Yucel Askin Ermeni asilli olduguna iliskin haberi yanitladi: Dedem Turk tiyatrosunun kurucularindan Agop Vartovyan ama Ermeni aidiyetim yok Van Yuzuncu Yil Universitesi nin eski rektoru Yucel Askin 2005 yilinda basinda cikan dedesinin Ermeni oldugu yonundeki haberlerin ardindan ilk kez konustu: Babamin babasi sonradan Islamiyeti kabul ederek adini Yakup olarak degistiren Agop Vartovyan. Gullu Agop olarak da bilinen Yakup Efendi Turk tiyatrosunun kurucusu. Konu hedef gosterilmek icin o donem basina tasindi. Agop Vartovyan in dedem olmasindan gurur duyuyorum. Ama Ermeni aidiyetim yok. Yakup adini almis 2005 Ekim ayinda Vakit gazetesinde Askin in dedesinin sonradan Musluman olmus bir Ermeni oldugu Askin in ise universitenin kampus alanina Hiristiyanligi sembolize eden heykeller diktirdigi haberlestirilerek Dedesi Islam la sereflenen rektorun yeniden donup donmedigi merak ediliyor ifadeleri kullanilmisti. Aradan gecen sure icinde konu ile ilgili konusmayan Askin dedesi Vartovyan i soyle anlatti: Dedem Agop Vartovyan sonradan Islamiyeti kabul ederek Yakup adini almis. Gullu Agop olarak da bilinen Yakup Efendi modern Turk tiyatrosunun kurucusu. Turkce temsil oynama imtiyazini 2. Abdulhamid in verdigi bir tiyatrocu. Turkiye de tiyatro eserleri yazimini tesvik etmek ve tiyatroyu yaymak icin calismis. Turk tiyatrosuna dekorculugu kostumu makyaji getiren bir sanat adami. Askin Van in Ermeniler icin onemli bir merkez oldugunun 1915 tehciri oncesinde nufusunun yuzde 25 inden fazlasinin Ermenilerden olustugu hatirlatilarak duygusal yaklasip yaklasmadiginin sorulmasi uzerine soyle konustu: Oyle bir aidiyetim yok. Babamin bile yoktu. Kendimi hicbir zaman Ermeni cemaatinin bir uyesi olarak gormedim. Kendimi Ataturk un tarif ettigi anlamda Turkiye Cumhuriyeti vatandasi bir Turk olarak tanimliyorum. Ermenilere karsi ozel bir yakinligim da yok. 1915 te olan olaylar ise bana gore insanlik trajedisidir. Vartovyan in dedem olmasi benim icin asagilayici birsey degil. Tam tersine onun yaptigi hizmetleri kac kisi yapti bu ulkeye? Sanatci aileden geliyor Agop Vartovyan in on plana cikarilarak kendisine karsi ayrimcilik yapildigini soyleyen Askin diger akrabalarinin gormemezlikten gelinmesinden sikâyetci: Babam Necip Askin cumhuriyetin coksesli muzik hareketindeki onemli kilometre taslarindan biri. Ataturk cumhuriyeti kurduktan sonra coksesli muzik hareketini baslatinca babami Istanbul dan Ankara ya cagiriyor ve radyo orkestrasi kurduruyor. Babam Ataturk ve Ismet Pasa doneminde sefligini yapti. Annemin babasi Mehmet Tevfik Bey Kurtulus Savasi sehidi. Anneannem Nigar Hanim Disisleri nin Lozan daki yazmanlarindan biri. Anne tarafindan en eski bildigimiz 3. Ahmet in Sadrazami olan Ali Pasa Belgrad i tekrar geri almak isterken alnindan vuruluyor. Yine bu koldan olan Hayrullah Efendi Tuna valisi. Hayrullah Efendi nin kokeninde Hasimi kokenli Araplar da var. Ailemde Arnavut kokenli olanlar da var. Saadet Altan teyzem Turkiye nin Avrupa da sahneye cikmis ilk opera sanatcisi. Polemik istemedim Sadece dedesinin konu edilmesinin ardindaki nedenin gerginlik yaratmak oldugunu soyleyen Askin Bunu beni hedef gostermek icin kullandilar. Bir insan elestirilebilir icraatini begenmeyebilirsiniz. Ama bir gazetenin kalkip hakaret etmesi ve beni hedef gostermesi bagislanacak birsey degil. Benim etnik kokenim icin neden Ali Pasa yi gostermiyorsunuz? diye sordu. Askin simdiye kadar konusmamasinin gerekcesi olarak da Polemige girmek istemedim onun icin konusmadim. Kendimi konusmak icin mecbur hissetmedim dedi AGOP VARTOVYAN KIMDIR? Gullu Agop olarak taninan Agop Vartovyan tiyatro oyuncusu ve yonetmendir. 1840-1902 yillari arasinda Istanbul da yasayan Gullu Agop kurdugu ve yonettigi topluluklarla dikkat cekti. Vartovyan ilk olarak 1861-1862 yillari arasinda Balikhane de memurken Ermenice oyunlar sergileyen Naum Efendi yonetimindeki Sark Tiyatrosu nda sahneye cikti. Tiyatro deneyimini ve bilgisini gelistirdikten sonra bir sure Izmir de genc Ermenilerin olusturdugu amator bir grubun yonetmenligini ustlenen Agop daha sonra Istanbul da Asya Kumpanyasi ile Gedikpasa da ve Uskudar da Ermenice oyunlar sergiledi. 1869 yilinda Gedikpasa Tiyatrosu nda ona asil ununu saglayan Osmanli Toplulugu nu kurdu. Gullu Agop tiyatrosunda Turkce oyunlar oynamaya onem verdi. 1870 yilinda Sadrazam Ali Pasa nin destegiyle saraydan on yil boyunca Istanbul da Turkce oyun oynayacak tek tiyatro olma imtiyazini aldi. Gullu Agop 1880 yilinda on yillik imtiyazin sona ermesiyle etkinligi azalan Gedikpasa Tiyatrosu ndan ayrildi. Bir sure Minakyan la birlikte Sehzadebasi ndaki baska bir tiyatroda calismaya basladi. 1882 yilinda Sultan II. Abdulhamid Han in emriyle Mizika-yi Humayun a alindi. Bu arada Gullu Yakub Efendi adini aldi ve Islâmiyet i secti... Hayatinin sonuna kadar sarayda yasayan Gullu Agop un kabri Besiktas ta Yahya Efendi Mezarligi nda bulunmaktadir.