ABD Baskani Barack Obama nin Turkiye’yi ziyaretinin ilk gununde verdigi mesajlar iki ulke arasindaki iliskilerin yeni ve daha gercekci bir zemine oturtulacagini ortaya koyuyor. Bu mesajlardan biri Obama’nin Turk-Amerikan iliskilerine vermeyi dusundugu yonle ilgili. ABD lideri bu baglamda model ortaklik terimini kullaniyor. Iliskilerin bozuk oldugu Bush doneminde dahi Turk-Amerikan iliskileri icin stratejik ortaklik” veya stratejik isbirligi” gibi sozcukler kullanmak adeta bir aliskanlik haline gelmisti. Aslinda bu abartili terim cogu kez gercege uymuyor lafta kaliyordu. Obama’nin simdi sundugu model ortaklik” kavrami daha gercekci amaclar guduyor. Gerci bu kavramin icinin nasil doldurulacagi zamanla gorulecek; ama Obama’nin dun basin toplantisinda cizdigi cerceve iki ulke arasinda genis kapsamli bir isbirligi ongoruyor. Bunda tek unsur guvenlik veya askeri isbirligi degil. Obama iki ulkenin ortak ozelliklerini dikkate aliyor ve inanc ozgurlugu hukukun ustunlugu demokrasi gibi manevi degerleri ortak unsurlarin arasinda sayiyor. Obama bu ortaklik modeli” mesajinin butun dunyayi sira disi etkileyecegini” dusunuyor... Cesur cevap OBAMA’nin verdigi diger onemli bir mesaj Ermeni sorunuyla ilgili. Genc lider bir Amerikali gazetecinin sordugu soruyu cok cesur ve gercekci bir uslupla yanitladi: Ermeni soykirimi” ile ilgili olarak daha onceleri ifade ettigi gorusunu degistirmedigini belirtti; ama bu olayi simdi gundemde tutmakta yarar gormedigini Turkiye ile Ermenistan arasinda baslayan ve yakinda normallesme asamasina gelecek olan surecin cesaretlendirilmesi” gerektigini vurguladi. Aslinda Obama’dan beklenen de buydu. Kisisel gorusu bir yana Obama 24 Nisan’da yayimlayacagi mesajda soykirim” sozcugunu kullanmayacak. Herhalde Kongre’deki Demokrat cogunluk da Turkiye’yi rahatsiz edecek (ve Ankara ile Erivan arasindaki sureci bozacak) bir karar tasarisi uzerinde israrli olmayacak... Oyle anlasiliyor ki Turkiye Ermenistan’la sinirini acmak ve diplomatik iliski kurmak konusunda kararli. Bununla ilgili anlasmanin (24 Nisan’dan sonra) kesinlesmesi bekleniyor... Obama’nin Meclis’te yaptigi konusmada da verdigi carpici mesajlardan biri Ermeni sorunu uzerineydi. ABD lideri bu konuya gecmisle barisik olmak” baglaminda degindi her ulusun tarihinde bazi trajik olaylarin cereyan ettiginden soz ederken 1915’teki kotu olaylar”a degindi... Acik ifade OBAMA’nin Meclis’teki genis kapsamli konusmasinda dikkati ceken noktalardan biri de Turkiye’nin laik ve demokratik” yapisina vurgu yapmasidir. Obama bu baglamda Ataturk’un vizyonu”na da degindi ve Anitkabir’deki deftere yazdigi yazisinda da bu terimi iki kez kullandi. Obama Turkiye’nin son yillarda gerceklestirdigi reformlardan soz ederken bunlarin AB’yi tatmin etmek icin degil Turk demokrasisinin gelismesi icin yapildigini hatirlatti ve reformlara devam edilmesi gerektigi mesajini verdi. Obama Meclis’teki konusmasinda Filistin’den Iran’a Irak’tan Afganistan’a kadar bolgemizle ilgili belli basli tum sorunlara kisaca degindi. Aslinda bu konularda ifade ettigi gorusler Turkiye’nin de pozisyonuna cok uygun veya yakin. Ortak basin toplantisinda Cumhurbaskani Gul de zaten buna isaret etti. Bu sorunlarin cozumu ve bolgede baris ve istikrarin kurulmasi acisindan bu gorus yakinligi yeni isbirligi zeminini olusturuyor. Baskan Obama’yi Turkiye’ye getiren esas nedende bu isbirligi arzusu veya kendi deyisiyle bu yeni model ortaklik”tir...