Genelkurmay Baskanligi nin Arsiv Belgeleriyle Ermeni Faaliyetleri 1914-1918 baslikli 8 ciltlik yayin dizisinin 3 ve 4’uncu ciltleri Genelkurmay ATASE ve Denetleme Baskanligi Yayinlari’nca yayinlandi. Kapaklarinda Ermeni teror orgutlerince 15 Temmuz 1915’te Diyarbakir Lice’de oldurulen Turkler ile yine 23 Temmuz 1915’te Diyarbakir’in Hizirilyas Koyu’nde katledilen kadinlar ve cocuklari gosteren fotograflarin yer aldigi kitaplar Turkce ve Ingilizce yayinlanirken Osmanlica orijinal belgelere yer verildi. ATASE ve Denetleme Daire Baskani Korgeneral Eyup Kaptan kitaplara yazdigi sunusta Dun bugun ve gelecek cizgisinde toplumlarin tarihten ogrenecekleri bilgi sonsuzdur dedi. Korgeneral Kaptan tarihte bilginin dogrulugunun belgelerle kanitlandigina dikkat cekerken Tarihe mal olmus olaylarin da bilimsel olcutlerde degerlendirilmesi ancak belgelerle yapilabilir dedi. Tehcir uygulamasi oncesinde orgutsel faaliyetlerin hangi duzeylere vardigini gosteren belgelerin dusundurucu oldugunu ifade eden Korgeneral Kaptan Yasal olarak gorundukleri halde yasadisi eylemlere kalkisan Ermeni teror orgutlerinin nasil bir kaos ortami yaratmayi hedeflediklerinin belgelerde gorulecegini ifade etti. Korgeneral Kaptan sunusunda soyle dedi: Hukukun ustunlugu prensibi devletlerin temel prensiplerindendir. Bu belgelerde acikca gorulecektir ki Devlet her zaman ve her kosulda hukukun ustunlugu prensibinden odun vermedigi icin hukuka aykiri hicbir islem yapmaktan da ozenle sakinmis ve keyfilige hicbir sekilde firsat tanimamistir. EMIRLER PARIS MERKEZLI Kitaplardan 3’uncu ciltte Ekim 1914’te Talat Pasa ve Bakanlar Kurulu uyelerine yonelik suikast girisimi bununla ilgili olarak yakalanan Hincak orgutu uyelerinin ifadeleri hazirlanan iddianame suikast girisiminin dis baglantisi orgut militanlarinin kiskirtilmasi yargilananlar hakkinda verilen kararlarin dayandigi Ceza Kanunu’nun ilgili maddeleri yer aliyor. 3’uncu ciltte yer alan en ilginc bilgi ise Turklere yonelik katliamlari ve suikastleri gerceklestiren Hincak orgutunun karar vericilerinin Paris merkezli faaliyet gostermeleri ve oradan emir almalari. Tum orgut uyeleri Hincak’in Paris merkezli oldugunu ve emirlerin oradan alindigini acikliyorlar. Artin Cihan Gulyan 9 Subat 1915 deki ifadesinde su aciklamalari dikkat cekiyor : -En buyuk merkeziniz neresidir? Paris -Istanbul merkezi nasildir? Ikinci derecedir. Bulgaristan Romanya Rusya Amerika ve Iran’daki subeler dogrudan dogruya Paris’e baglidir. Turkiye icindeki subeler Turkiye merkezine baglidir. -Genel kongreyi hangi merkez teklif eder? Oncelikle genel merkez yani Paris teklif eder. Hincak uyesi Arzruni Efendi’nin 10 Subat 1915 tarihli ifade tutanaklarina soyle yansiyor: -O halde gerek Turkiye ve gerekse diger devletlerdeki merkez ve subeler tamamen Paris’e baglidirlar degil mi? Onun tarafindan bir kongre toplanmasi teklif edilirse kabul etmeye mecbursunuz degil mi? -Evet dogal olarak bagliyiz kongre teklifini onceden soylemistim. Teklif ettigi zaman kabul etmek zorundasiniz. Kilis Ermeni Hincak Orgutu katibi Vahan Tomasyan’in ifadesinde ise Kulup defterinde adi gecen Ermeni askerleri ve mufrezeler ne demektir sorusuna verdigi Ermeni askerinden biz parti uyelerini anlariz. Mufreze de partidir yaniti dikkat cekiyor. Kitabin 4’uncu cildinde ise Ermeni emelleri teror faaliyetlerine karisan Ermeni teroristlerin idam kararlari ve Padisah Mehmet Resat’in buna iliskin onay karari Hincak orgutunun subelerine isyan iceren bildirgesi son Hincak Orgutu’nun ana tuzugu Hincak orgutunun gizli amaclarinin ifade edildigi bildirge ile bomba imha edip saklayanlar ile gizlice orgut uyelerine verenler hakkindaki mahkeme kararlari yer aliyor. KATLIAMLAR ICIN UZUNCU VERICI EYLEM DEYLIMI KULLANILDI Hincakyan orgutunun 7 numarali genelgesinde ki Gecirmekte oldugumuz onemli gunler Turkiye Ermenilerinin kurtuluslarini ve kendi yonetimlerini belirleyebileceginden su anda illerdeki Ermenilerin azimli kararli ve kendilerine yakisacak surette hareket etmeleri lazimdir. Iste bundan dolayi ortaya cikan durumu ve uzuntu verici eylemleri bildirmek zorunlu oluyor ifadeleri dikkat cekiyor