Turk Arastirmacilari Gecmisi Osmanli ya Dayanan ve Son Donemlerin En Populer Parcalarindan Biri Haline Gelen Sari Gelin Turkusunun Ermeni Eseri Oldugu Yonunde Ortaya Atilan Iddialari Belgeleriyle Curuttu. Turk arastirmacilari gecmisi Osmanli ya dayanan ve son donemlerin en populer parcalarindan biri haline gelen Sari Gelin turkusunun Ermeni eseri oldugu yonunde ortaya atilan iddialari belgeleriyle curuttu. Aralarinda Arif Sag Ibrahim Erkal ile Yavuz Bingol un de bulundugu sanatcilarin albumunde yer alan ve bazi filmlere jenerik muzigi olan Sari Gelin turkusunde adi gecen gelinin bir Ermeni kizi oldugunun one surulmesiyle baslayan tartismalara son nokta konuldu. Arastirmaci Yunus Zeyrek tarafindan hazirlanan Sari Gelin Turkusu ve Efsanesi isimli arastirmada turkunun cikis noktasi yazildigi donem ve kahramanlari incelendi. Sari Gelin turkusunun Kuzey Anadolu da ortaya ciktiginin anlatildigi arastirmada turkude adi gecen gelinin eski caglardan beri Coruh ve Kur irmaklari boyunda yasayan Hristiyan Turk olan Kipcak Beyi nin kizi oldugu belirtildi. Turklerin buyuk bir kolunu teskil eden Kipcaklarin diger bir adinin Kuman oldugunun hatirlatildigi arastirmada diger kavimlerin ise Kipcaklari sarisin anlamina gelen bu isimle andigi kaydedildi. Sari Gelin turkusune iliskin Erzurum ve Kars bolgesinde yasanilan farkli efsanelerin anlatildigini dile getirilen arastirmada ancak hicbirinde Ermeni izine rastlanilmadigi ifade edildi. TURKUYU ORTAYA CIKARAN KUVVETLI HALK EDEBIYATI VERILERINE SAHIBIZ Sari Gelin turkusunun ortaya ciktigi cografyada Turk unsurunun hakim oldugunun vurgulandigi arastirmada su ifadelere yer verildi: Ermeniler ise bir azinliktir. Buyuk imparatorluklar kurmus bir milletin kendi himayesinde yasayan bir azinliktan turku hele oyun havasi almasi uzak bir ihtimaldir. Ikinci bir husus da turkunun dayandigi mevcut folklor malzemesidir. Bu malzeme olmasaydi turkunun kaynagi mechul kalacakti. O zaman bir propagandaya malzeme olsa da turkunun Ermeni mahsulu olup olmadigi tartisilabilirdi. Halbuki durum oyle degil. Turkuyu ortaya cikaran kuvvetli halk edebiyati verilerine sahibiz. Osmanli Devleti zamaninda Turk un sadece kuvveti degil kulturu de ustundu. Bu ustunluk diger kavimleri de derinden etkilemistir. Klasik muzigimizdeki Ermeni besteciler bunun acik delilidir. Bizim ruhumuzu terennum eden nagmeleri onlara caldiran ve soyleten bizim kulturumuzun zenginligi ve derinligidir. Ermenilerin asik edebiyatimizdaki yeri uzerinde layikiyla durulmamistir. Bilhassa XIX. yuzyilda cok guclu olan asik edebiyatimizin etkisinde kalan Ermeni asiklar bulunmaktadir. Buna en canli ornek Ahilkelekli Kenziya dir. ISTE SARI GELIN IN HIKAYESI Sari Gelin Turkusu ve Efsanesi arastirmasinda Sari Gelin turkusunun en yaygin efsanesi soyle anlatiliyor: Seyh Abdulkadir Geylani nin muritlerinden Sanani seyhine darilarak firar etti. Yolu Erzurum ve Oltu ya dustu. Burada tanistigi bir dervisle yola ciktilar. Penek suyu kiyisina geldiklerinde dervis genc Sanani den kendisini karsiya gecirmesini istedi. Sanani bu teklifi kabul etmeyince dervisin Benden esirgedigin omuzlarina domuz yavrulari binsin! bedduasina ugradi. Misafir olduklari Hristiyan Penek Beyi nin guzel kizina vurulan Sanani misafirligi uzatti ve sarayin hizmetcileri arasina katildi. Kendisi sarayin domuz cobani olmustu. Seyhi Geylani muridi Sanani nin bu halini ogrendi ve cok uzuldu. 500 muridinden onu kurtarmalarini gerekirse sevgilisiyle birlikte getirmelerini istedi. Muritler Sanani yi domuz guderken buldular ve seyhin istegini Sanani ye bildirdiler. Sanani ancak sevgilisiyle birlikte gelebilecegini soyledi. Bir sabah erkenden kizi aldigi gibi kendilerini bekleyen muritlere dogru yola cikti. Hep birlikte karli daga dogru yuruduler. Onlarin yoklugunu anlayan saray gorevlileri cevre koyleri aradilar bulamadilar. Daglara yoneldiler. Asiklar ve muritler takip edildiklerini anlayinca kacmaya basladilar ve dagin guneyine sarktilar. Takipciler yetisince cetin bir savas oldu. Bugunku Allahuekber Daglari adini bu muritlerin Allahuekber sedalarindan almistir. Asiklarin ve muritlerin mezarlari da bugun ziyaret yeridir.