AGOS Gazetesi Genel Yayin Yonetmeni Dink in oldurulmesinin ardindaki ihmaller cinayetin nasil alenen islendigini kanitladi.. Bundan tam iki yil once bugun omrunu Ermenilerle Turklerin bir arada yasayabilmesi icin harcamis olan Agos gazetesi Genel Yayin Yonetmeni Hrant Dink olduruldu. Dink gizlice degil goz gore gore Emniyet ve Jandarma nin gozu onunde yoneltilen silahtan cikan kursunlarin hedefi oldu. Pek cok kusur ihmaller izaha muhtac gariplikler ve usulsuzluklerle dolu surec Basbakanlik Teftis Kurulu raporuna gore Dink’in oldurulmesine zemin olusturdu. Kimsenin Dink’e yonelen silahi engellemeye calismadigi zemin” olmasa olumunun 2. yilinda anilan Dink bugun cocuklari torunlari ve esiyle birlikte yasiyor olacakti. Iste o kusur ihmal ve gariplikler zincirinin aciga cikartilabilen onemli kisimlari soyle: TRABZON SAVCILIGI VE POLISI MCDONALD’S BOMBALAMASINI TEROR SUCU OLARAK GORSELERDI Yasin Hayal 24 Ekim 2004’te Trabzon’daki McDonald’s subesine bomba atti. Olayda 6 kisi yaralandi. Trabzon polisi Hayal’i birkac gun sonra yakaladi. Olagan sartlarda bu tur bombalama olaylarini teror suclarina bakmakla yetkili savcilik sorusturuyor. Oysa bu bombalama eylemine bakan Trabzon Emniyeti ve Savciligi dosyaya adli bir olay muamelesi yapti teror sucu kategorisine sokmadi. Olay teror sucu kapsaminda gorulseydi Yasin Hayal’in aldigi hapis cezasi muhtemelen yari oraninda artirilmis olacak onbirinci ayda tutuksuz yargilanmak uzere serbest birakilmasi zorlasacak daha onemlisi teror sucu oldugu icin orgut baglari arastirilacakti. Oysa Hayal’in telefon kayitlari bile arastirilmadi. Bu baglarin arastirilmasi Hayal’in Buyuk Abi” Erhan Tuncel’le iliskilerini mahkeme onunde aciga cikartacakti. Davanin bu yone kaymasi muhtemelen Hrant Dink cinayetinin planlamasini imkânsiz hale getirecekti. TRABZON’DAKI NOBETCI HAKIMLER HAYAL’I 11 AYDA SERBEST BIRAKMASAYDI... Yasin Hayal Mc Donald’s bombalama eylemi nedeniyle Trabzon 1. Agir Ceza Mahkemesi’nde yargilanmaya baslandi. Bu arada cok ilginc bir gelisme yasandi ve mahkeme yargilama surerken avukatlarinin tahliye talebini kabul ederek tutuklulugunun onbirinci ayinda (Eylul 2005) Hayal’i serbest birakti. Bu karar sonucu Hayal tutuksuz yargilanmaya baslandi. Molotof kokteyli tasiyan genclerin 2 yil tutuklu kaldigi Turkiye’de Hayal’in 11 ay icinde tahliye edilmesi her bakimdan dikkat cekiciydi. Ama daha dikkat cekici olan tahliye kararini mahkemenin asil heyetinin izinli olmasi nedeniyle nobetci heyetin vermesiydi. Karara imza atan heyette agir ceza hakimleri degil onlarin yerine davaya bakan ve dosyayla butunuyle ilgisiz olan bir ticaret mahkemesi uyesi ile icra hakimi yer almisti. Bu heyet ustelik Hayal’e yurtdisina cikis yasagi bile koymamisti. 1. Agir Ceza Mahkemesi ise dava sonunda Hayal’e cezasinda indirim yaparak 6 yil 8 ay ceza verdi. Adalet Bakanligi Mufettisleri daha sonra Hayal’i serbest birakan hakimlerle ilgili bir sorusturma acmaya gerek gormediler. YARGITAY HAYAL’IN DOSYASINI IKI YIL GECIKTIRMESEYDI... Mahkeme Hayal’i 14 Haziran 2006 tarihinde 6 yil 8 ay hapis cezasina carptirdi. Infaz Yasasi indirimleri sonucu bu ceza 32 aya dustu. Hayal yeniden hapse girmedi cunku bunun icin cezanin Yargitay tarafindan onanmasi gerekiyordu. Iste bu noktada Yargitay’daki olaganustu gecikme Yasin Hayal’in disarida kalmasina yol acti. Soyle ki; Hayal’in avukatlarinin temyiz basvurusu Yargitay’a 2006 Temmuz ayinda geldi. Yargitay Cumhuriyet Bassavciligi’nin Hayal’in mahkûmiyeti ile ilgili teblignameyi hazirlayip ilgili daireye gondermesi yaklasik 8 ay aldi bu arada Hrant Dink olduruldu. Bassavcilik teblignameyi 6 Subat 2007 tarihinde gonderdi. Hrant Dink Hayal’in de dahil oldugu organizasyonla 19 Ocak 2007 tarihinde olduruldu. Yargitay’in ilgili dairesi Trabzon’daki mahkemenin Hayal’le ilgili kararinin bazi yonlerini onayip bazi yonlerini bozdugu kararini gecen yil 2 Mayis 2008 tarihinde aldi. Yargitay bu karari 2008’de degil de 2006 ya da 2007 yilinda almis olsaydi Hayal’in 11 aya ek olarak 21 ay daha hapis yatmasi gerekecek Hayal’e yeniden cezaevinin yolu gozukecekti. Bu durumda da Hrant Dink’in oldurulmesi organizasyonunda yer alamayacak Ogun Samast’a Hrant Dink’in hayatina son veren silahi veremeyecekti. ERHAN TUNCEL DE MCDONALD’S BOMBALAMASINDAN DOLAYI YARGILANSAYDI... Basbakanlik Teftis Kurulu raporu Trabzon’daki Mc Donald’s subesinin bombalanmasi olayini Erhan Tuncel’le Yasin Hayal’in birlikte duzenledikleri gercegini bir kez daha teyit etti. Rapora gore Tuncel’in bu bombalama eyleminin organizatorlerinden biri oldugu o donemde Istanbul Terorle Mucadele Subesi’nin raporlarinda da vurgulanmisti. Ancak ortaya cikan onemli bir gariplik Trabzon Savciligi ve polisinin hicbir sekilde Erhan Tuncel’in ustune gitmemeleri ona supheli sorgusu yapmamalari bir sekilde kendisini bombalama eyleminin disinda tutmaya calismalari oldu. Tuncel savciliga bile sevk edilmedi. Teftis Kurulu raporundaki bulgulardan yola cikilirsa aslinda Erhan Tuncel’in de yakalanip sorgulanmasi gerekiyordu. Tuncel de Hayal’le birlikte yargilansaydi muhtemelen Hrant Dink cinayetinin planlanmasi gundemden dusecekti. Oysa Erhan Tuncel yargilanmak bir tarafa olaydan 24 gun sonra donemin Trabzon Emniyet Muduru Ramazan Akyurek tarafindan Yardimci Istihbarat Elemani” (YIE) yapildi. Yargilama disinda birakilan Tuncel icin zorla getirilerek dinlenmesi” karari alan mahkeme bile bu kararini uygulamadi. Jandarma ise adliyeye gelip durusmalari takip eden Tuncel’i bulamadigini bildirdi. Dink suikastindan sonra Hayal bu olayda azmettirici olan Tuncel’in bombayi da imal ettigini anlatti. TRABZON POLISI KASIM 2006 DA TUNCEL’LE ILISKIYI KOPARTMASAYDI McDonald’s saldirisindan sonra polisin istihbarat elemani yapilan Erhan Tuncel Trabzon Emniyeti Istihbarat Subesi’nde gorevli polis Muhittin Zenit’e bagli calismaya basladi. Tuncel 15 Subat ve 7 Nisan 2006 tarihli raporlarinda Hayal’in Dink’e yonelik eylem yapacagini isim vererek bildirdi. Tuncel bu donemde karsiliginda 1035 TL aldigi 11 istihbarat raporu verdi. Polislere kod adiyla degil gercek isimleriyle hitap edecek kadar emniyetle icli disli olan Tuncel’in muhbirlik” statusu ilginctir ki Dink cinayetinden kisa sure once 23 Kasim 2006’da sonlandirildi. Istihbarat raporlarinda guvenilmez oldugu belirtilmemesine ragmen Basbakanlik Teftis Kurulu mufettisleri bu gerekceyi inandirici bulmadilar. Daha once dogru bir sekilde Dink’in oldurulecegini ihbar etmis olan Tuncel’in cinayetten iki ay once istihbarat aginin disina cikartilmasi simdi elestiri konusu. Basbakanlik mufettislerine gore bu islem Tuncel’in Hayal’in Dink’i oldurme planlariyla ilgili detayli bilgi verme ihtimalini ortadan kaldirdi. Bu islem yapildiginda Trabzon Emniyet Muduru Resat Altay’di. Altay cinayetten 1 hafta sonra gorevinden alindi. TRABZON POLISI ISTIHBARAT CALISMASINA DEVAM ETMIS OLSAYDI... Trabzon Emniyet Mudurlugu 17 Subat 2006 tarihinde yani cinayetten 11 ay once Erhan Tuncel’den gelen Dink’e yonelik eylem yapilacagi” bilgisini Emniyet Genel Mudurlugu Istihbarat Daire Baskanligi ile Istanbul Emniyet Mudurlugu’ne bildirdi. Sistem bu tarihten itibaren Dink’e yonelik tehditten haberdardi. Trabzon Emniyeti 7 Nisan 2006’da ikinci uyarida bulundu. Bu yazilarinda Yasin Hayal’e yonelik arastirmalarin surdugunu kaydeden Trabzon Emniyeti daha sonra hicbir istihbari bilgi vermedi. Basbakanlik Teftis Kurulu mufettisleri bu noktada Trabzon polisini bu konudaki istihbarat calismasinin gerisini getirmedigi Istanbul’a yeni bilgi gondermedigi icin kusurlu buluyor. Trabzon Emniyet Muduru Akyurek haziran 2006’da Istihbarat Baskanligi’na atanarak Ankara’ya gitti bosalan Trabzon Emniyeti’ne bu tarihte Resat Altay getirildi. DINK’IN VURULACAGINI OGRENEN JANDARMA ALBAYI HAREKETE GECSEYDI... Dink’in oldurulecegini Jandarma da biliyordu. Trabzon Il Jandarma Komutanligi’na haber elemanligi yapan Yasin Hayal’in enistesi Coskun Igci Hayal’in Hrant Dink’i vurmak icin kendisinden silah istedigini Temmuz 2006’da yani cinayetten yaklasik 6 ay once ilgili birime bildirdi. Daha sonra yapilan incelemeler bu bilginin Trabzon Jandarma Il Alay Komutani Albay Ali Oz’e kadar ulastigini ortaya cikardi. Ancak Trabzon Jandarma orgutu eline ulasmis olan butun istihbarata ragmen cinayete seyirci kalmayi tercih etti. Jandarma Komutani Albay Ali Oz ve emrindeki isimlerin Dink olduruldukten sonra suikast bilgisini daha onceden edinmedikleri yonunde sahte rapor duzenledikleri anlasildi. Valiligin Oz hakkindaki yargilanmasin” kararini mahkeme kisa sure once kaldirdi. Albay Oz halen olaydaki ihmali nedeniyle yargilaniyor. TRABZON VALILILIGI POLIS ILE JANDARMA ARASINDA KOORDINASYON SAGLASAYDI Basbakanlik Mufettisleri olayi inceledikten sonra Trabzon Valiligi’nde de kusur buldular. Mufettislere gore Valilik makami Jandarma ile Emniyet arasinda duzenli bir koordinasyon mekanizmasi kurmus olsaydi her iki birimde de bulunan Dink’in oldurulecegine iliskin istihbaratin daha ciddi bir sekilde islem gormesi mumkun olabilirdi. EMNIYET ISTIHBARAT BASKANLIGI KOORDINASYON YAPIP DINK’I HEDEF KISI LISTESINE KOYMUS OLSAYDI... Basbakanlik Mufettisleri Ankara’daki Istihbarat Baskanligi’nin Trabzon Emniyeti ile Istanbul Emniyeti arasinda gerekli koordinasyonu saglamak ve sureci izleyerek koruma onlemlerinin alinmasi basliklarinda da kusurlu davrandigi gorusundeler. Istihbarat Daire Baskanligi hedef haline gelen kisileri Hedef Sahislar Programi” adi verilen programa alarak bu kisilerin korunmalarina zemin” hazirliyor. Ancak 2003’ten bu yana tehdit edilen Dink’in ismi butun verilere ragmen bu programa alinmadi. Basbakanlik Mufettisleri Istihbarat Baskanligi’nin bu konuda ihmali oldugunu belirtiyorlar. Bu nedenle olay oldugu sirada Istihbarat Baskani olan Akyurek hakkinda inceleme yapilmasini istediler. Basbakan Recep Tayyip Erdogan bu talebi onayladi. ISTANBUL EMNIYETI TEHDIDIN CIDDIYETINI YETERINCE ALGILAYIP DINK’E KORUMA VERMIS OLSAYDI... Istanbul’daki Ermeni Patrigi Mesrob II daha 2003 yilinda Istanbul Emniyeti’ne basvurarak cemaate yonelik tehditlere karsi onlem alinmasini istemisti. Ayrica Hrant Dink avukat Kemal Kerincsiz’in suc duyurusu uzerine TCK 301’inci maddeden yargilanmis 6 ay hapse mahkûm olmus butun bu surec icinde asiri milliyetci cevrelerin boy hedefi haline gelmisti. Dink hatta Istanbul Valiligine cagrilarak dikkatli olmasi hususu kendisine aktarilmisti. Istanbul Emniyeti ayrica Trabzon Emniyeti’nin Dink konusunda uyarida bulundugu 17 Subat 2006 tarihinden bu yana tehdidi bilmekteydi. Ancak butun bu verilere ragmen Istanbul Emniyeti Hrant Dink’e koruma tahsis etmedi. Basbakanlik Teftis Kurulu mufettisleri Istanbul Emniyeti’nin eylem planina dair istihbari bilgilerin yaninda Patrik’in dilekcesi ve Dink’in yargilanmasi surecinde yasanan diger olaylari degerlendirmeye almayarak gorevin ifasinda gerekli hassasiyeti goster- medigini” vurguladilar. Raporda Celalettin Cerrah’in basinda oldugu Istanbul Emniyeti’ne yargilama sureciyle ilgili gelismelerin yakinen izlenmedigi tehdidin ciddiyetinin yeterince algilanmadigi” gibi oldukca agir elestiriler yoneltildi.