Kafkaslar da Gurcistan ve Rusya Arasinda Yasanan Savasin Ardindan Yukari Karabag Sorununda Bariscil Yollarla Cozum Adina Onemli Bir Firsat Dogdu. Bolgede Ufak Kivilcimlarin Buyuk Savaslara Donusebileceginin Farkinda Olan Rusya Turkiye Azerbaycan ve Ermenistan Krizin Cozumu Icin Aktif Caba Yurutmeye Basladi. Kafkaslar da Gurcistan ve Rusya arasinda yasanan savasin ardindan Yukari Karabag sorununda bariscil yollarla cozum adina onemli bir firsat dogdu. Bolgede ufak kivilcimlarin buyuk savaslara donusebileceginin farkinda olan Rusya Turkiye Azerbaycan ve Ermenistan krizin cozumu icin aktif caba yurutmeye basladi. Turkiye nin onerdigi Gurcistan in da dahil olacagi tum Kafkaslarda barisi ongoren Kafkas Istikrar ve Isbirligi Platformu nun ardindan Moskova da Gurcistan i disarida tutacak yeni bir adim atiyor. Azerbaycan da Cumhurbaskanligi secimlerinde Aliyev in yeniden secilerek surecin tamamlanmis olmasi kuresel mali kriz ve Turkiye nin Ermenistan a yonelik acilimlari yeni baris anlasmasi icin umut veriyor. Ermenistan da bir dizi temasta bulunan Rusya Devlet Baskani Dmitri Medvedev Azerbaycan Cumhurbaskani Ilham Aliyev ve Ermenistan Cumhurbaskani Serj Sarkisyan la Moskova da bir zirve gerceklestirecek. Vremya Novosti gazetesi Yukari Karabag sorununun cozumu icin inisiyatif alan Rusya nin uclu zirveyi Kasim basinda yapacagini acikladi. Ancak henuz takvim netlesmedi. Medvedev Ermenistan ziyareti sonrasi Aliyev i de telefonla arayarak zirve konusunda teyit aldi. Uzmanlar 30 bin kisinin hayatini kaybettigi 1 milyondan fazla insanin gocmen durumuna dustugu Yukari Karabag sorununda ilk kez barisa bu kadar yakinlastigina dikkat cekiyor. Gurcistan savasini psikolojik etkisinin yanisira kuresel mali kriz de sorunun bir an once cozulmesi konusunda Ermenistan i motive ediyor. Azerbaycan ve Turkiye siniri kapali olan Ermenistan in savas nedeni ile Gurcistan sinirinin da islemez hale gelmesi ulkede ekonomik sikintinin fazlasi ile hissedilmesine neden oluyor. Ermenistan Basbakani Tigran Sarkisian Rusya ve Gurcistan arasinda Agustos ayinda gerceklesen savastan ulkesinin zarar gordugunu net mali kaybin 670 milyon dolara ulastigini soyledi. Ermenistan parlamentosunda bir konusma yapan Basbakan Ermenistan ticaretinin tek ulasim yolu olan Gurcistan da yasanan savas ulkeyi fazlasi ile ekonomik sikintiya sokuyor. Savastan ciddi etkilendik. Ermenistan ticareti coktu. Yatirimcilar endise ile bakiyor. dedi. Rusya ile iliskileri yeniden iyilestirme yoluna giden Azerbaycan da bolgede barisin saglanmasina sicak bakiyor. Sicak catismanin esiginden donen ulke Ermenistan la baris anlasmasinin saglanmasini istiyor. 1994 yilinda Biskek te saglanan Ateskes Anlasmasi nin ardindan Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Teskilati bunyesinde olusturulan Minsk Grubu baris icin calismalarini surduruyor. Ermenistan Madrid prensipleri olarak bilinen anlasmayi baz alinmasini isterken Baku de bu sartlara karsi cikmiyor. Multecilerin evlerine donmesi Ermeni isgalinin sona ermesi ve Yukari Karabag halkinin kendi gelecegini belirlemesi icin referanduma gidilmesi olarak ozetlenecek baris gorusmelerinde sorun siralamada yasaniyor. Ermenistan once referandum derken Baku isgalin sona ermesi ve multecilerin evlerine donmelerini oncelik olarak sart kosuyor. Azerbaycan a gore bolgenin gelecegi ile ilgili bir referandum ancak bundan sonra gerceklesebilir. Diger taraftan APA haber ajansinin bugun gectigi haberde Ermenistan in baris konusunda ne kadar istekli oldugunun bir gostergesi. Azerbaycan da yayin yapan APA Cumhurbaskani Abdullah Gul un Amerikan basinina verdigi demecte Ermenistan Cumhurbaskani Sarkisyan in kendisinden Azerbaycan la baris anlasmasinda araci olmasini istedigini duyurdu. Gul mulakatinda su ifadeleri kullandi: Biz Azerbaycan la Ermenistan arasindaki sorunun bitmesini istiyoruz. Baris surecine her turlu katkiya saglamaya haziriz. Araci olmamizi bizden Sarkisyan istedi. Bunu ben teklif etmedim. Erivan ziyaretinde Cumhurbaskani Sarkisyan bize teklif etti. Gurcistan ornegini vererek bolgede yasanan krizlerin dogrudan mudahil olmasalar da tum ulkeleri etkileyebilecegini kendilerine ilettim. Bolgesel kalkinma projelerinin disinda kalan Ermenistan Azerbaycan la baris saglamasinin ardindan yeniden bir kalkinma hamlesi baslatma sansi yakalayacak. Gul bolgenin en buyuk ekonomik yatirimi olan Baku-Ceyhan petrol boru hattini ornek vererek tum bu projelerin sorunun cozulmesi durumunda Ermenistan a da acilabilecegini kaydetti. Sovyetler Birligi nden ayrilmasindan bu yana icine kapanan Ermenistan baris anlasmasini imzalamasi durumunda Avrupa yi Asya ya baglayacak tren yolu projesi dogalgaz boru hatti projelerine dahil olmanin yan isira Turkiye ile dogrudan baslamasi muhtemel ticaretle de yeni bir acilim gerceklestirebilecek.