Kara Kuvvetleri Komutani Org. Ilker Basbug un Fransa ile askeri iliskilerin askiya alindigina dair aciklamasi Fransizlari ne kadar etkiledi? Haberin duyulmasi uzerine Fransiz medyasi olaya bir hayli ilgi gosterdi. Ilk degerlendirmelerde dondurulmasina karar verilen askeri iliskilerin neleri kapsadigi -veya kapsamadigi- sorgulandi. Ornegin askeri ihaleler Turkiye ye helikopter ve diger silahlarin satisi buna dahil ediliyor muydu? Acikcasi Fransizlar isin bu ticari tarafiyla daha cok ilgileniyorlar. Karsilikli ziyaretlerin ikili toplantilarin ve ortak tatbikatlarin askiya alinacagini zaten bekliyorlardi. Nitekim gelecek ay yapilmasi gereken yillik ortak askeri toplantinin iptal edildigi Paris te biliniyordu. Aslinda askeri temaslarin dondurulduguna dair aciklama biraz da tesadufi olarak yapildi. Eger KKTC nin kurulus yildonumu resepsiyonunda gazeteciler Orgeneral Basbug ile karsilasip bu konuda kendisine bir soru sormasalardi belki TSK nin bu karari henuz ogrenilemeyecekti. Cogu zaman bu tur onemli aciklamalar komutanlar tarafindan belirli vesilelerle gazetecilerle karsi karsiya gelmelerinde yapiliyor... Ihaleler ne olacak? Oyle anlasiliyor ki TSK nin karari daha cok karsilikli ziyaret ortak toplanti ve benzeri etkinlikleri kapsiyor. Askeri ihalelerin ve Fransa dan askeri malzeme aliminin durdurulduguna dair kesin bir bilgi yok. Bu aslinda hukumetin kararini gerektirir. Ancak Fransiz firmalari icin ihalelere ve satis projelerine katilmalarinin bugunku ortamda zorlasacagi acik. Bunu Fransiz yetkilileri de hissediyordur... Bununla beraber bazi Fransiz firmalari ornegin simdiye kadar Turkiye nin ilgilendigi Eurocopter adli helikopterlerin ortak bir Fransiz-Alman-Ispanyol yapimi oldugunu animsatiyorlar ve dolayisiyla Ankara nin da bu hususu dikkate alacagi umudunu tasiyorlar... Fransa nin Org. Basbug un aciklamasina verdigi resmi tepki de olculu oldu. Fransiz Disisleri Sozcusu Turkiye ile Fransa nin bircok alanda ve yerde (Lubnan dan Kosova ya Bosna dan Kongo ya kadar) yan yana gorev yaptigini belirtti. Bruksel de NATO Sozcusu de Turkiye nin Fransa ile ikili isbirligi konusunda aldigi kararin ittifak cercevesinde yapilan cokuluslu faaliyeti etkilemeyecegini acikladi. Zaten soz konusu olan da bu degil. Mesaj -veya uyari- dogrudan Fransa yadir. Boylece Turkiye Fransiz meclisinin Ermeni yanlisi yasayi onaylamasina karsi resmi ilk fiili eylemini bu kararla gerceklestirmis oluyor. Diger bir deyisle Fransa ya ilk ciddi misilleme TSK dan gelmis bulunuyor. Siyasi alan da dondu Tabii bu arada Fransiz meclisinin kararina karsi Turk vatandaslarindan sivil toplum gruplarindan ve cesitli kurumlardan da cesitli sekillerde (madalyalarin iade edilmesinden Fransiz mallarinin boykotuna kadar) tepkiler geldi. Bu arada Ankara da siyasal ve diplomatik alanda Fransa ile resmi temaslarini dondurmus bulunuyor. Ama hukumet simdilik daha ileriye gitmeden Fransiz senatosunun -ve ozellikle Fransiz cumhurbaskaninin ve hukumetinin- meclisten cikan yasanin kesinlesmesini onlemesini bekliyor. Boyle bir olasilik var. Yani senatonun ret karari ile bu yasa gundemden dusebilir. Ne var ki meclisin ve genelde Fransiz kamuoyunun tavri Turk-Fransiz iliskilerinde yeterince yara acmistir. Son zamanlarda Fransa nin AB de Turkiye ye karsi sergiledigi tutum da buna eklenince Turkiye nin bu ulkeye guvenmesinin ve onunla iliskileri yeniden canlandirmasinin ne kadar zorlastigi ortaya cikiyor.