Hrant Dink Turkiye de oldurulen 64 uncu gazeteci. Dink cinayetiyle ilgili dava sureci her gun yeni bir gelismeyle sarsici bir sekilde devam ediyor. Bu arada Dink le ilgili iki kitap cikti. Bunlardan birini Radikal gazetesi muhabirleri Timur Soykan ve Demet Bilge Ergun yazdi. Sapan (Guncel Yayincilik) Dink cinayetini anlatan ilk kitap olarak literature gecti. Digeri ise Dink in 96 dostu tarafindan yazilan Ali Topu Agop a At (Kirmizi Yayincilik). Bu kitabin editorlugunu Dink in oglu Arat ve onu bu kitap sayesinde yakindan taniyan Fahri Ozdemir ustlendi. Kitabin ilginc bir yani da ismini 7 yasindaki bir kizin koymasi. Bu iki kitabin da amaci Hrant i unutmamak ve unutturmamak... Demet Bilge Ergun: Timur la cenaze yuruyusune katildigimizda bir seyler yapma geregini hissettik Henuz dava sonuclanmamisken ve olumunun ardindan uzun bir sure gecmemisken Hrant Dink le ilgili bir kitap yazma fikri nasil dogdu? Demet Bilge Ergun: O hem meslektasimiz hem de buyuk bir aydindi. Turkiye nin renklerinden biriydi. Timur la cenaze yuruyusune katildigimizda gazetecilik ve kendi adimiza bir seyler yapma geregini hissettik. Zaten dava ile ilgili cok karmasik bir bilgi akisi var. Biz buraya kadar gecen sureci kronolojik ve oykusel bir sekilde anlatarak bir tablo cizdik. Boylece gelismeler kolay takip edilsin ve Dink unutulmasin dedik. Timur Soykan: Bu davada en tartisilan nokta ele gecen bilgilerin ne kadarinin gizlendigi ne kadarinin ustunun ortuldugu. Devletin baglantilari sorgulaniyor ve insanlarin kafasinda her gecen gun farkli soru isaretleri olusuyor. Insanlarin konuyu rahatca takip etmelerini saglayip kamuoyu baskisi olusturulabilirse siyasi iradenin de Dink cinayeti uzerine yogunlasacagini dusunduk. Dink su ana kadar Turkiye de oldurulen 64 uncu gazeteci. Yaptiginiz calisma sonucunda Dink cinayetinin diger gazeteci cinayetlerinden farki neydi? Timur S.: Daha once insanlar dusunceleri ve savundugu ideolojiler icin oldurulurken Dink in basta Ermeni olmasi nedeniyle azinligi temsil etmesi nedeniyle oldurulmesi konusu var. Zanlilarin ifadelerinde bu var. Bu cinayet Turkiye de herkesin bir arada yasayabilme hakkina sikilmis bir kursun. Demet B.E.: Bu cinayet Pelitli gibi kucuk bir beldede birkac gencin organize ettigi bir is bu acidan farkli. Tamamen politize edilmis ve ellerine silah verilmis. Ayrica polis-jandarma ve zanlilar arasindaki iliski acisindan da diger cinayetlerden farkli. Mesela Erhan Tuncel in polis muhbiri yapilmasi sureci onemli. O iftiraya maruz kaldigindan gozu acik gitmistir Polis ve jandarmadan bazi isimlerin olayla dogrudan alakali olmasi bu cinayetin derin devlete havale edilmesi... Bunlara baktigimizda sizce bu davanin adil cozulme ihtimali ne? Demet B.E.: Er ya da gec katiller cezalandirilacak. Ama onemli olan arkadaki organizasyon cozulebilecek mi? Simdiye kadar Abdi Ipekci Ugur Mumcu davalarina baktigimizda da hâlâ cozulmemis sorular var. Timur S.: Yasin Hayal ve Erhan Tuncel in McDonald s bombalamasi davasi Dink davasinda cok onemli bir yer kapliyor. Ilk once bunun acikliga kavusturulmasi gerek. Cunku davada asil failin karanlikta birakildigini az ceza almasi icin ugrasildigini bazi delillerin yok edildigini goruyoruz. Bu zanlilarin kahramanlastirilmasini neye bagliyorsunuz? Timur S.: Fotograflar klipler sarkilar ring araci uzerindeki yapistirma... Yillardir devam eden milliyetci soven kesim turkulerle dizilerle iyice ozendirilmis. Farkli olandan korkup terorize ediliyorlar. Dink in bir butunun icinde soyledigi Turk un kani zehirlidir lafi tetigi cekmeye yetti. Olayin dramatik yani da Dink in boyle bir iftiraya maruz kaldigindan gozu acik gitmis biri olmasi. Davanin incelenmesinde yapilan hata neydi? Timur S.: Polis ogleden sonraki kamera kayitlarini aldi ama ogleden oncekileri degil. Katilin kactigi guzergahtaki bircok dukkandaki kayitlar da alinmamis. Bu buyuk bir hata. Bir de taniklara gore O.S. cinayeti islemeden once biriyle bakisti. Kacis yolunda da o kisi zanliya yolu gosterdi ve sonra bir insaata girdi gibi bilgiler var. O kisinin kimligi hâlâ belli degil. Bu tur iddialar incelenmeli. Cunku zanlinin kactigi yon en mantikli yondu. Fahri Ozdemir: Kitabin adi olan Ali Topu Agop a At i 7 yasindaki bir kiz koydu Bu proje nasil basladi? Amac neydi? Ali Topu Agop a At projesi Hrant in yakin arkadaslari Gulten Kaya Ayse Onal in ve benim fikrimdi. Hrant a bir saygi durusuydu yapmak istedigimiz. Cunku su an acik bir sekilde Hrant i unutturma eylemi var. Buna karsi zengin ve duygu yuklu bir belge olusturmak istedik. Yakin dostlarina ulasarak yazi fotograf cizim ve dokumanlar istedik. 1 Agustos ta basladigimiz calismayi uc ayda bitirdik. Kitabin icindeki bazi yazilarda gozyaslarinizi tutamazken bazilarinda da anilarla yuzunuz guluyor. Bazi yabanci arkadaslari olayi mistik bir boyutta yazarken mesela Kenan Isik bir hemseri gozuyle Ali Nesin bir akademisyen gozuyle yazdi. Yasar Kemal ve Orhan Pamuk acilarindan yazamadilar Cok farkli dusunceden insan var kitapta. Bu kisiler nasil bir araya getirildi? Burada Hrant in 96 yakin dostu var. En sagdan en sola her tur insan var. Hrant in hayati ve dunyayi algilayisi da boyleydi. Ahmet Altan dan Murathan Mungan a Can Dundar dan Ara Guler e kadar giden bir yelpaze. Isimleri aileyle birlikte sectik. Bu kitapta Hrant i tanimayan tek kisi benim. Ama kitap sayesinde onu cok yakindan tanidim. Isteyip de yazamayan kisiler oldu mu? Yasar Kemal Orhan Pamuk cok yakin dostlari olmalarina ragmen acilarindan yazamadilar. Buna dayanamadiklarini soylediler. Bu kitabin devaminda da diger dostlari olacak. Kitabin adini nasil koydunuz? Hrant icin yazilan 30 a yakin ani defterini inceledik. Orada 7 yasindaki bir kiz cocugun yazdigi bir yazi dikkatimizi cekti: Abi ben guvercinleri cok severdim. Guvercinleri de vurdular. Seni cok seviyorum. Ali topu Agop a at. Kitabin kapagina da kizin orijinal yazisini koyduk. Bu cumleyi Hrant da soylemisti. Ne zaman Ali topu Ayse e at yerine Ali topu Agop a at yazilir o zaman gercek demokrasi ve baris olur demisti. Herhalde cocugun aklinda kalan bir cumle olmus