerden ve kadın gruplarından genis bir yelpazeden insanlar da etkinliğe katıldı. Konferansı duyurmaya basladığımızdan beri 200 den fazla kayıt aldık. Dort kisi ozel olarak bu konferans icin Almanya İngiltere ve Estonya dan kendi masraflarını karsılayarak geldi. Yoğun talep karsısında calısmanın yapıldığı yerin fiziksel kapasitesi nedeniyle katılımı sınırlı tutmak zorunda kaldık ve sadece Cumartesi gunku programı herkese acık yapabildik. Yapılan konusma ve tartısmalarda 1915 olaylarının yarattığı acılar politik ya da tarihsel olarak genis boyutlu olarak alınmaktan ziyade eksikliğini duyduğumuz insani cerceveden ele alındı. Orneğin yazdığı Anneannem adlı anlatı ile bu konuda onemli bir orneğe imza atan Fethiye Cetin konusmacılar arasındaydı. Toplantılarda genel olarak insan olarak herkesi acıları duymaya davet ediyoruz. Bu topraklarda Turk Ermeni Kurt Rum herkesin acıları var. Hicbirini otekilestirmeden butun acıları aynı bicimde onem vererek anlamaya davet ediyoruz. DİNK İN MİRASI YOL GOSTERİYOR Hrant Dink in mirası bu konuda bize cerceve sunuyor. Birbirimizi anlayabilmemiz icin konusabilmemiz ve tartısabilmemiz gerekiyor. Yasadığımız sehir aile tarih bizi nasıl sekillendiriyor susmak neleri değistiriyor bunları konusmamız gerekiyor. Burada yapılan konusmaların umut verici olduğunu dusunuyorum. Ermeni katılımcılar arasında buraya ilk defa gelenler vardı onları da dinleme sansını yakaladık. Dusmanlıkların otesine dinleyerek gececeğiz.