Disisleri Bakani Babacan Ermenistan a yapilan Ortak Tarih Komisyonu onerisinin halen gecerli oldugunu belirterek Tarihimizden asla korkacak bir seyimiz yok ve bu tarih komisyonunun belgeler uzerindeki calismasindaki sonuclarla Turkiye olarak simdiden yuzlesmeye haziriz” demis. Bu sozler yeni degil. Basbakan Erdogan aynisini cesitli vesilelerle soyledi. Ancak dunyanin yakindan izledigi Turkiye ile Ermenistan arasindaki son gelismeler isiginda bu cikis yine de dikkat cekecektir. Fakat bu sozlerinin icinin nasil doldurulacagi belli degil. Zira Turkiye’de Ermeni meselesi” konusunda resmi tarihin basit cozumlemelerinin otesine gecildi mi ortalik karisiyor. Ermeni tarafinda da durum farkli degil. Ezber bozan yaklasim gerekli Turkler icin tarihimizin bu boyutunun ayrintilarini eselemek nasil tabu” sayiliyorsa ayni sey onlar icin de gecerli. 1915’i butunluklu olarak anlamamizi saglayacak gerekli sentezler” de bu yuzden bir turlu ortaya cikamamistir. Ortak Tarih Komisyonu” fikrini hep destekledik. Ancak tarihi boyutu siyasi boyuttan ayirmak gerektigini de hep soyledik. Soykirim meselesi bugun Ermeniler acisindan bir siyasi ve diplomatik arac” haline gelmistir. Turkiye de haliyle buna karsi siyasi tavirlar gelistirmek zorunda kalmistir. Bu durum da tabii ki tarihin egitici” boyutunun ortaya cikmasini engellemistir. Oysa iki taraf kadar dunyanin da 1915’e giden yoldan alacagi cok ders” var. Bu yuzden Turkler ile Ermeniler arasinda bir gun uzlasma olacaksa iki taraftaki ezberi bozan yaklasimlara ihtiyac var. Ermeni tarafinda bunun daha zaman alacagi anlasiliyor. Turk tarafindaysa bu yonde bazi gelismeler oldugu gozleniyor. Buradaki son ornek cumhuriyetimizin yetistirdigi en basarili diplomatlardan olan emekli Buyukelci Volkan Vural’in soyledikleridir. Gecen hafta Taraf gazetesinde Nese Duzel ile bir soylesisi yayimlanan Vural’in sozlerinin ayrintilarina girecek yerimiz yok. Ilgilenenler soylesiye internet uzerinden kolaylikla ulasabilirler. Vural’in soyledikleri ozetle sudur: Tehcire ugramis Ermenilerle diger azinliklar isterlerse T.C. vatandasligina otomatik olarak alinmali. Tehcir edilenlerin mallarinin hesabini cikarmak artik zor. Fakat bir fon kurulabilir ve sembolik bir tazminat verilebilir. Bu arada Ermenilerden Bu olaylar Turkiye’ye yakismayan hadiselerdir. Biz bunlari tasvip etmiyoruz’ diye ozur de dilenebilir.” Iki siyasi sorumluluk var Bunlar tabii ki Turkiye’de kolay kabul edilebilecek fikirler degil. Ulkemizde bu dusuncelerin hazmedilebilmesini saglayacak humanist gelenek” henuz olgunlasmadi. Ancak kritik bir zamanda yaptigi Moskova Buyukelciligi sirasinda Ermenistan ile ilk temaslari kuran kisi olan Vural’in bunlari soylemesi yine de cok onemli. Nitekim sozleri disarida hemen dikkat cekti. Icerdeyse Vural’a hakaretlerin yagdigini tahmin etmek guc degil. Ne var ki Vural bunlari gogusleyip kendisini elestirenlere yanit verecek cesarete ve entelektuel altyapiya fazlasiyla sahip. Ayni cesareti Ermeni tarafindan da bekleme hakkimiz tabii ki bakidir. 1915 trajedisine giden yolda iki taraftaki siyasi liderligin sorumlulugu oldugu kesin. Bu isin icinden cikilacaksa bunun yolu karsilikli suclamalar ve bos sozler degil bilimsel bir tarih anlayisi ve cagdas gereklere hitap eden siyasi cesarettir.