Ermenistan la iliskilerin duzelme ihtimali de Azerbaycan’i cok rahatsiz edince... Durumu sakinlestirmek icin Basbakan Recep Tayyip Erdogan da Daglik Karabag konusunda Azerbaycan ile Ermenistan arasinda mutabakat saglanmadikca nihai bir sozlesmeyi imzalayamayacaklarini’ soyledi ya... Adeta bana koca bir Pazar gunu borclandi... * * * Daglik Karabag ismi sadece bir bolgenin degil... Ermenistan-Azerbaycan iliskileri kadar iki ulkenin Turkiye ile olan iliskilerinin de degismesine’ ayar veren yerin adi... Bolge konusundaki ihtilaf resmi olarak da belirtildigi uzere Turk-Ermeni iliskilerinin normallesmesi onundeki engellerden biri... Peki nedir bu Daglik Karabag Sorunu’? Konuyu merak etmek kor kuyularda kaybolmak gibi... Saatler boyu sayfalarca yazi karar atil kalmis karar taslaklari ve yorum okuyorsunuz... * * * Sonunda is icinden cikilmaz hale geliyor... Cunku Daglik Karabag olarak bilinen Karabag Ozerk Yonetim Birimi’ daha isin basinda farkli bir dogum yapmis... Sovyet Devrimi’nden sonra burasi cografi butunluk ve ulasim kolayligi’ nedeniyle Azerbaycan’a baglanmis ama nufusunun yuzde 80’i Ermeni’ymis... Soguk Savas ertesinde sartlar degisince... Sovyetler Birligi Bagimsiz Ulkeler Toplulugu’na donusunce... Ulus-devlet arzulari kabarinca... Amerika ile Rusya bolgede yeniden bilek guresine tutusunca... Karabag siradaglarinin kuzey kenarindaki 4 bin 400 kilometre karelik bu alan kavganin dovusun kan dokmenin karsilikli dusmanlik uretiminin merkezi haline gelmis... Insanlar olmus yurtlarindan olmus sorun kangrenlesmis... * * * Gurgenler meseler hus agaclari kayin ormanlari... Cayirlar... Uzum baglari meyve bahceleri hep unutulmus... Karabag huzunlu bir hikáyenin adi olmus. Insan odakli yonetilenleri magdur etmeyecek ve ortak cikarlarini gozetecek bir ulusotesi yaklasimin yerini kor fanatizm iflah olmaz bir psikoloji almis... Cunku artik Karabag’da Azeri nufus yok ama topraklarda Azerbaycan icerisinde... Bu ancak yeni bir anlayisla uzerinden gelinebilecek bir konu... Karabag on bes yildir hic cozulmeyecek gibi duran hukuksal bir sorun olmaya devam ediyor ama fiilen Ermenistan yonetiminde... * * * BM Guvenlik Konseyi’nin bu konuda almis oldugu surusune bereket karar var... Bu kararlar bolgedeki tum ulkelerin egemenlik ve toprak butunlugune saygi gostermesi sinirlarin dokunulmazligi toprak elde etmek icin kuvvet kullanmanin kabul edilmezligi ilkelerini kapsiyor... Ermeni guclerinin isgal ettikleri yerlerden cekilmeleri ve Karabag’in Azerbaycan’a bagli bir bolge oldugu gibi hususlar da mevcut... Ama... Ermeni savi ise Karabag’in bagimsiz bir devlet oldugu ve kendine ait topraklari ele gecirdigi yolunda... * * * Karabag kanli bir Ermeni isgalinin kurbani mi? Kendi kaderini kendisi tayin etme hakkini kullanarak Azerbaycan’dan ayrilan... Ermenistan’dan baska kimsenin tanimadigi bagimsiz bir devlet mi? Anlasmazlik bu noktada surup gitmekte... Ancak konunun pesinde objektif bir bicimde dolanirken Guvenlik Konseyi Kararlari’nin Ermenistan’i kinamadigini ve saldirgan olarak kabul etmedigini de gordum... * * * ABD stratejik mulahazalarla... Ve dunya kaynaklarinin Silahlanmaya’ gitmesini onlemek isteyen Bilgisayarcilarin’ da bastirmasiyla... Kafkaslarda guvenlik kosullarinin devamini ve bolge ulkelerinin demokrasi ile idare edilmesini istemekte... Ayrica ABD’de siyasi bakimdan aktif bir Ermeni Diasporasi da var... Kisacasi Obama Orta-Dogu ve Kafkaslar’da Musluman Turkiye’ye yeni bir model bicerken Ermenistan konusuna bu nedenle cok agirlik veriyor... * * * Pazari heba ederek... Geldigim noktada... Karabag ulus-devlet cenklesmesiyle kolayca cozulemeyecek gibi durmakta... Cunku toprak Azeri nufus ise Ermeni... Turkiye bu bolge ile iliskilerini Karabag Sorunu’na indirgeyerek hareket kabiliyetini sinirlamis ve pozisyonunu zorlastirmis... * * * Ermenistan’a yeni bir acilim Obama doneminin ilk buyuk ve onemli esigi... Daglik Karabag konusunda Azerbaycan ile Ermenistan arasinda mutabakat saglanmadikca nihai bir sozlesmeyi imzalamayacaksak isimiz gercekten her acidan cok zor... Cunku... Bolgede kipirdayamaz halde kaldikca alt-super olma imkáni da elimizden ucar gider... Umarim akilci ve kendi cikarlarimiza endeksli bir kivraklik hásil olur...