Turkiye nin Karabag in isgali nedeni ile 1993 te kapattigi Ermenistan sinirinin acilmasinin onunu acacak diplomatik gorusmelerdeki olumlu gidisat dunyanin onde gelen sirketlerini harekete gecirdi. Ermeniler icin adeta Kâbe sayilan manastir ve tarihi eserlerin besigi olan Dogu Anadolu nun yeni bir cazibe merkezi olma potansiyeli turizmcilerin istahini kabartti. Dunyaca unlu bir otel zinciri simdiden sinir acilir acilmaz Turkiye nin Dogu ve Guneydogu Anadolu illerinde toplam 40 tane dort yildizli otel insaatina baslanmasini ongoren bir proje hazirladi. Turk-Ermeni Is Gelistirme Konseyi ne (TABDC) projeyi sunan unlu otel markasi su an icin isminin sakli tutulmasinda israrli. Ancak hem Ermeni TUSIAD inin baskani hem de TABDC nin Esbaskani Arsen Gazaryan a gore Turkiye nin dogu illeri 40 buyuk oteli de asan bir potansiyel barindiriyor. Gazaryan Turk-Ermeni sinirinin acilmasi halinde oda-kahvalti hizmet verecek butik tarzi otellerin de bu yorelerde cok populer olabilecegine isaret ediyor. Ermenistan ulusal hava yolu Armavia nin yakinda baslayacagi Erivan-Los Angeles seferinin sinirin acilmasi halinde Turkiye turizmine de onemli katki saglayacagi tahmin ediliyor. Gazaryan ile Turk muadili Kaan Soyak in projeksiyonlarina gore Erivan i ziyaret edecek olan diyaspora Ermenileri Turkiye yi de kapsayan paket turlara yonelecek. Dogu ekonomisine taze kan Ermeni diyasporasinin dunya genelindeki nufusunun 6 milyonu gectigini hatirlatan Kaan Soyak 2008 yilinda Ermenistan a giris yapan ABD ve AB pasaportlularin sayisinin 500 bini buldugunu belirtiyor. Ancak Soyak sinirin acilmasi halinde Turkiye ye ilk etapta gelecek turizm gelirini hesaplarken mutevazi rakamlar uzerinden gidiyor. Basit bir hesap yapalim. Dogudaki sehirleri ziyaret edecek her turist iki gun kalsa ve gunde 100 Amerikan Dolari harcasa 200 dolar yapar. Senede 200 bin Ermeni gelse bu da dogu ekonomisine 40 milyon dolarlik taze kan demek. Turizmin Turk tarafindaki sinir acilmasi bizim degil Ermenistan in cikarina hizmet edecek seklindeki yaygin kanaati kiracak onemli bir unsur oldugunu belirten Arsen Gazaryan Turk isadamlari icin imkânlarin bununla sinirli olmadigina dikkat cekiyor. Gazaryan gecen haftalarda ITKIB (Istanbul Tekstil ve Konfeksiyon Ihracatci Birlikleri) yetkilileri ile yaptigi gorusmelerde Ermenistan daki fabrikalarda dusuk fiyatli uretim ve Rusya basta olmak uzere ucuncu ulkelere ortak ihracat onerisini gundeme getirmis. Turk girisimcilerin ilgisini cekebilecek bir diger ticari isbirligi alani ise gida isleme sanayii. Islenmis gida ihracatinda bolge ulkeleri arasinda hatiri sayilir yer edinen Ermenistan mevsim sebze ve meyvelerini Arjantin ve Hindistan gibi uzak ulkelerden ithal ediyor. Hammaddenin Turkiye den gelmesinin maliyetleri dusurecegine dikkat ceken Gazaryan sinirin acilmasinin Turk tarim ve hayvanciligina yeni bir pencere acacagina inaniyor. Kars ta bir caz kulubu hayal mi Sinir acilirsa ne olur sorusuna yanit aradigimiz gezi sirasinda yolumuz Erivan daki Malkhaz Jazz Kulubu ne dusuyor. Kulubun sahibi piyanist Levon Malkazyan Ermenistan da yasayan bir efsane. Malkazyan in kulubu dunyaca unlu isimlerin Erivan a geldiklerinde ugramadan gecmedikleri bir mekân. Malkazyan daha iki hafta once Amerikan jazz muziginin yildizlarindan 7 Grammy odullu Al Jero yu agirlamis ve birlikte tadi damaklarda kalan bir jam sessiona imza atmislar. Biz ise sahnede yas ortalamasi 27 olan genclerden olusan Crossroads grubunun muzigi ile uzak yolculuklara cikiyoruz. Sanki Erivan degil New York tayiz. Bize eslik eden Ermeni dostlarimiz jazz muziginin ulkelerinde cok sevildigini belirtiyor ve ekliyor: Erivan da dort-bes tane caz dinleyebileceginiz mekân var. Ekonomik ve sosyal olarak Ermenistan in su an ancak hayalini kurdugu bir seviyeyi yakalayan Turkiye de batidaki buyuk sehirlerde bile caz muzik dinleyebileceginiz mekânlarin sayili oldugunu hatirlayip Bir gun Kars ta da bir caz kulubu acilir mi diye fikir cimnastigi yapmaya basliyoruz. Sohbetimize katilan Crossroads in solisti Artak Nersisyan sinir acilirsa seve seve Turkiye de muzik yapabilecegini soyluyor: Muzik evrensel bir dil. Benim icin ulke ayrimi yok. Turkiye ile aramizdaki muzik alisverisi barisa katki saglayabilir. Nersisyan Turk muzigini cok iyi bilmese de tanimak istedigini belirtiyor ve ekliyor: En son aldigim albumlerden biri Laco Tayfa.