Azerbaycan in Karabag daki oldubittiyi kabul etmemesi ve son zamanlarda yaptigi milyar dolarlik silah alimlari Ermenileri korkutuyor. Ekonomik ve siyasi acidan bakildiginda Ermenistan ve Karabag ile Azerbaycan arasinda giderek kendini hissettiren asimetrik guc dengesi bu endiseleri derinlestiriyor. Ermenistan in isgali altindaki Karabag ekonomik olarak Erivan ve diasporaya bagimli. Ermeniler ABD nin de her yil insani yardim adi altinda bolgeye 5 milyon dolar aktardigini ifade ediyor. Ermenilerin 15 yildan beri isgal altinda tuttugu Azeri topragi Karabag a iliskin sorunun cozumu konusunda Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Teskilati cercevesinde surdurulen cabalardan bir sonuc alinabilmis degil. Bolgeyi ziyaret ederken Karabag in geleceginin ne olacagini soruyoruz. Hankendi de gorustugumuz taninmayan Yukari Karabag yonetiminin Disisleri Bakani Georgi Petrosyan 1990 da Karabag in referanduma gittigini bunun sonucunda katilanlarin yuzde 99 9 ile bagimsizligi tercih ettiklerini iddia ediyor. Referandumu Azeri nufusun boykot ettigini hatirlattigimizda ise Referanduma onlari da davet ettik demekle yetiniyor. Su anda Karabag da yasayan nufusun 147 bin oldugunu Azeri nufusun tamaminin bolgeden ayrildigini soyluyor. Bolgede hicbir Azeri nin kalmamasinin bir tehcir veya etnik temizlik olup olmadigini sordugumuzda ise Petrosyan bunun sadece bir gocmenlik sorunu oldugunu iddia ediyor. Georgi Petrosyan bolgenin bugunku ekonomisinin tamamen Ermenistan a ve diasporaya bagli olmasini ise sorun olarak gormuyor. Kredi olarak alinan yardimlarin odenmemesi halinde ne olacagini sormamiz uzerine Ermenistan bizi affeder diyor. Fakat Karabag in sorunu ekonomik olmaktan cok siyasi. Belirsizlik bolgenin istikrarsizligi ile birlikte gelecege donuk korkulari da korukluyor. Azerbaycan in Karabag daki oldubittiyi kabul etmemesi ve son zamanlarda yaptigi milyar dolarlik silah alimlari Ermenileri korkutuyor. Ekonomik ve siyasi acidan bakildiginda Ermenistan ve Karabag ile Azerbaycan arasinda giderek kendini hissettiren asimetrik guc dengesi bu endiseleri daha da artiriyor. Amerika her yil 5 milyon dolar gonderiyor Uluslararasi platformda Ermenistan dahil hicbir ulke tarafindan taninmayan Yukari Karabag in Erivan basta olmak uzere Rusya Fransa ve Lubnan da temsilcileri var. Amerika da bu mumkun olmadigi icin temsilcilik sivil toplum orgutu olarak faaliyet gosteriyor. Fakat Erivan temsilcisi Garlen Avedisyon bunu dert etmediklerini su onemli bir bilgiyi vererek anlatiyor: Amerika resmen bizi tanimiyor; ama kongre butcesinden insani yardim olarak Karabag a her yil 5 milyon dolar gonderiyor. 1997-1999 arasinda Karabag in sivil toplum orgutu catisi altinda Amerika temsilciligini yapan Tevan Poghosyan dondukten sonra bolgedeki sorunlara Batili bir yaklasim ile cozum bulmak icin bir sivil toplum orgutu kurmus. International Center for Human Development Ermenistan da en aktif calisan think tank kurulusu olarak one cikiyor. Bolge ulkeleri arasindaki sorunlarin cozumu icin birebir iliskiler kurulmasi gerekiyor. diye soze baslayan Poghosyan dolayli ve baska ulkelere endeksli siyasetin durumu daha da cikmaza soktugunu one suruyor. Poghosyan Karabag sorununun oneminin ilgili ulkelerde secim doneminde ortaya ciktigini ve propaganda malzemesi olarak kullanildigini savunuyor. Poghosyan a gore Karabag sorununun cozumunun zorlugu Azerbaycan ve Ermenistan tarafindan yapilan onerilerin birbirinden 180 derece farkli olmasindan kaynaklaniyor. Ermenistan in fiili isgalinin sorunu cozumsuzlestirdigini hatirlattigimizda ise Erivan in amacinin bu bolgede buyumek olmadigini diger Azeri topraklarinin Karabag in etrafinda guvenlik bolgesi amaciyla isgal edildigini savunuyor. Tevan Poghosyan Ermenistan dan 200 bin Karabag dan 30 bin Karabag disindaki isgal edilen bolgelerden ise 500 bin Azeri nin Azerbaycan a goc ettigini belirtiyor. Bu toplam 730 bin kisi ediyor. Oysa Azerbaycan kaynaklari evlerinden surulen Azerilerin sayisini 950 bin olarak veriyor. Poghosyan uluslararasi standartlara gore Karabag disindaki isgal bolgelerinden Azerbaycan a yapilan gocun bir multeci hareketi degil bir ic goc olarak goruldugunu iddia ediyor. Karabag in su anda belli olmayan statusunden dolayi karapara aklamada ve uyusturucu ticaretinde kullanilip kullanilmadigini konusundaki soru isaretleri kafamizi kurcaliyor. Bu konu ile ilgili suphelere Tradition Dernegi adli sivil toplum orgutunun baskani Valery Balayan cevap veriyor. Bir donem bazi zenginlerin kumarhane actiklarini; ama bunlarin kapatildigini simdi bir tane bile kumarhane olmadigini soyluyor. Karabaglilarin tutucu oldugunu soylerken Ermenistan disinda hicbir yerle acik siniri olmayan bolgenin suc trafiginde rolu yok. diyor. Balayan kurdugu dernek ile 2002 de Gurcistan Ermenistan ve Azerbaycan ile Karabag dan gelen beser kisilik genc gruplarini Balkar Cumhuriyeti nde bulusturdugunu anlatiyor. Donduklerinde genclerin bu durumdan cok memnun olduklarini Azeriler de bizim gibiymis dediklerini anlatarak diyalog konusunda isbirliginin devam etmesini istiyor. Yazi dizisi Azerbaycan da buyuk yanki uyandirdi Zaman in yayinladigi Ermeni isgali altindaki Yukari Karabag bolgesiyle ilgili yazi dizisi Azerbaycan da buyuk yanki uyandirdi. Azerbaycan gazetesi diziyi Susa dan haber var basligiyla verirken 525 gazete de Zaman muhabiri isgal altindaki bolgelerde basligiyla haberi okuyucularina duyurdu. Bizim yol gazetesi ise yazi dizisini Turk mallari Karabag da satiliyor seklinde haberlestirdi. Musavat gazetesi de Turk gazetecisi Karabag da ilginc gercekler ortaya cikardi ifadelerini kullandi. Ekspires gazetesi haberi Turk gazetecisi Karabag seferinde basligiyla verdi. APA haber Ajansi ise Zaman gazetesinin yazi ve fotolarini kaynak olarak gostererek Karabag da dizisini abonelerine servis etti. Azerbaycan in ozel televizyon kanallarindan ANS TV SPECE TV LIDER TV ve ATV haber kanallari diziyle ilgili olarak muhabirimiz Selahattin Sevi ile canli telefon baglantisi yapti. Konuyla ilgili Zaman Azerbaycan gazetesinin ofisini arayan cok sayida Karabag gocmeni Azeri de diziden duyduklari memnuniyeti dile getirdi. Karabag gocmeni Lokman Memmedov Her yil oldugu gibi bu yil da 24 Nisan da Ermenilerin dunya kamuoyunu birtakim yalan ve iftiralarla sozde soykirim aldatmacasiyla kandirmaya calistigi bir gunde Zaman Karabag in durumunu gozler onune sererek onemli bir is yapmistir. dedi