Turk Tarih Kurumu Baskani Prof. Dr. Yusuf Halacoglu nun aciklamalari ortaligi kasip kavurdu. Sirada yeni tezler var. Halacoglu’nu dogrulayan Prof. Salim Cohce Turkiye’de Araplasan binlerce Ermeni var. diyor. Turkiye gunlerdir garip bir etnik’ tartismanin icinde. Uc bes gun sonra sabun kopugu gibi sona erecek bir tartismaya da benzemiyor bu; muhtemelen onumuzdeki donemlerde yepyeni tartismalari da beraberinde getireceginin sinyallerini veriyor. Turk Tarih Kurumu (TTK) Baskani Prof. Dr. Yusuf Halacoglu’nun Kayseri’de bir sempozyumda yaptigi konusma butun bu tartismalari baslatan kivilcim oldu. Prof. Halacoglu tartismalara yol acan su sozleri sarf etmisti Kayseri’de: Muslumanligi kabul etmis ve kendisini Turk olarak kabul etmis insanlar gelip Anadolu’ya yerlesmistir. Dolayisiyla bunlari bir mozaik olarak kabul etmek farkina varmadan ulke icerisinde de birtakim gruplasmalara neden olmaktadir. Bu konuda ozellikle siyasetcilerin cok dikkatli olmasi gerekir. Arastirmalarimizda Kurt diye bildigimiz insanlarin aslinda yapisal olarak Turkmen asilli’ oldugunu Kurt-Alevi’ olarak bilinen vatandaslarin ise Ermeni kokenli’ oldugunu gorduk. Ulkeyi bolmeye calisan TIKKO ve PKK teror orgutlerinin icinde yer alan insanlarin bircogu Ermeni donmesi Kurtlerden olusuyor. TIKKO ve PKK hareketi bizim bildigimiz gibi Kurt hareketi degildir.” AKSIYON GUNDEME GETIRMISTI Halacoglu’na en buyuk tepki Alevi ve Kurtlerden geldi; daha sonra bazi aydinlardan… Bunun uzerine ikinci bir aciklama yapma geregini duydu TTK Baskani: Butun Kurtler Turkmen’dir ya da butun Alevi Kurtler Ermeni kokenlidir demedim. Bu oran Kurtlerin yuzde 30’u kadardir… 1915’te surulmemek icin Muslumanliga gecen Ermenilerin sayisi 1920’lerde 100 bin kadardi... 1936-37 yillarinda ise devlet bu kisileri ev ev tespit etmisti. Listeler elimde. Devlet isterse aciklarim…” Bu resmî’ ifadelerle birlikte oteden beri soylenen; ancak pek dillendirilmeyen icimizdeki Ermenilerin” varligi da resmen’ desifre edilmis oldu. Zaten tartismalar da daha cok bu noktaya kilitlendi. Kurt-Alevilerin onemli bir kisminin Ermeni donmeler” oldugunun soylenmesi de onemli bir husus. Aslinda Aksiyon dergisi bu konuyu daha once gundeme getirmis sesiz bir tartismanin ve bir sorgulamanin baslamasina onculuk etmisti. Dergimizin 577. sayisina kapak olan Anneannem bir Ermeniydi” ve 634. sayidaki Cinayet Kripto Ermeniler icin milat” haberleri onemli bir kaynak olarak kayitlara gecmisti. Ermeni gazeteci Hrant Dink’in oldurulmesinden sonra Aksiyon’a konusan Inonu Universitesi Tarih Bolumu Ogretim Uyesi Prof. Dr. Salim Cohce Halacoglu’nun yeni gundeme getirdigi konuyu o tarihlerde soyle ozetliyordu: Turkiye’de kendini gizleyen 80 ila 100 bin civarinda Ermeni var… Ermeniler daha cok Kurt ve Alevilerin icinde gizlendiler.” AMERIKALILAR DA DOGRULUYOR Prof. Dr. Salim Cohce bu kez baska bir tezi gundeme getiriyor: Turkiye’de Araplasan binlerce Ermeni var.” Prof. Cohce Yusuf Halacoglu’nun soyledikleri dogrudur ve yeni bir sey degildir. Bilinen; ancak kimsenin aciklamadigi seylerdir.” diye basliyor soze. Bu konuda kendilerinin artik birtakim yeni aciklamalar” yapmasi geregine isaret eden Cohce soyle konusuyor: Kripto Ermenilerle ilgili yillardir surdurgumuz calismalarda bu konulari daha once gundeme getirmistik. Bunlar bizim uydurduklarimiz degil. O tarihlerde Amerikali temsilcilerin kayitlarinda da bunlar var. Erzurum’da 500 bin Ermeni’yi Kurtler sakladi. Ayni sekilde Tunceli’de 50 bin Ermeni yine buradaki Aleviler tarafindan saklandi. Kurt Aleviler bunlardir. Varto ve Hinis’ta da ayni durum olmustur. Bircok yerde bu var. 1841-1863 tarihleri arasinda Amerikan misyonerlerin yaptigi arastirmalar var. Etnik ve dinî kokene dayali bir calisma bu. Burada kim kimdir nedir tespit ediliyor. Hatta Amerikalilar bu amacla Ataturk Universitesi’nin Van’da kurulmasini istiyorlar. Daha rahat arastirmalar yapmak icin. Ancak Demokrat Parti universitenin Erzurum’da kurulmasini sagliyor.” Sadece Ermenilerin Kurt-Alevi olmadigini veyahut Kurtlesmedigini vurguluyor Prof. Dr. Salim Cohce: Binlerce Ermeni ayni zamanda Araplasti. Siirt Hatay Urfa Mardin gibi yerlerde yasayanlar kendilerini Arap kimligi icinde gizlediler. Bunlar bugun Arapca konusuyor ve kendilerini disariya Arap olarak gosteriyor. Tehcire Gregoryan Ermenileri tâbi oldu. Protestan ve Katolik Ermeniler bundan cok az etkilendi.” Prof. Cohce Araplasan Ermenilerle birlikte Suryanilesen Ermenilerin” de oldugunu sozlerine ekliyor. TEROR ORGUTLERINDEKI GIZLI ERMENILER TTK Baskani Prof. Halacoglu’nun dikkat cektigi diger bir nokta ise TIKKO ve PKK teror orgutlerinin icinde yer alanlarin bircogunun Ermeni donmesi Kurtler” olduguydu. Tartisma bu sozler uzerine daha da alevlendi. Peki Halacoglu hakli miydi? Turkiye’nin teror tarihinde gizli veya Kripto Ermenilerin oldugu teror orgutlerinde de Turkiye karsiti Ermenilere buyuk sempati duyuldugu bir gercek. Bolucu Ermeniler en fazla PKK icerisinde yer aldi. Imrali’da tutuklu bulunan teroristbasi Abdullah Ocalan ikinci kez devlet baskani secilmesi sonrasinda Ermenistan Devlet Baskani Robert Kocaryan’a 10 Nisan 1998’de gonderdigi mektupta 1915 tehcirini soykirim olarak tanidiklarini bildiriyordu. Ocalan’a gore Ermeni soykirimi Hitler’in Yahudi soykirimi icin de onayak olmustu. Ayni sekilde PKK’ya yakinligiyla bilinen Avrupa’daki sozde Kurdistan Parlamentosu” da Nisan 1997’de aldigi bir kararla Ermeni tehcirini soykirim” olarak tanimisti. Kararda ilginc bir sekilde Hamidiye Alaylari ile korucu sistemi arasinda baglanti kurulup gunumuzde de Kurtler ve Aleviler’e yonelik soykirim” yurutuldugu iddia edilmisti. PKK icerisinde yer alan Ermeni donmeler” ve gizli Ermeniler” ile orgut arasinda siki bag bulunuyor. PKK Baskanlik Konseyi uyesi Nuriye Kespir Merkez Komite uyeleri Bekir Bakircioglu ve Musa Haciyav’in da sozu edilen Ermenilerden oldugu biliniyor. OCALAN-TIKKO-ASALA BAGLANTISI TIKKO’daki Ermeniler ile PKK arasindaki baglanti karsilikli menfaat iliskisine dayaniyor. Ermeniler teror orgutu mensuplarina yardim ettigi gibi militanlar da Ermenilere yardim ediyor. Bu anlamda bir donem faaliyette olan ASALA ile PKK iliskisi bir tesaduf degil. Adapazari’nda oldurulen uyusturucu kacakcisi Behcet Canturk ASALA konusunda on plana cikan bir isim. Diyarbakir Lice nufusuna kayitli Canturk’un annesi Hatun Demirciyan isimli bir Ermeni. Canturk’un yasadisi yollardan elde ettigi paralari once ASALA sonra PKK’ya aktardigi PKK’nin kacirdigi uyusturucuyu dunya piyasalarina pazarladigi ileri surulmustu. Abdullah Ocalan Imarali’da gorulen durusmasinda ASALA ile 1980’lerde birlikte hareket ettiklerini ve toplanti duzenliklerini aktariyor. Amerika’da yayimlanan Armenian Struggle dergisinde 1985’te cikan bir makalede de ASALA yandaslarinin su ifadelerine yer veriliyor: Turk askerlerine karsi Kurt kardeslerimizle omuz omuza verdigimiz mucadelede bir ust duzey militanimizla 22 savascimizi yitirdik. Kurt kardeslerimizle beraber silahli mucadelemiz sonuna kadar devam edecektir. Simdilik toparlanmak icin daha geri mevzilere cekilecegiz; ancak bir sure sonra Kurt savascilarla eylemlerimizi Anadolu’nun icine kadar tasiyacagiz. Bundan kimsenin suphesi olmasin.” SOL TEROR ICINDEKI KRIPTO ERMENILER Tipki PKK’da oldugu gibi bircok sol orgutte de lider seviyesinde Ermeniler var. Turkiye Komunist Partisi-Marksist/Leninist (TKP/ML)’nin askerî kanadi olarak ortaya cikan teror orgutu TIKKO’da cok sayida Ermeni’nin varligi dikkat cekiyor. Ermeni-Hiristiyan Garbis Altinoglu TKP/ML orgutunun teorisyenligini ve genel sekreterligini yapti. TIKKO’ya yakin internet sitelerinde hâlâ yazilari yayimlaniyor. 1946 dogumlu Garbis Altinoglu Bogazici Universitesi Is Idaresi Bolumu mezunu. Babasi Ohannes Altinoglu da 1957’de Amasya 1. Asliye Hukuk Mahkemesi karari ile Islam olan dinini Hiristiyan olarak degistirmis. Ermeni asilli bir diger TIKKO mensubu ise Orhan Bakir (Armanek Bakirciyan) idi. Bakirciyan 12 Eylul oncesi Istanbul Universitesi Fen Fakultesi’nde okurken arkadasi Hrant Dink ile birlikte Surp Hac Lisesi’nde belletmen olarak gorev yapiyordu. Bakirciyan daha sonra Hrant ve arkadasi Stefan ile sol orgutlere katilma karari aldi. Ancak Ermeni oluslari islerini zorlastirmasin diye Hirant Firat; Stefan Murat; Armanek ise Orhan adini aldi. Daga cikan ve sonraki yillarda Ali Aga koduyla Tunceli ve civarinda teror estiren Armanek nam-i diger Orhan o bolgedeki gizli Ermenilerle temas kurmayi basardi. 1978’de askerî bir operasyon sirasinda olduruldu. 1988’de Izmit yakinlarinda bir TIKKO evini basan guvenlik gucleri Ermeni asilli Turk vatandasi Manvel Demir’i yaralamis; ancak Manvel kaldirildigi hastanede hayatini kaybetmisti. Demir Omer kod adiyla TKP/ML’nin Istanbul Il Sekreterligi gorevini yuruttu. TIKKO’nun Zeytinburnu sorumlusu Aziz Demirel de Ermeni asilli idi. KURT ISYANLARINDA DA VARLAR Ermeniler ile isyanci Kurtlerin iliskisi bazi bolgelerde belirgin olarak ortaya cikiyor. Tunceli Hozat Ovacik Cemisgezek Mazgirt Pulumur Elazig Tercan Dicle Erzincan ve Sivas bu yerlesim yerlerinin basinda geliyor. Bunda tehcir sirasinda yaklasik 20 bin kadar Ermeni’nin Alevi ve Alevi Kurtlerin yasadigi sarp daglarla cevrili Dersim asiretlerine siginmasi etkili oldu. Buradaki Ermeniler daha sonra civara yayilarak biraz da intikam hissiyle Kurt isyanlarinda aktif gorev aldi. Dersim Isyani’nin baslamasina bir Ermeni start verdi. Ermenilerin isyanci Kurtlerle baglantisi gunumuzde hâlâ bircok noktada esrarini koruyan Agri ve Dersim isyanlarinda belirgin sekilde karsimiza cikiyor. Agri isyani icin Ermeni Tasnak orgutunun bir temsilcisinin Agri’ya geldigi biliniyor. Zilan Kurtleri arasinda iyi tanindigi icin Ermeni Zilan” lakabini alan Ardesir Muradyan isyanin silahli kanadi komutanlari arasinda yer alir. 1937’de Dersim isyaninin fitilini de Kahmut Koprusu’nu yakan Ermeni asilli Demirci Mustafa atesler. Demirci Mustafa Ates 1993’te 84 yasindayken asil dini olan Hiristiyanliga doner. Tunceli merkez nufusuna kayitli Mustafa Ates 1979’da ismini Marcelo dinini de Hiristiyanlik olarak degistirir; ancak 1992’de tekrar Islamiyet’e gecer. BAZI ILLERDEKI KRIPTO ERMENILER Sehir Kripto Ermeni sayisi ve resmî’ durumu Diyarbakir Bin aile (Kurt Suryani ve Alevi) Malatya 3 bin 655 aile (Kurt-Alevi) Kayseri 5 bin aile (Turk) Elazig Bin aile (Kurt Alevi) Van 4 bin aile (Kurt) Tunceli 2 bin aile (Kurt-Alevi) Sanliurfa 3 bin 500 aile (Kurt Arap) Siirt 1200 aile (Arap Kurt-kucuk bir kismi) Hatay 1100 aile (Arap) Bitlis 200 aile (Kurt) Erzurum 3 bin aile (Kurt Alevi Turk-kucuk bir kismi) Erzincan 1300 aile (Alevi Kurt) Sivas 2 bin aile (Kurt Alevi) Mardin 1500 aile (Arap) K.Maras 3 bin aile (Kurt Alevi) Adiyaman 1600 aile (Kurt) Adana 2 bin aile (Kurt Arap Alevi) * Bu veriler degisik kurulus ve arastirmacilarin devam eden calismalarindan alinmistir. Sayilar tespit durumuna gore degisime aciktir. KURT YAZAR UMIT FIRAT: ERMENILESEN KURTLER DE VAR Profesor Halacoglu’nun aciklamalari Turk Tarih Kurumu tezinin ve Gunes Dil Teorisi’nin iflasi anlamini da tasiyor. Bu teze gore herkes Turk soyundan geliyordu. Afet Inan gibilerin calismalari artik rafa kaldiriliyor. Halacoglu’nun soyledigi Ermenilerin Kurt Alevi olmasi Kurtlesmesi dogaldir ve dogrudur. Kendilerini kurtarmak icin oyle gostermisler ve zamanla benimsemisler. Tersi bir durum soz konusu; Kurtlerin bazilari da Ermeni olmustur. Bati’da da degisenler oldu. Turkiye’de herkesin dosyasi vardir. Bu bilgiler devletin elinde. Ama bazilari aleyhte kullaniyor. Bu dogru bir cikarim degil. Devlet kimin ne oldugunu cok iyi biliyor. Alparslan Turkes icin Van’dan gocen bir Ermeni ailesinin cocugu dediler. Siyasette bu kullanildi. Baskalari icin de cok yakistirmalar oldu. Cevremizde yakin akrabamizda gecmiste Ermeni genc kizlarla evlenenler oldu. Kizlar Musluman olmak zorundaydi. Bu Ermeniler Ermeni olduklarini gizlediler. Ancak ortam yumusayinca ozlerine sahip ciktilar. Benim babaannem anneannem bir Ermeniymis demeye basladilar. Ben Kigliliyim (Bingol) demeye cekiniyordum. Benim mensup oldugum Kigli ilcesi ve onun cevresindeki yerlesim yerlerinde pek cok ailede Ermeni gelinler vardir. Benim kuzenimin de anneannesi Ermeniydi.”