Demokratlarin iktidar partisi Cumhuriyetcileri sali gunku ara secimde devirerek Kongre yi ele gecirmesiyle Washington da siyasi tablo degisti. Amerika da yeni bir donem basliyor. Baskan Bush un neden yenilgiye ugradigi farkli bir analiz konusu. Peki mevcut tablodan Turkiye nasil etkilenecek? Ankara Cumhuriyetci Bush yonetimiyle Irak savasi surecinde ciddi oranda yipranan iliskilerini onarmaya calisiyordu. Ancak iktidarla iliskileri onculleme kolayciligi Demokrat muhalefetle gerektigi gibi iletisim kurulmasina imkan vermedi. 12 yildir Kongre ye hakim olan Cumhuriyetcilerin eski liderlerinden Bob Livingston un lobicilik firmasinin yardimiyla simdiye kadar isin buyuk kismi halledilebiliyordu. Ama artik Kongre Demokratlarin... Turkiye eski kral oldu yasasin yeni kral havasina mi girmeli? Bence hayir. Cunku Cumhuriyetciler cogunlugu kaybetmis olabilir; ama Kongre nin yariya yakin kismi ve Beyaz Saray hâlâ ellerinde. Dolayisiyla zayiflamis olsalar da Washington da hâlâ azimsanmayacak gucleri var. Diger yandan Ankara nin Demokratlara acilma esnekligini gostermemesi icin bir sebep yok. Biraz gec kalinmis olsa da tren hâlâ tamamen kacirilmis degil... Kongre de dis politikada kilit pozisyonlari tutacak Demokrat liderlerin cogunun farkli sebeplerle Ankara yla sorunlari var. Mustakbel Temsilciler Meclisi Baskani Nancy Pelosi Senato Baskani Harry Reid Dis Iliskiler Komitesi Baskani Senator Joe Biden ve Uluslararasi Iliskiler Komitesi Baskani Tom Lantos bu cumleden sayilabilir. Kilit Demokrat liderlerle sogukluklari gidermek onemli. Basbakan Erdogan Washington ziyaretini Kongre nin tatile girdigi secim kampanyasi donemi yerine taslarin yerine oturacagi Ocak 2007 den sonra gerceklestirseydi ve Demokratlarla da gorusulebilseydi cok daha verimli olabilirdi... Turk-Amerikan iliskilerinde yakin donemde kriz potansiyeli tasiyan sozde Ermeni soykirim tasarilari ve Irak konularinda Demokratlarin genel cizgisi Turkiye den biraz uzak. Secim oncesinde soylediklerinin hepsini karar merciinde hayata geciremeyebilirler. Ancak bircok etkili Demokrat ozellikle soykirim iddialarinda Ermeni lobisine tehlikeli derecede angaje olmus. Bicak kemige dayandiginda Baskan Bush yine devreye girecektir ama Cumhuriyetci Beyaz Saray in Kongre deki Demokrat liderlere ricaciliginin ne derece etkili olacagi supheli. Turkiye nin kaosu korukleme endisesinden dolayi su asamada sicak bakmadigi Irak tan hemen asker cekmeye baslama secenegi cogu Demokratin secim kampanyasinda en onemli unsurlardan biriydi. Senator Biden gibi isimlerin Irak in uc ayri devlete bolunmesi dahil bazi ihtimalleri savunduklari biliniyor. Ermeni tasarisi bu nisanda Kongre den gecerse Irak ta Turkiye nin kaygilarini derinlestirici adimlar atilirsa ve PKK varligina karsi gozle gorulur tedbirler alinamamis olursa baharda kendimizi pekala yeni bir Turk-Amerikan krizi icinde bulabiliriz. Sirf sozde Ermeni soykirimi meselesi bile Turk-Amerikan iliskilerini zehirlemeye yeter. Boyle bir gelismenin Washington a karsi zaten bayagi tepkili olan Turk kamuoyu ve idari erkaninca nasil karsilanacagini tasavvur edin. Ulkenin dogusunun Ermeni ve Kurtler arasinda bolusturulecegi korkulari iyice ayyuka cikar. ABD nin artik Turkiye nin dostu olmadigi kanaati pekisir. Secim havasina giren Ankara da iliskilere sahip cikacak babayigit de kolay kolay bulunamaz. Ve iki ulke arasinda pekistirilmeye calisilan ortak stratejik vizyon ciddi zarar gorebilir. Bir de bardagin dolu tarafina bakalim. Demokrat Baskan Bill Clinton un Turk-Amerikan iliskilerinde biraktigi olumlu iz onemli bir miras. Demokratlarin Cumhuriyetcilerden daha enternasyonalist ve dunyayla uyumlu bir cizgiyi benimsemeleri Turkiye icin avantaj. Her iki parti icin de vaziyeti kurtarma aracina donusen Baker-Hamilton Komisyonu nun Irak a komsu ulkeleri cozumun parcasi yapma mekanizmalari onermesi bekleniyor. Dolayisiyla Washington da dinlenme katsayimiz artabilir. Demokratlar Amerikan dis politikasini neocon larca bayraktarligi yapilan idealist surrealist ve maksimalist dogrultudan daha realist ve pragmatik bir cizgiye cekmeye calisacaktir. Ortadogu da demokratiklestirme vitesinin dusurulup eski istikrarci siyasete kismen donulmesini ve reformlarin zamana yayilmasini isteyebilirler. Demokratlarin cogu Suriye ve Iran la diplomatik angajmani da Amerikan cikarlarina daha uygun goruyor. Ortadogu baris surecini canlandirmak istiyorlar. Butun bunlar Ankara nin anlayisina uygun. Amerika da siyasi tablonun degismesi dis politikasinda taktiksel varyasyonlara yol acabilir; ama genel stratejik durus pek degismez. Turkiye gibi onemli bir bolgesel gucu kusturmemek ABD icin stratejik zorunluluk. Turkiye eskisi gibi cantada keklik degil. Turkiye kuserse ABD ve Israil in Ortadogu daki vahim konumunu duzeltmeye yeterince katkida bulunamaz ve terore karsi mucadelede radikallerin eli guclenir. Turk-Amerikan stratejik iliskileri her iki ulkedeki ic siyasi kaygilara kurban edilmemeli. Muhtemel tren kazalarini onlemek yogun diyalogdan geciyor.