Dogu daki Kiliseler Kipcak Turklerine Aitmis -
Anadolu Ajansi tarafindan dagitilan bir habere gore Erzurum daki Ataturk Universitesi Guzel Sanatlar Fakultesi Geleneksel El Sanatlari Bolum Baskani Yrd. Doc. Dr. Tahsin Parlak tarafindan yapilan arastirmada daha once Gurcu ve Ermenilere ait oldugu ileri surulen Dogu Anadolu Bolgesi ndeki bircok kilisenin Kipcak Turklerine ait oldugu ortaya ciktigi iddia ediliyor.
Parlak 12. ve 14. yuzyillari arasinda Cildir Atabeylerinin hakimiyeti altindaki Dogu Anadolu Bolgesi nde yaptirilan menzil kiliseleri uzerine islenen yazi motif ve desenleri ile Orta Asya da Turkler tarafindan yapilan motif desen Gokturk ve Uygur yazitlariyla karsilastirmasini yaptiklarini soylemis.
Bolgedeki Aksik-a Banak Parin-Ak Hov-Ak Ak-Pisor Ak-Cur Osvan-Ak Bibi Meryem Ana Hahuli ve Ishan kiliselerinde Turklerin izlerine ulastiklarini bildiren Parlak Kipcak Turklerinin bolgede 300 yil Hristiyanlik inanciyla yasadiklarini ve kiliseler yaptirdiklarini soyleyerek Musluman olduktan sonra kiliselerinin bir kismini camiye donusturmuslerdir. Fakat onemli bir kismini da orijinal haliyle korumuslar. Bunu dogrulayan belgeleri Gurcistan kaynaklarinda da tespit ettik diye konusmus.
Patrik Hazretlerinin Tepkisi
Bu aciklamaya tepki gosteren Turkiye Ermenileri Patrigi II. Mesrob ise konu hakkinda su aciklamayi yapti: Bu iddialara kargalar bile guler. Universitelerimiz bu kadar gulunc duruma dusmemelidirler. Anadolu’da en az 2 650 yillik tarihi olan Ermeni halkinin neredeyse Anadolu’da hic bulunmadigini iddia edecekler. Eserleriyle unlu buyuk bir bilim adami olan Patrik Magakya Ormanyan doneminde (1896-1908) tum Anadolu’dan cok ayrintili veriler toplanmistir. Patrik I. Magakya’nin istatistiklerine gore Anadolu ve Trakya’da cizyesini ve kilise vergisini odeyen 1 766 000 Ermeni yasamaktaydi. 45 Basepiskoposluk bolgesinde toplam 2 167 Ermeni Ortodoks kilisesi ve 155 Ermeni Ortodoks manastiri vardi. Ayrica ulkede 66 000 Katolik 39 900 Protestan Ermeni yasamaktaydi. Bunlar o donemde yayimlanan istatistiklerdi ve zaten devlet sansurunden gecmis kayitlardi. Ayrica vergi toplayan mercinin sayilarindaki yanlislar tabii olarak cok cuzi olur. Dogu Anadolu Bolgesi’ndeki kiliseler Ermeni kiliseleridir. Cift basli kartal ve gunes motifleri Ermeniler tarafindan da halen bugune kadar kullanilagelen simgelerdir. Kipcak Turklerinin Hristiyan olduklari dogrudur. Ermeniler’in bazi yorelerde ozellikle Kirim’da Kipcakca kullandiklari da dogrudur. Turk olmayan kavimler arasinda Turk dilinin tum dialektlerine en buyuk ilgiyi gosterenler Ermeniler olmustur. Ayrica dinleri haric gelenek ve gorenekleri acisindan Turklerle en cok benzesen halkin Ermeniler oldugu da dogrudur. 19. yuzyildaki Batili bir cok seyyah da ayni tespitte bulunmustur. Ermeniler Hristiyanligi 301 yilinda resmen kabul etmislerdir. Kipcak/Kuman Turkleri ise Dogu Karadeniz Bolgesi’ne 1200’lu yillarda yerlesmislerdir. Oyle ki bu tur iddialar bize gore son derece tutarsizdir.
Umariz Dogru Degildir”
Turkiye Ermenileri Patrigi Mesrob II Kultur ve Turizm Bakani Sayin Atilla Koc’un restorasyonu tamamlanan Van Agtamar Surp Hac Ermeni Kilisesi’nin acilisinin 24 Nisan’da yapilacagini soyledigini basindan ogrendik. Umariz bu haber dogru degildir. Cunku boyle bir girisim adini ne koyarsak koyalim bir halkin acilarini bir kez daha siyasi malzeme olarak kullanmaktan oteye gitmeyen cidden duyarsiz bir davranis hatta alay etmek olur. Soylenen tarihte yapilacak acilis restorasyon kararinin olumlu etkilerini yok edecektir. Komsu iki halk arasindaki zaten zayif iliskilere Fransiz Senatosu’nun aldigi karardan cok daha buyuk bir darbe vuracak ve Turkiye’nin uluslar arasi platformda duyarsizlikla suclanmasina yol acacaktir. Ermeni halkinin acilarina bu sekilde yaklasilmasi soykirim rantcilarinin yaptiklari kadar buyuk bir hata olur. Ben dahil hicbir Ermeni kokenli vatandasin 24 Nisan’da yapilacak bir acilisa katilmayacagini simdiden soyleyebilirim. Elbette ulkemizi severiz bu baska bir sey ancak acilarin uzerine bu denli duyarsizlikla gidilmesi ne dinen ne vicdanen kabul edilebilir.” dedi.
Ani Degil Ani”
Patrik Mesrob II ayrica Sayin Koc’un Ani’yi bir cirpida nasil Ani yapabildigini de anlamis degilim” dedi. Tum dunya yurdumuzun insanlari da dahil olmak uzere Efes’e Efes mi diyor yoksa Selcuk mu? Hangi hassasiyetler hakkinda soz edildigini anlamak guc. Ermenilerin Anadolu’nun oz halklarindan oldugu yadsinamaz bir gercektir. Tarihi degeri olan sehirlerin bolgelerin anitlarin isimlerinin herhangi bir koy ya da sehir ismi gibi degistirilmesi yasal olarak mumkun olsa bile bu dunya tarihi mirasina bir hakaret tarihi mirasa bir saldiri ve saygisizliktir. Bir sehrin bir anitin bir bolgenin tarihi onemini dikkate almadan isim degistirmelere sozde bilimsel dayanaklar bulunsa bile bu sadece kendimizi aldatmak olur ulkemizi ve bilim adamlarimizi gulunc durumda birakir. Ani Harabeleri ulkemize birakilmis bir tarih mirasidir ve Turkiye’nin buyuk devlet olgunlugu icersinde bu tarih mirasinin ismini degistirmek gibi sig politikalarla ugrasmayacagina inanmak istiyorum.” dedi.
Bu haber kaynağından gelmektedir.
Haber metninde yer alan görüşler haber kaynağı () ve yazarına ait olup,
bolsohays.com sitesi haber hakkında herhangi bir görüş üstlenmemektedir.
Opinions expressed are those of the author(s)-(). They do not purport to reflect the opinions or views of bolsohays.com