Dink cinayeti buyuk bolumuyle polisin kontrolunde planlandi diyen gazeteci Nedim Sener Trabzon Emniyeti ve Istihbarat Dairesi Baskanligi ile ilgili sorular yanit bulmadan yetkilileri koltuklarini korudukca cinayetin cozulemeyecegini soyledi. Gazeteci Nedim Sener Hrant Dink Cinayeti nden iki yil sonra suikastla ilgili kitap yazmasini Dink in yasam hakkinin elinden alinmasi yaninda cinayeti aydinlatacak yollarin da kapatilmasiyla olumu sonrasinda da hakkinin yendigi ortada diye acikliyor. Dink yasasaydi gazeteci olarak kendisini savunabilirdi. Maalesef olduruldu ve hakkini savunacak durumda degil. Gordugum fotograf karsisinda onun hakkini savunmanin benim acimdan gorev oldugunu ve ona karsi islenen sucu karartmaya calisanlara karsi bir seyler yapmak gerektigini dusundum. Davada delil ve belge guvenligi olmayinca adalet de olmaz Gecen ay Guncel Yayincilik tan cikan Dink Cinayeti ve Istihbarat Yalanlari kitabini bianet okuyucularina tanitirken Sener bu sozlerle amacinin faili belli azmettiricileri mechul bu cinayette istihbarat yalanlarini gozler onune sermek oldugunu ifade ediyor. Dink davasinin adaletin tecelli etmesine ornek olusturabilme olasiligiyla ilgili Sener in yanit soyle: Yalan ve yaniltmanin karistigi boyle bir davada artik delil ve belge guvenliginden bahsetmek mumkun gorunmuyor. Trabzon Emniyeti ve Istihbarat Dairesi Baskanligi ile ilgili sorular yanit bulmadan tam anlamiyla Dink cinayetinin cozulmesi mumkun degil. Kitabi yazma fikri nereden geldi? Tamamen rastlanti. Bir gun Emniyet icinde cok tecrubeli bir kisi ile sohbet ederken bir huzursuzluktan soz etti. Istihbarat Dairesi nde bir seyler oldugunu anlatti. Simdi detaylarini veremeyecegim ancak kitabin satir aralarinda olan olaylardan soz etti. Iste o zaman kitap olmasa da konuyla ilgilenmem gerektigini anladim. Cunku Dink in yasam hakkinin elinden alinmasi yaninda cinayeti aydinlatilacak yollar kapatilarak olumu sonrasi da hakkinin yendigi acikti. Ancak olayi tek tuk haberle gecistirmek imkansizdi. Zaten bunu basariyla yapan gazeteci arkadaslar vardi. Cinayet ile ilgili sorusturmalar Istanbul ve Trabzon a ayrilmis bu iki ilde yapilan incelemelerde parcalara bolunmus olarak yuruyordu. Ote yandan bircok seyin yasandigi Ankara ya odaklanan yoktu. Dink in oldurulmesi ile ilgili incelemelere Ankara nin da katilarak yapilan calismalarin bir butunluk icinde ele alinmasi gerekiyordu. Ne yazik ki sorusturmayi yapan Mulkiye mufettisleri bu parcalanmisligi giderecek yerde artiriyorlardi. O yuzden olaya bir butun acisindan yaklasarak ancak kitap boyutunda anlatilabilecegini gordum. Kitabi kaleme almadaki amacin neydi? Hrant Dink in yazdiklarina ve soylediklerine icerik ve yontem bakimindan itiraz edilebilir. Ve Dink yasasaydi gazeteci olarak kendisini savunabilirdi. Maalesef olduruldu ve hakkini savunacak durumda degil. Gordugum fotograf karsisinda onun hakkini savunmanin benim acimdan gorev oldugunu ve ona karsi islenen sucu karartmaya calisanlara karsi bir seyler yapmak gerektigini dusundum. Cinayetin uzerinden iki yil gecmesine ragmen hala tum detaylariyla ortaya cikarilmamasi bende karamsarlik yaratiyor. Her seyin insanlarin gozu onunde gerceklestigi bir cinayette hala tetikcilerden baska kimselerin ortada bulunmayisi karamsarligi artiriyor. Orhan Dink in deyimiyle Dink cinayeti aydinlanmadan hic kimse huzurlu yasayamaz. Cunku basiniza bir sey geldiginde bunun gercek sebebini asla bilemeyebilirsiniz. Ornegin Abdi Ipekci ve Ugur Mumcu gibi gazetecilerin de neden ve kimler tarafindan oldurtuldugunu de hala bilemiyoruz. Emniyet-Jandarma ve istihbarat icindeki bilgi gizleme davayi nasil etkiliyor? Dink davasinin en korkunc yani onun olumunde ihmalle suclanan kisilerin ust duzey yonetici olarak Emniyet ve Jandarma icinde gorevlerine devam etmeleri. Demokrasisi gelismis ulkeler arasinda boyle bir dava yoktur. Ama burasi Turkiye. Cinayeti aydinlatmakla gorevli kamu gorevlilerinin yalan yaniltma sahte evrak duzenleme gibi faaliyetleri ile olayi kapatmaya calistigi cok acik. Ben calismaya basladigimda Basbakanlik Teftis Kurulu nun su anki Istihbarat Dairesi Baskani Ramazan Akyurek ile Istanbul Istihbarat Subesi Muduru Ali Fuat Yilmazer i gorevi ihmalle suclayan raporlari ortada yoktu. Ben calismam sirasinda Dink cinayetinde ihmalleri olan kisilerin Dink cinayetini aydinlatmakla gorevli olarak gorevlerini korumasini yadirgamistim. Gercekten de Basbakanligin raporuyla da ortaya cikti ki bu tuhaflik halen devam ediyor. Dink Davasi nasil cozulebilir? Dink cinayetinin planlanma asamasinin buyuk bolumu polisin kontrolu altinda gerceklesti. Ozellikle Trabzon polisinin. Yasin Hayal hapisten ciktiktan sonra kafasinda olan eylem Dink i oldurmekti. Emniyet muhbiri Erhan Tuncel de Trabzon istihbarat subesine cinayet planinin her asamasini anlatti. Bu bilgilerin bir kismi raporlara da baglanarak Ankara ya Istihbarat Dairesi Baskanligi na bildirildi. Raporlari gonderen donemin Trabzon Emniyet Muduru Akyurek su anda oldugu gibi cinayet islendigi 19 Ocak 2007 gunu Istihbarat Dairesi Baskani olarak gorevdeydi. Trabzon dan gelen raporlari alan Istihbarat Dairesi C Sube Muduru Yilmazer di. Bu raporlarda Dink e yonelik bir eylem degil oldurulecegi acik olarak yaziyordu. Ozellikle Yilmazer in bu bilgi uzerine Koruma Daire Baskanligi na yazi gondererek Dink e koruma tahsis edilmesini saglamaliydi. Neyse bunlar benim gorusum olmaktan cikti artik Basbakanlik Teftis Kurulu Akyurek ve Yilmazer hakkinda gorevi ihmalden inceleme yapilmasini istedi. Basbakan Erdogan da bunu onayladi. Ancak bu tespite ragmen Akyurek Istihbarat Dairesi Baskanligi Yilmazer de Istanbul istihbarat Sube Mudurlugu gorevini koruyor. Oysa Dink in oldurulmesiyle ilgili olarak 19 Ocak 2007 gunu Istanbul istihbarat Sube Muduru Ahmet Ihsan Guler hemen gorevden alinmisti. Bu karar dogruydu cunku delil karartabilirdi. Ancak Akyurek ve Yilmazer halen gorevde. Bu durumda cinayetin aydinlanmasini beklemek mumkun gorunmuyor. Cunku yalan ve yaniltmanin karistigi boyle bir davada artik delil ve belge guvenliginden bahsetmek mumkun gorunmuyor. Cunku Trabzon Emniyeti ve Istihbarat Dairesi Baskanligi ile ilgili sorular yanit bulmadan tam anlamiyla Dink cinayetinin cozulmesi mumkun gorunmuyor. Ergenekon davasiyla Dink cinayetine ozel bir vurgu var neden? Bana gore bu acidan Dink cinayeti davasinin Ergenekon davasi ile birlestirilmesi gerekiyor. Cunku Dink e yonelik bir cok eylemin icinde bulunmus kisiler Ergenekon davasinda yargilaniyor. Ayrica Dink cinayeti suphe bazinda da olsa Ergenekon iddianamesinde var. Cinayetin islenisi katilin profili Ergenekon iddianamesinde anlatilanlarla bire bir ayni. Ote yandan bir de sema var. Tam anlamiyla aleniyet kazanmayan bu semalarda Dink cinayetini isleyenlerle Ergenekon saniklari arasinda dolayli baglantilarda sergileniyor. Bunun yaninda yargilamanin yapildigi mahkeme Trabzon Jandarma Alay komutani Ali Oz ile Ergenekon saniklari arasindaki baglanti icin kollari sivadi. Bu onemli bir gelisme. Ancak yapilmasi gereken Oz un yaninda Dink cinayetinde adi gecen tum kisilerin Ergenekon saniklariyla iliskilerini ortaya cikarmaktir. Bunun icinde Dink cinayetinde yargilandigi davanin Ergenekon ile birlestirilmesi gerekir. O zaman resmin buyugune ulasabiliriz. Turkiye de aydin cinayetleri neden cozulemiyor? Arastirmaci gazeteciligin cozume etkisi nedir? Cunku aydinlar dusunceyi kaliplari kirmayi bildiklerimizi gozden gecirmeyi temsil ediyor. Direnc olsa da degisime zorluyor. Statuko ise buna direncini cinayetlerle provokasyonlarla gosteriyor. Demin de soyledigimiz gibi Abdi Ipekci ve Ugur Mumcu gibi aydinlarin neden olduruldugunu bilen kac kisi var. Kimlerin tetikci oldugu hakkinda adli anlamda bilgimiz var. Ama neden oldurulduklerini bilen oldugunu sanmiyorum. Iste kurbanlarin ailelerinde gordugum yikimin arkasinda da bu var. Neden? Bu nedeni tam anlamiyla gercek bicimde beraberce ortaya cikarabilirsek hem aileler hem de toplum olarak huzura adim atabiliriz. Ama digerlerinde de oldugu gibi Dink cinayetinde de Neden? sorusunun karsiligini tam olarak verebildigimizi sanmiyorum. Cunku Dink kimine gore devlet destekli asiri milliyetcilerin kurbani kimine gore diasporanin hedefiydi. Dolayisiyla neden sorusu hakkinda bazi fikirlerimiz var ama cevabi tam olarak buldugumuzu sanmiyorum. (EO) (*) Dink Cinayet ve Istihbarat Yalanlari Guncel Yayincilik Nedim Sener Ocak 2009 336 sayfa 20 TL.