Istanbul Universitesi (IU) Ataturk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Enstitusu Muduru Prof. Dr. Sabahattin Ozel Turklerin ve Ermenilerin tarihte sasirtici sayilabilecek bir birlikteligi ve entegrasyonu gerceklestirdiklerini belirterek Bunun temelinde... Istanbul Universitesi (IU) Ataturk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Enstitusu Muduru Prof. Dr. Sabahattin Ozel Turklerin ve Ermenilerin tarihte sasirtici sayilabilecek bir birlikteligi ve entegrasyonu gerceklestirdiklerini belirterek Bunun temelinde karsilikli guven ve saygi unsuru yatmaktadir dedi. IU Ataturk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Enstitusu ile IU Avrasya Enstitusunun birlikte duzenledigi panelde Turk-Ermeni Iliskileri ve Ermeni Sorunu ele alindi. Panelde konusan Prof. Dr. Ozel Turklerin ve Ermenilerin tarihte ortak yasadiklarinin ortak bir tarih olusturduklarinin bu tarih surecinde sasirtici sayilabilecek bir birlikteligi ve entegrasyonu gerceklestirdiklerinin goruldugunu soyledi. Bu entegrasyonda ilk vurgulanmasi gerekenin dil birligi oldugunu ifade eden Ozel Bu kanitlanmaya ihtiyac duyulmayacak kadar aciktir. Ermenice bilmeyen Osmanli Ermenileri icinde pek coktur ama Turkce bilmeyen Ermeni yok. Bu belki Dogu tarihinde bir baska benzeri gosterilemeyecek bir olaydir. Temelinde de karsilikli guven ve saygi unsuru yatmaktadir dedi. Bugune gelindiginde tablonun gecmisle bir celiski olusturdugunu anlatan Ozel Zannediyorum Turk toplumu icinde de su ya da bu nedenle Ermenilere karsi dusmanlik duygulari besleyen elbette yurttaslarimiz vardir. Bu cok yadirganmamasi gereken bir olgudur. Ama gelinen bu noktaya ragmen Turk toplumunda kolektif bir Ermeni dusmanliginin karsi tarafta oldugu gibi oldugunu soyleyebilmek haksizlik olur. Ben en azindan boyle bir dusmanlik boyle bir ofke gormuyorum. Aksine karsi tarafin aklini basina almasini gercegi gormesini dileyen bir anlayisi gozluyorum diye konustu. Bugunku noktaya nasil gelindigini iki ornekle anlatmak istedigini ifade eden Ozel soyle konustu: Basbakanlik Osmanli Arsivince aciklanmis bir belgede yurt disindaki bir Ermeni komitesinden Anadolu`da baglantili oldugu odaga gonderilmis bir mektupta deniliyor ki `Cocuklarinizi Turk okullarina gondermeyin. Gonderirseniz o takdirde cocuklariniz Turk cocuklariyla arkadaslik baglari kurabilirler aralarinda sevgi bagi olusturabilirler. Bu da bizim davamiza hedeflerimize uymaz.` Yine bu dusmanligin nereden kaynaklandigina isik tutabilecek son bir ornek. Merzifon`da bir Amerikan Koleji var. 1921 Subatinda bu koleje yapilan baskinda elde edilmis bir belge. Kolejin Amerikali mudurunun bir dostuna yazdigi bir mektup metni. Burada; `Biz Rum ve Ermeni genclerini din ve devlet dusmani olarak egitiyoruz ama amacimizi gizleyebilmemiz icin birkac Musluman gencine de egitim vermek zorunda kaliyoruz. Bu yuzden isledigimiz buyuk gunah icin firsat buldukca Hazreti Isa`dan af diliyoruz` deniliyor. -ERIVAN`DA TURK BAYRAGINA YAPILAN SAYGISIZLIK- IU Avrasya Enstitusu Muduru Prof. Dr. Mahir Aydin 1915 olaylarina iliskin Ermeni iddialarinin her 24 Nisan`da gundeme geldigini belirterek tehcirin Osmanlilarda da baska yonetimlerde de oldugunu kaydetti. 1878`de Osmanli-Rus Savasi`ndan sonra Osmanli Devleti`nde Osmanliligin bittigini ve Balkanlarda bircok devletin bagimsizligini kazandigini anlatan Aydin Bagimsizlik kazanamayan iki ulus vardi. Bunlardan biri Ermeniler digeri Yahudiler. Yahudilerin konusu uzun vadeli ve Anadolu topraklarinin disinda bir konuydu. Ermenilere de bugunku Avrupa Birligi politikamiz gibi ucu acik bir umut verdiler diye konustu. Avrupa`da 1880`li yillarin anarsi yillari oldugunu ve Ermenilerin de bu ortamdan yararlanarak 1887 yilinda Isvicre`de Can anlamina gelen Hincak isimli dernegi kurdugunu kaydeden Aydin dernege Hristiyanlik simgesi olan Canisminin verilmesinin temelinde konuyu Muslumanlik-Hristiyanlik catismasina getirmenin yattigini soyledi. Bu yilki 24 Nisan`da sozde Ermeni soykirimi icin Erivan`da duzenlenen gosteride Turk bayraginin cignenmesine de tepki gosteren Aydin Butun uluslarin bayraklari onurludur saygilidir. Birkac kendini bilmeze ait oldugunu dusunuyorum. Ama Ermenistan Cumhurbaskani Sarkisyan `Tum dunya Ermeni soykirimini kabul edinceye kadar ugrasacagiz` dedi. Ben de diyorum ki bizce sakincasi yok. Marmara Universitesi Fen-Edebiyat Fakultesi Ogretim uyesi Prof. Dr. Suleyman Beyoglu da Ermeni sorununun basta Rusya Ingiltere ve Fransa gibi buyuk devletlerce zaman zaman dunyanin gundeme getirildigini soyledi. Ermeni meselesinin odaklandigi yillarin 2. Mesrutiyet sonrasi ve 1. Dunya Savasi yillari oldugunu kaydeden Beyoglu Ermenilerin bagimsizlik kazanmak amaciyla Osmanli topraklari uzerinde 100 civarinda ayaklanma ve olay cikardiklarini ifade etti. -24 NISAN DA NEYIN GUNU ONU SORMAK LAZIM- 24 Nisan 1915`teki olayin bir tehcir oldugunu anlatan Beyoglu soyle konustu: Ermenilerin yogun bir sekilde silahlariyla Rus ordusuna katilmalarini savas sirasinda Ermenilerin sabotaj casusluk gibi faaliyetlerini goren Osmanli ordu komutanlari bu bolgedeki Ermenilerin ic bolgelere kaydirilmasini veya Kafkasya`ya surulmesini istediler. Bunun uzerine devlet Kafkaslara surmek yerine kendi savas bolgelerinin disinda bulunan Suriye ve Irak`in kuzeyine surmeyi kabul etti. Butun Guneydogu ve Anadolu`yu kapsayan vilayetlerin hicbirinde Ermeni cogunlugu yok. Ermeni nufusu Osmanli rakamlarina gore 1 milyon 300 bin kendi iddialarina gore 1 milyon 900 bin dunyada genel kabul edilen ise 1 milyon 500 bin civarinda olduklari. Bu bolgede de 700-800 bin civarinda Ermeninin yasadigi biliniyor. Devlet 24 Nisan`da bir kararname cikardi. Zararli illegal Ermeni cemiyetlerinin elebasilarini tutuklama karari aldi. Tutukladigi insan sayisi Istanbul`da 235 Anadolu`da da 321. Bunlar Ayas ve Cankiri`ya gonderiliyor. Bunlar serbestce dolasabiliyor sadece aksamlari polise imza atiyor. Bunlar arasinda enteresan bir isim var; Fransa`da soykirimin simgesi haline gelmis ve adina anit dikilmis olan unlu muzisyen Komidas. Komidas da 24 Nisan`da tutuklanmis Ayas`a sevk edilmis ve 13 gun tutuklu kalmis. Sonra araya girenler nedeniyle serbest birakilmis. Sonra da hasta oldugunu beyan ederek 1917 yilinda yurt disina cikis icin izin almis. Talat Pasa da kendisine izin vermis. Fransa`da 1936 yilinda eceliyle vefat etmis. Ermeniler tarafindan Komidas`in bu tutuklamalar sirasinda hasta oldugu iddia edilerek aniti dikildi. 24 Nisan`da tutuklananlardan hicbiri hayatini kaybetmemistir. Dolayisiyla 24 Nisan da neyin gunu onu sormak lazim. Dunya bu tip propagandalarla aldatiliyor. -TEHCIR EDILEN ERMENI SAYISI- Tehcir edilen Ermeni sayisinin 440 bin ile 500 bin civarinda oldugunu belirten Beyoglu 500-1000 kisilik kafileler halinde yapilan sevklerde cocuk yasli ve kadinlarin yararlanmasi icin her kafileye 150 civarinda binek hayvan ve doktor tahsis edildigini kaydetti. Tehcir sirasinda 7000-7500 civarinda Ermeninin Kurt ve Arap asiretlerinin saldirilarinda hayatini kaybettigini anlatan Beyoglu bir yil suren tehcirde 250-300 bin Ermeninin de savas sartlarindan kaynaklanan hastalik ve benzeri sebeplerden oldugunu ifade etti. Izmir Edirne Istanbul ve Ic Anadolu`daki Ermenilerin bu tehcirin disinda tutuldugunu dile getiren Beyoglu Turklerin bu konuda gocunacagi hicbir sey yok. Biz bu konuda hicbir zaman geri adim atacak durumda veya soykirim iddiasi yapilacak durumda degiliz. Eger soykirim ortagi araniyorsa ve bundan Ermeniler medet umuyorlarsa bu bos bir hayal. Cunku bugune kadar 90 yildir bu konuda belgelerini ortaya koyabilirlerdi hicbir belgelerini ortaya koyamiyorlar. Bizim en buyuk zaafiyetimiz ulasmak propaganda dogru bilgileri aktaramamak diye konustu.