ABD Kongresi nin Ermeni soykirimini tanima karari alan parlamentolar kervanina katilmasi kuskusuz soykirim iddialarinin kanitlanmasi anlamina gelmez. Osmanli Ermenilerinin basina gelen trajedinin sorumlusu da elbette ki Turk milleti degil Alman muttefiklerinin onayiyla tehcir kararini alan Ittihatci diktatorlerdir. Ne var ki yayilmakta olan soykirim iddiali parlamento kararlari filmler ve belgesellerin Turkiye nin dunyadaki imajina zarar verdigine ve Turkiye deki Bati karsitligini besledigine kusku yok. Bu nedenle soykirim iddiasina karsi ne yapmak gerektigi Turkiye de giderek buyuyen bir tartisma konusu. Soykirimi tanisak ne olur? sorusunu 1991 de bizzat Cumhurbaskani Turgut Ozal ortaya atmis olmasina ragmen bunun soz konusu olamayacagi cok acik. Zira Osmanli Ermenilerinin basina gelenler konusunda yeterince bilgi sahibi olan Turkiye hukumetinin bu konuda bir sekilde uzuntusunu bildirmesinin isabetli olacagini dusunen Anadolu ya I. Dunya Savasi nda olen Turkler ve Ermenilerin anisina bir anit dikilmesini onerenlerin dahi buyuk cogunlugu tehcirin soykirim olarak nitelenmesini reddediyor. Iktidar partisi AKP nin bu baglamda gelistirdigi inisiyatif Nisan 2005 te Ermenistan hukumetine 1915-16 doneminde yasananlarla ilgili tarihsel gercegin ortaya cikarilmasi icin bir ortak tarihciler komisyonu kurulmasini onermek oldu. Ermenistan hukumeti bir yandan soykirimin arastirma konusu olamayacak kadar acik bir gercek oldugu iddiasiyla ote yandan aralarinda diplomatik iliski bulunmayan iki ulkenin ortak komisyon kuramayacagi gerekcesiyle oneriye olumsuz cevap verdi. Buna ragmen Ermenistan yonetimi her alanda normal iliskilerin onkosulsuz baslatilmasi cagrisini tekrarlamakta. Iki emekli diplomat olan CHP milletvekili Sukru Elekdag ile Gunduz Aktan Ermeni soykirimi iddialarinin uluslararasi yargi ya da hakemlige goturulmesini oneriyorlar (Bkz. Gunduz Aktan Radikal 18.11.06; 13.02.07). Disisleri Bakani Abdullah Gul de 14 Kasim 2006 da TBMM Butce Plan Komisyonu nda bu oneri uzerinde dusunuldugunu soyledi. Ancak bu takdirde Turkiye nin 1948 tarihli BM Soykirim Sozlesmesi nin geriye yurumesini kabul etmesi ve olumsuz bir kararla karsilasma riskini ustlenmesi gerekecegine dikkat cekiliyor (Bkz. Ilter Turkmen Hurriyet 20.11.06). Bu nedenlerle Turkiye nin uluslararasi yargiya ya da hakemlige basvurma yoluna gitmesi uzak bir olasilik. Kamuoyunda ve sivil toplumda 1990 lardan beri one surulen benim de destekledigim inisiyatif iliskilerin Ermeni diyasporasinin ipoteginden kurtarilmasi ve Turk-Ermeni uzlasmasinin yolunun acilmasi icin Ankara nin Erivan ile diplomatik iliski kurmasi ve 1993 ten beri kapali olan sinir kapilarini acmasi. Bu cagriyi belki en kuvvetle dile getiren kisi Turk-Ermeni Is Gelistirme Konseyi Esbaskani Kaan Soyak oldu. Soyak soyle diyor: Turkiye iliskileri normallestirme niyetiyle Erivan a giderse Ermeni yetkililer Ankara nin ortak tarih komisyonu onerisini kabul etmeye (Turkiye-Ermenistan sinirini cizen) Kars Antlasmasi ni tanimaya ve Minsk sureci kapsaminda Daglik Karabag Ermenilerinin guvenliginin Turkiye nin de katkisiyla garantilenmesinin ardindan buradan cekilmeye hazir... Dahasi Soyak Erivan in boyle bir acilim ertesinde cesitli parlamentolardaki soykirim tasarilarina destek vermekten de vazgececegini ileri suruyor. (Bkz. Yasemin Congar Milliyet 08.01.07) Komsularla sifir problem politikasi uygulayan AKP hukumetinin Ermenistan ile iliskilerin normallestirilmesi fikrine soguk bakmadigi tahmin edilebilir. Bunun icin Azerbaycan ile Ermenistan arasindaki Karabag sorununun cozumu yonunde adim atilmasini; bu baglamda Ermenilerin isgal altinda tuttuklari Azerbaycan topraklarindan cekilmeye baslamalarinin beklendigi soylenebilir. Umariz onumuzdeki aylar bu yonde gelismelere gebe olsun. Soykirim kampanyasina karsi herhalde en oncelikli onlem Turkiye nin 1915-16 da ne oldu? sorusunu ozgurce tartisamaz olmaktan cikarilmasi.