Ermenistan ile oynandigimiz 90 dakikalik macta Turkiye neler kazandi? 09 Eylul 2008 / 07:18Turkiye ile Ermenistan arasinda oynanan milli macta skor 2-0 Turkiye lehine bitmesine ragmen kaybeden taraf yoktu. Kazanan takim ise BARIS ve SAGDUYU idi. 2010 Dunya Kupasi Elemeleri kapsaminda Turkiye nin tarihinde ilk kez karsilastigi Ermenistan maci suphesiz her iki taraf icin spordan ote bir anlam tasiyordu. Tribunlerin basta cumhurbaskanlari olmak uzere iki taraftan bircok ust duzey yoneticiyi bir araya getirmesi maci bir anda bir catisma yonetimi forumuna donusturmustur. Catisma yonetimi disiplininde ilk safha (first track) aktorleri olan resmi kisilerin bir araya gelmesi tribunlerde taraftarlarca verilen dostluk mesajlari sahada oyuncularin centilmen oyunuyla birlesmistir. Bu bulusma arabulucusu (mediator) bir futbol musabakasi olan tarihi bir baris girisimidir. Turkiye ve Ermenistan arasinda bir maclik bulusma ile cozulemeyecek kadar cok derin tarihi ve politize edilmis sorun vardir. Bunlarin basinda 1915 soykirim iddiasi Karabag meselesi Ermenistan in toprak talebi Diaspora Ermenilerinin soykirim fikrini bir milli kimlik insa unsuru halin getirmesi ve butun bu faktorlerin iki tarafta da bazi kesimlerde meydana getirdigi milliyetci tepki ve nefret… Bu kadar girift ve o kadar da siyasallastirilmis hatta guvenliklestirilmis (securitized-guvenlik sorunu haline getirilmis) sorunlar elbette bir bulusma ile cozulemez belki ama bu girisim baris adina mukemmel bir baslangic olmustur. Bu bulusma catisma yonetiminin ilk evresi olan taraflarin bir araya gelmesi bit ortamda bulunabilmesi birbirini muhatap kabul etmesi acisindan onemlidir. Gerci Turkiye ve Ermenistan Karadeniz Ekonomik Isbirligi teskilati (KEI) kapsaminda cok kez fakat daha dusuk duzeyde bir araya gelmistir. Fakat herkesin televizyon ekraninda izleyebildigi mac bulusmasi iki tarafta her duzeyde diyalogun baslangici olabilir. Bu ust duzey bulusmanin sadece siyasal alanda degil toplumsal duzeyde de ciddi yansimalari olacaktir. Zaten mac sirasinda da bunlarin ilk nuvelerini gorduk. Tribunlerde Genc Siviller’in Sinir Tanimayan Kardeslik slogani her iki tribunde de dostlugu cagristiran Ermenistan-Turkiye” pankartlari ve Turkiye golunde sevinen seyircimizin yaninda gulumseyen Ermenistan polisinin tavri cok sey ifade etmektedir. Butun bu dostluk ve baris mesajlarina futbolcularin katkisi da takdire sayandir. Hayatimda hatirladigim en centilmen milli macti bu. Sadece bir sari kart ve birkac faul disinda iki taraf futbolculari centilmenlige azami derecede dikkat ettiler; sert futbol oynamamaya tribunleri tahrik edecek davranislardan kacinmaya dikkat ozen gosterdiler. Futbolcularin gol atinca bile tribunleri rahatsiz edecek bir sevinc gosterisinden uzak kalmalari guzel ve centilmence bir tavirdi. Spor dili ile ifade edilecek olursa dostluk ve baris adina hem taraftar hem de futbolcular siyasilere mukemmel bir orta yapmistir. Iki tarafta da bu bulusmadan bu baris girisiminden rahatsiz olan kesimler vardir ve olacaktir da. Onlara gore futbol siyasete alet edilmistir” cunku baristan ve dostluktan rahatsiz olanlar aslinda bariscil siyasetten hazzetmeyenlerdir. Icerde de bu cevreler surekli bazilarini bir seyleri siyasete alet etmekle suclarlar. Onlara gore siyaset sorun cozmez uretir. Sorun cozme teknikleri catismaya dayalidir ve onlar icin en iyi cozum cozumsuzluktur. Bunu Kibris meselesinde Yunan ile iliskilerde ve Kurt sorununda da gorduk gormeye devam ediyoruz. Yurtta catisma cihanda catisma” kulturunden beslenen ve denizleri bile dusman ilan ederek on yillarca dort tarafimiz dusmanla cevrili” edebiyati yapan zihniyetin memnun kalmasi beklenemez. Zira bu bulusma ile temeli varlik sebebinin dusmanlik olduguna inandirilmis bir kesimin hayat damarlarindan biri daha koparilmistir. Bu cevrenin Yilmaz bir yazari 6 Eylul’de kosesinde Istiklal Marsi okununca Eminim isliklayacaklar. Yuhlayacaklar.” deyip bir onyargida bulunuyordu. Boyle bir cikarim bir yazar icin onsezi degil aslinda bir arzu bir beklentidir. Demek istedigi keske isliklasalar ve keske yuhalasalar” da ertesi gun kahrolsun yine hakli ciktim” diye basligi cakayim. Fakat olmadi arzusu gerceklesmedi usta yazarimizin. 7 Eylul’de bakayim dedim medeni bir davranista bulunup basta Ermenistan olmak uzere iki ulkenin halklarindan ozur dileyecek mi diye. Sui zanda bulundum ozur dilerim sizin ne kadar medeni oldugunuzu anlayamamisim. Aslinda medeni olmayan benim zihniyetimmis de farkinda degilmisim” der mi diye. Ama nafile… oysa sayin yazarimiz ve cevresi hergun koselerinde medeniyet dagitiyor medeni dunyaya referansta bulunuyor halka bidon kafa” gobegini kasiyan adam” deyip zorlayarak da olsa halki medenilestirmeye calisiyorlar… Bu kadar medeni akincilardan bir ozurluk medeniyet beklemek cok sey olmasa gerek. Turkiye son yillarda cagdas dunyanin yaptigi gibi sorunlarini diyalog ve bariscil yontemlerle cozmeye calismaktadir. Gelismis ulkelerin basari ile uyguladigi komsularla iyi iliskiler gelistirme stratejisi” ile Turkiye ilk defa bolgede ve dunyada aktif bir dis politika izlemis ve etkin bir uluslararasi aktor haline gelmistir. Artik olaylari sadece izlemeye devam etmiyor” aksine sekillendirmeye calisiyor. Ermenistan maci vesilesi ile yurutulen spor diplomasisi” dunyada ender gorulen bir catisma yonetimi forumuna donusmus durumdadir. Bu inisiyatif ile baslatilan diyalogun devami hem bolge barisi hem de Turkiye’nin AB ve ABD ile olan iliskileri acisindan da onemlidir. Bu macta kimse kaybetmemis kazanan baris olmustur.