Bush yonetiminin Kongre nin Ermeni Soykirimi ni taniyan bir karar almasini istememesinin bes temel nedeni var: 1. TARIH: Osmanli Ermenilerinin kitlesel katliam tehcir ve etnik temizlik magduru oldugu ABD de resmen kabul goruyor. Bu kabul Temsilciler Meclisi Avrupa Alt Komitesi nin 15 Mart taki oturumunda tasariya karsi konusan ABD Disisleri Bakan Yardimcisi Daniel Fried in ifadesine tarihsel gercekler ibaresiyle yansidi. Bush yonetimi yetkilileri ozel sohbetlerinde Ermenilere yapilandan soykirim diye soz ediyorlar. Yapilanin BM nin Soykirim Sozlesmesi kapsamina girip girmedigi konusunda resmi hukum vermek istemediklerini soyleyen yetkililere kisisel goruslerini sorunca Evet muhtemelen giriyor yanitini aliyoruz. Velhasil ABD hukumeti Soykirim Tasarisi na tarihte yasananlarin niteligi tasaridaki tanima uymadigi icin degil tersine muhtemelen uydugunu bilerek karsi. ABD li yetkililere gore bunda siyasi ya da ahlaki bir celiski yok. Cunku onlar tarihe iliskin hukmun oncelikle Turk halkinin vicdaninda verilmesi gerektigi kanisindalar. Fried bunu tarihcilerin felsefecilerin ve siradan insanlarin kalpten gelen bir ice bakisla yapmasi gerektigini Kongre de soyledi. Dedi ki Hedefimiz Turklerin zihinlerinin ve kalplerinin acilmasidir. Korkumuz tasarinin gecmesinin zihinlerin kapanmasina kalplerin sertlesmesine yolacmasidir. Su ifade ise ABD Disisleri Bakani Condoleezza Rice ve Savunma Bakani Robert Gates in Temsilciler Meclisi ne 7 Mart ta gonderdikleri mektuptan: Tasarinin kabulu... Turkiye nin Osmanli doneminde etnik Ermenilerin basina gelen trajik olaylari daha ileri duzeyde tanimasi yonundeki ABD cabalarina zarar verecektir. Bu arguman tasari yanlilarini tatmin etmiyor. Onlara gore dis baski olmazsa Turkiye de yaprak kimildamayacak. Yonetimin yaniti: Uzun sessizlik bitti. Turkiye de tarihi durustce irdeleme yanlisi sesler var. Tasari bu seslerin etkisini kirar. 2. ERIVAN: Rice ve Gates in ortak mektubu tasarinin kabulunun Ankara-Erivan arasinda normallesme hedefini zorlastiracagini da kayda gecirdi. Washington bu konuda Erivan in olumlu mesajlar verdigini Ankara nin da bu mesajlara karsilik vermeye tesvik edilmesi gerektigini dusunuyor. ABD Savunma Bakanligi Mustesar Yardimcisi Daniel Fata nin Kongre de dedigi gibi Tasarinin gecmesi halinde Turkiye de dogacak tepkinin Turkiye ile Ermenistan arasinda uzlasma yonundeki ABD cabalarina darbe vuracagina inaniliyor. 3. CEMAAT: Hrant Dink in oldurulmesinin uzerinden iki ay gecti. Cinayetle ilgili sorusturmanin yavas ilerlemesi ve Turkiye Ermenilerinin artan tedirginligi ABD de kaygi sebebi. Patrik 2. Mesrob un 10 Mart ta bu tedirginligi ve Ermeni kurumlarina yonelik tehditleri gundeme getirerek Acaba gercekten dogdugum ulkede miyim? diye sormasi Bush yonetimince onemle not edildi. Yonetim Soykirim Tasarisi ile Turkiye Ermenilerinin guvenligi arasinda baglanti kurdugunu 15 Mart ta Kongre tutanaklarina gecen su sozlerle yansitti: 60-70 bin nufuslu Ermeni-Turk cemaatinin mensuplarindan isitiyoruz ki bu tasari Turkiye deki populer duygulari dramatik bicimde kabartarak onlarin (Turkiye Ermenilerinin) kisisel guvenligini tehdit altinda birakabilir. 4. MILLIYETCILIK: Yukaridaki populer duygular ABD li yetkililerin Turkiye baglaminda hastalik... enfeksiyon... ser guc diye nitelemekten kacinmadigi milliyetciligi isaret ediyor. Yine Kongre tutanaklarina gecti ki Bush yonetimi Turkiye nin bir kimlik krizi yasadigina ve yeni bir milliyetciligin Turkiye nin siyasi tayfinin ortak unsuruna donustugune inaniyor. Washington a gore Turkiye de milliyetciligin yukselmesi yabanci dusmanliginin AB karsitliginin ve anti-Amerikanizmin artmasi demek. Yetkililer Soykirim Tasarisi gecerse populer ofkenin hukumeti daha milliyetci bir cizgi izlemeye zorlayabilecegini hesapliyor. Dahasi Fried le gecen haftaki soylesimizde anladim ki ABD tasarinin Turkiye deki genel secimlerden daha milliyetci bir sonuc cikmasina yol acmasindan da kaygili ve bunu tasariyi gecirmemek icin iyi bir arguman sayiyor. 5. ISBIRLIGI: Tasarinin kabulu halinde Ankara nin Washington ile isbirligini sinirlayabilecegi dusunuluyor. Yetkililer ozel sohbetlerde Turkiye nin kapsamli bir misillemeye gidecegini sanmadiklarini soyleseler de Rice ve Gates Kongre ye mektuplarinda Fransiz meclisinin inkar tasarisini kabulu ardindan Turk ordusunun Fransa ile muzakere edilen savunma ihalelerini iptal ettigini hatirlattilar. Tasari gecerse Turkiye nin Incirlik Ussu nden Irak a kargo ikmalini kesebilecegi ya da kisitlayabilecegi Habur dan gecisleri yavaslatabilecegi ABD ordusuna taninan ucus haklarini sinirlayabilecegi de Bush yonetimi mensuplarinca Kongre de ifade edildi.