Farkli olan bir yandan kafasini karistirsa da diger yandan fark etmedigi zenginligi oluyor Trabzon un... Kent son yillarda Rahip Santaro ve Hrant Dink cinayetlerinin aralarinda oldugu siddet olaylariyla gundeme geldi. Son gunlerde de sehirde acilan buyuk bir alisveris merkezinin amblemi olan deniz fenerinin haca benzetilerek kaldirtilmasi ve brosurlerinde kelime oyunuyla Rum sozcugunun kullanildigi iddialari konusuluyor. Oysa Trabzon un tarihinde ve bugune tasinanlarla tek bir kulturun varolmadigi cok renkli bir dokusu var. Bunu ilk akla gelen turizm noktalarinda hemen gormek mumkun: Sumela Manastiri mubadele doneminden once Rum bir bankere ait olan Ataturk Kosku ve ulasim sorununun cozulmesiyle onumuzdeki donem yeni bir turizm noktasi olarak gundeme gelmesi beklenen Santa Harabeleri... Trabzonlularin bir kismi siddet olaylarinin hatirlatilmasindan rahatsiz olsa da kimi ozelestiriye acik. Kimi sozu uluslararasi guclerin oyununa kimi sanssizliga kimiyse kentte hissedilen milliyetcilik korku ve silah kulturu issizlik gibi faktorlere getiriyor. Karadeniz insaninin renkli kisiligi yesilin en guzel tonlarini gorebileceginiz dogasi ve zengin yemek kulturu Trabzon da da kendini sonuna kadar hissettiriyor. Kent insani hareketli atak muhafazakâr ve gururlu... Karadeniz Teknik Universitesi Senatosu nun kendisine verdigi onur doktorasi diplomasini almak uzere kentte bulunan Turkiye Odalar ve Borsalar Birligi nin (TOBB) Baskani Rifat Hisarciklioglu burada yaptigi konusmada Trabzon insaninin kendisi icin ayri bir onem tasidigini yillar oncesinden bir anisiyla soyle anlatiyor: Sabah 09.00-09.30 gibi indigim kentte kumas dukkânini acan bir amcaya gitmeye calistigim adresi sordum. Amca ise Gel once bir cay icelim dedi. Gec kaldigimi soylememe ragmen Yok once cay iceceksin sonra gideceksin diyerek beni birakmadi. Bu olay buranin insaninin yabanci olana kucagini acmasinin somut bir gostergesi. Once yapip sonra dusunuyor Trabzon insaninin bu sicakliginin yaninda kimi kesimlerinde ise yukselen mikro-milliyetcilik dikkat cekici. Trabzonlu olmanin birlestirici ozellik olduguna isaret edilirken ozellikle genc kesimde bu nedenle olusan ozguvenin endise yarattigi belirtiliyor. Bu durumun gencleri yaptiklari yanlislari sorgulamaktan alikoydugunu dusunenler bulunuyor. Karadeniz insaninin atakligi ve once yapip sonra dusunen bir tavir icinde olusu da kabul goren gorusler arasinda. Issizlik pek cok kentte oldugu gibi burada da can sikiyor. Bir Trabzonlu kenti bu nedenle arada kalmis bir sehir olarak niteliyor. Bunun nedeni ise acilan buyuk ve luks alisveris merkezlerinden halkin cok da yararlanamiyor olmasi. Konustugumuz pek cok kisi silah tasidigindan bahsediyor. Yaygin olan silah kulturunun bir otokontrol mekanizmasini da beraberinde getirdigi ve bu nedenle kentte siddet olaylarinin cok yasanmadigini savunanlar bulunuyor. Trabzon da kadin figuru cok guclu Karadenizlilerin zekâsi ve bulunulan zor cografyanin gerekli kildigi pratikligi Trabzon insaninin yuksek ozguveninde etkili. Ozellikle kadinlar caliskanliklarinin yani sira guclu karakterleriyle de sivriliyor. Kadinin ailedeki rolu cok kuvvetli. TOBB un erkek agirlikli ticaret odalarinda tek kadin baskan olan Of Ticaret ve Sanayi Odasi Meclis Baskani Zuhal Akyuzlu de Trabzonlu kadinlarin ezilmeyen kadinlar oldugunu vurguluyor. Akyuzlu heyecan icinde TOBB Kadin Girisimciler Meclisinin onumuzdeki gunlerde yapilanmasini tamamlamasiyla yogun bir doneme baslayacagindan bahsediyor. Siyasette kadina verilen destek oldukca yuksek. Oyle ki; Birlesmis Milletler in (BM) verilerine gore secimlerde kadin adaylari desteklerim diyenlerin orani erkeklerde yuzde 80 e yaklasiyor. Hemcinslerine bu konuda destek cikanlarin orani ise yuzde 65 lerde. Diger yandan gecen yillarda pek cok erkegin ugruna ailesini terk ettigi Natasalarin kentteki etkisi eskisi kadar kuvvetli olmasa da suruyor. Trabzonspor un anlam ve onemi buyuk Trabzonspor denince akan sular duruyor. Bu takim aski ayni zamanda bulasici. Koyu Fenerli TOBB Baskani Rifat Hisarciklioglu da kendini bu sevdaya kaptiranlardan. Universitede yaptigi konusmada Herkes kendinde Trabzonspor un basarisini goruyor. Insallah bu yil sonu sampiyon olacagiz diyen Hisarciklioglu diger yandan saka yollu Trabzon Ticaret ve Sanayi Odasi Baskani Sadan Eren le ekonomi konusamadigindan yakiniyor. TOBB Baskani Eren in haftanin ilk 3 gunu takimin gecen macindan sonraki gunleri de gelecek macindan baska bir seyden konusmadigindan bahsediyor. Sumela Manastiri buyuleyici ama tahripten muztarip Uzun yillardir suren restorasyon calismasi icinde tamamlanan kucuk bir kismi ziyarete acik olan Sumela Manastiri buyuleyici. Ancak burada yer alan fresklerde daha once yapilmis yogun tahribat da bir o kadar icler acisi. Resmi verilere gore manastirin MS 375-395 tarihleri arasinda insa edildigi tahmin edilirken bu yapi 1 inci Dunya Savasi sirasinda Pontus devleti kurmak isteyen Rumlarin karargâhi olmus. Burada dini faaliyete uzun suredir izin yok. Aksi takdirde burada Pontusculuk yapildigi dusunuluyor. Rahip Santaro cinayeti konusunda fikrini sordugumuz kisilerden bazisi da yabanci guclerin kentte uzun vadeli oyunlar oynuyor olabileceginden bahsederken Rahip in misyonerlik faaliyetleri icinde bulundugunu hatirlatiyor. Dolayisiyla kentte halen bir oteki korkusu hâkim. Kentte Trabzon hasiriyla telkarisinin yaninda cok kiymetli baska bir el sanati da modern tasarimlariyla satisa sunuluyor. Dunyada sadece 4 ustasi oldugu soylenen ve bunlardan biri Trabzon da bulunan kazzaziye sanati goz kamastiriyor. Burada 24 ayar saf altin veya gumusun yaklasik sac teli kalinliginda ince tel haline getirilmesi ve ipek iplige sarilarak orulmesini iceren oldukca emek yogun bir uretim surecinden bahsediliyor. Farkli olan bir yandan kafasini karistirsa da diger yandan fark etmedigi zenginligi oluyor Trabzon un... Kent son yillarda Rahip Santaro ve Hrant Din... ( KB)