Gayrimuslim cemaatlerin el konan tasinmazlari arasinda Eminonu ndeki Gulbenkyan Selamet Hani Gedikpasa Ermeni Protestan Ilkokulu na ait gayrimenkuller Hrant Dink in de yetistigi Tuzla kampi Buyukada Rum Yetimhanesi yeraliyor. TESEV in Anayasal Vatandaslik ve Azinlik Raporu: Vakiflar Kanunu Izleme Projesinde 1936 Beyannamesi uygulamasiyla Ermeni Cemaati ne ait 30 dan fazla gayrimenkul ve mulke devlet tarafindan haksiz yere el kondugu belirtiliyor. TESEV in daha sonra yayimlayacagi son raporda tam listesi yer alacak tasinmazlardan bazilari soyle: Gulbenkyan Selamet Hani 8 Haziran 1953 te miras yolu ile Yedikule Surp Pirgic Ermeni Hastanesi Vakfi na gecen ancak 1984 te Vakiflar Genel Mudurlugu nun (VGM) tek tarafli olarak actigi davada 7. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafindan VGM ye ait olduguna hukmedilen vakfin 1989 da actigi karsi davada ise Yargitay Hukuk Dairesi nin 28 Ocak 1994 tarihli nihai karari ile el konulan Eminonu ndeki Gulbenkyan Selamet Hani. Gedikpasa Ermeni Protestan Ilkokulu 1859 da Sultan Abdulmecid in fermani ile Ermeni cemaatine verilen binada Ermeni Protestan Kilisesi ile birlikte faaliyet gosteren Cumhuriyetin ilanindan sonra Ingiliz Hayir Cemiyeti nden kiralanan bir dizi binada faaliyetini surduren bu binalarin Ermeni bir hayirsever tarafindan 1940 yilinda satin alinarak cemaate bagislanmasi ile 1946 ve 1948 tarihlerinde Ermeni Protestan Kilisesi adina tapuda kaydedilen ancak VGM nin 1979 da actigi davada Yargitay Hukuk Dairesi nin 16 Eylul 1980 tarihli nihai karari ile tapu kaydi iptal edilerek Ingiliz Hayir Cemiyeti ne iadesine karar verilen bu cemiyet artik Turkiye de bulunmadigi gerekcesi ile Milli Emlak a gecen Gedikpasa Ermeni Protestan Ilkokuluna ait gayrimenkuller (gunumuzde okul binasi yiktirilmistir arazi park olarak kullanilmaktadir). Tuzla kampi Gedikpasa Yetimhanesi ndeki yetim cocuklar icin yaz kampi insa etmek uzere 1962 yilinda ozel sahistan satin alinan ve Ermeni Protestan Kilisesi ve Mektebi Vakfi adina tapuda kayit ettirilen 1979 yilina kadar Hrant Dink dahil olmak uzere yaklasik bin 500 ogrencinin yararlandigi ancak VGM nin 1979 da actigi davada Yargitay Hukuk Dairesi nin 16 Ocak 1983 tarihli nihai karari ile tapu kaydi iptal edilerek vakfin elinden alinarak ilk sahibine iade edilen Tuzla Kampi (daha sonra bir kac kez el degistiren arazide bulunan kamp binasi gunumuzde harabeye donusmustur ve kullanilmamaktadir). Katolik ve Suryani cemaatlerine ait mallar Osmanli Donemi nde varliklari kabul edilmesine Lozan Antlasmasi nda azinlik statu verilmelerine ve Tapu Kanunu nun 3. maddesinde zikredilmelerine ragmen yasalar onunde taninmayan Katolik ve Suryani cemaatlerine ait mallarin bircogu tuzel kisilikleri olmadigi ileri surulerek zapt edilmistir. Tapuda Istanbul Keldani Katolik Kilisesi Vakfi adina kayitli olan 21 Agustos 1975 te devlet tarafindan ozel bir sahis adina tescil edilen vakfin 1984 te actigi iade davasinda Beyoglu 2. Asliye Hukuk Mahkemesi nin 16 Mart 1989 tarihli kararinda vakfin 1936 da beyanname vermemis oldugu ve bu nedenle tuzel kisilik kazanmamis oldugu gerekcesiyle iade talebi reddedilen Beyoglu ndaki bir adet tasinmaz (dava halen Danistay 10. Daire Baskanligi nda temyiz asamasindadir). Rum yetimhanesi 1902 de Ortodoks Rum Patrikhanesi tarafindan satin alinarak 1903 yilinda Buyukada Rum Yetimhanesi Vakfi na devredilen 1929 yilinda Cumhuriyet tapu kadastrosuna kayit ettirilen VGM nin basvurusu uzerine 1997 yilinda mahkeme tarafindan tapu kaydi iptal edilerek denetimi VGM ye verilmis olan Buyukada daki Rum Yetimhanesi binasi. (Bu dava Avrupa Insan Haklan Mahkemesi ne (AIHM) intikal etti.) Kanun tasarisi 1936 Beyannamesi gerekce gosterilerek haksiz yere el konulan Gayrimuslim Cemaat Vakiflari na ait bu mallarin iadesine donuk bir duzenleme getirmemektedir.