Bugune kadar 16 bin ogrenci mezun etti. Sevimsiz konudur baskasi anlatsa dinlemem dedigi muhasebeyi o anlattiginda derslikler amfiler doldu tasti. Sadece Defter-i Kebir i degil nezaketi zarafeti hayattaki dengeleri de ogretti. Mezun oldugu Robert Kolej’de 1956’da tesadufen basladigi ogretmenligini ayni kampusta surduruyor. Bogazici Universitesi’nin meslekte 50 yilini kutlayan efsanevi ogretmeni. Yillar oncesinin mezunlariyla ilgili notlarini mektuplarini fotograflarini ozenle sakliyor. Iste Rahmi Koc ve Talat Halman’in sinif arkadasi Tansu Ciller Guler Sabanci Suna Kirac gibi unlulerin unutamadigi papyonlu hocasi Arman Manukyan’in Istanbul’un Fener semtinde baslayip Emirgan’a uzanan 75 yillik hayat oykusu. Istanbul’da Eminonu’ndeki Manukyan Biraderler kundura magazasinin kapisindan annesinin kolunda giren genc kiz Artin Usta’nin ilk bakista dikkatini cekmisti. 19 yasindaki Eliz’le bir kez daha karsilasmak icin formul bulmaliydi. Aldiklari ayakkabiyi paketlerken icine fark ettirmeden makasi koydu. Birkac gun sonra Eliz geri geldi konustular. Ardindan annesini gonderdi Eliz’i istetti. Bir yil sonra 1930’da evlendiler. Artin Usta 30 yasindaydi. Sultanahmet Sultanisi’nden mezun olmus hemen ardindan 15 yasinda Canakkale’de savasmaya gitmisti. Istiklal Madalyasi’ni gururla saklardi. Osmanlica’yi cok iyi bilirdi edebiyata merakliydi. Fener semtinde Manukyan Ailesi’nin 16 ferdinin birlikte yasadigi Tahta Minare Mahallesi Serbethane Sokak’taki bes katli apartmanin bir dairesi genc cifte ayrildi. Bir yil sonra 1931’in 24 Mart’inda ilk cocuklari Arman bu apartmanda dunyaya geldi. Ilk uc kati kislik terasli ust katlari yazlik gibi kullanilan binada sevgiyle buyudu. Halalar enisteler buyukanne ve buyukbaba dadilarla birlikte gecti gunleri. Hasari bir cocuktu. Kedileri besinci kattan atar yoldan gecen simitcileri taslar yogurtcunun sepetini devirirdi. Ne sirtinda kirilan sopalar ne de babasinin samarlari degistirebildi onu. Mahalle yaka silkti. Ilkokula baslama cagi geldiginde Eliz Hanim’in istegi uzerine Sisli’de Abide-i Hurriyet Caddesi’ne tasindilar. Ailenin ikinci cocugu Ferdi dogdu Arman ise Pangalti Lisesi’nde anasinifina yazildi. Ertesi yil 1938’de ilkokula basladi. VEHBI KOC OGLUNA NE TEMBIH EDERDI? Ilkokuldaki Turkce ogretmeni Hakki Bey Yurt Bilgisi ogretmeni Selanikli Selami Bey ve Rana Hanim’in sayesinde ilgisini derslere yoneltti Arman ve caliskan bir ogrenci oldu. Bu uc ogretmen hayat boyunca bana isik tuttu der o gunlerden bahsederken. Yazlari Sisli’nin arkalarindaki bostanlarda misket celik comak oynamakla gecer. Pangalti Lisesi’nin orta bolumunu 1945’te basariyla bitirir. Yaz aylari ders aldigi hocasinin onerisiyle lise icin Robert Kolej’in sinavina girer. Okula yatili kabul edilir. Iki yil Ingilizce hazirlik okur. En yakin arkadaslari gelecegin Kultur Bakani Talat Halman onun hala oglu Mahmut Ongoren Oktay Yenal ve Rahmi Koc’tur. 1949’da Halman ve Ongoren’le hazirladiklari The Tower mecmuasini ABD’deki universitelere bile gonderirler. En buyuk zevkleri Rahmi Koc’a babasindan gelen mektuplari gizlice acip okumaktir. Oglum sana 40 lira gonderiyorum. Bunun 10 lirasini kuru temizlemedeki elbisene 10 lirasini alacagin kitaba 10 lirasini harcligina 10 lirasini da egitime ayiracaksin diye baslamaktadir tum mektuplar... Lise 2’de spora agirlik verir. Okulun spor kulubune girmek icin 10 adayla birlikte Emirgan Istinye Maslak Sisli Harbiye Taksim Dolmabahce Bebek Asiyan guzergahinda yuruyerek okula donme sinavindan gecmeleri gerekmektedir. Oglen baslayan yuruyusu aksam 8’de tamamlar kulube kabul edilir. Gunduzleri futbol geceleri basketbol voleybol oynar. Futbol takimina girer. Carsamba gunu sehrin lise universite takimlariyla yaptiklari tum maclari kazanirlar. Fotograf hobisini de lisede ilerletir. Dedesi ve annesinin tum itirazlarina ragmen evde karanlik oda kurup filmlerini yikar baski yapar. HAYATINI DEGISTIREN TAKSIM KARSILASMASI Arman Manukyan giyimiyle ozdeslesen papyonla ilk kez 1949’da okullarinin yanibasindaki Amerikan kiz kolejinde verilen bir parti vesilesiyle tanisir. Parti kiyafetiyle ertesi gun halasi Mari Hanim’i ziyaret eder. Halasinin Sana cok yakisiyor. Lutfen artik papyon tak demesi uzerine bir daha papyonunu cikarmaz. Zamanla papyonlarinin sayisi 100’u asacak en sevdigi kirmizi papyonlarin bu koleksiyonda hep ozel bir yeri olacaktir. 1951’de Robert Kolej Yuksekokulu’nun Ekonomi ve Ticaret Bolumu’nden diplomasini alir. Manukyan Biraderler’i babasiyla birlikte makine ve yedek parca ithalatcisina donusturur. Yurtdisi baglantilari kurmayi ustlenir. Sadece Japonya’ya bile alti kez gider. 1953’te askere alinir. Alti ay Ankara Yedeksubay Okulu basket takiminda oynar sonraki bir yilinda Karakoy’deki Istanbul Yolcu Salonu’nda Amerikan yardim heyetinin tercumanligini yapar. Terhis oldugunda aile firmasina doner. 1955’in 13 Eylul’undeki karsilasma hayatini degistirecektir. Babasinin armagani Oldsmobile otomobiliyle Taksim’den gecerken sinif arkadasi Oktay Yenal’la karsilasir. Tayinim Erzurum’a cikti benim yerime Robert Kolej’de muhasebe derslerine girer misin diye sorar Yenal. 14 Eylul’de bugun Bogazici Universitesi Iktisadi Idari Bilimler Fakultesi Dekani’nin makam odasi olan sinifta ogrencilerin arasina karisir. Kursudeki Yenal Bundan sonra hocaniz Arman Manukyan’dir der. Ertesi gun derslerine baslar. Ay basinda 434 kurusluk ilk maasiyla carsiya kosar annesine esarp alir. Bir yandan da aile sirketinde calismayi surdurur. Ailesi yazlari Kinaliada’da gecirmektedir. Yillar once yaz aylarinda komsularinin 14-15 yaslarindaki kizlari Alis’le tanismis asik olmustur. Aradan yillar gectikten sonra 1955’te Beyoglu’nda Misir Apartmani’ndaki bir partide yeniden karsilasinca gorusmeye baslarlar. Konservatuvarda okuyan Alis Hanim’a Buyukada’daki bir piknik donusu evlenme teklif eder. O yil Beyoglu Evlendirme Dairesi’nde nikahlari kiyilir. Balayina Izmir’de Buyuk Efes Oteli’ne giderler. COCUK KURSUNA GITTI GAZETEYE MANSET OLDU 1958’de Robert Kolej’deki bolum baskaninin onerisiyle Fullbright bursuna basvurur. ABD’de akademi mezunu kabul edilmenin avantajini kullanir. Miami Universitesi’nde isletme yuksek lisansina girer. Konservatuvar mezunu esi Alis de ayni universitenin muzik bolumune burslu kabul edilir. Bu arada uluslararasi bir san yarismasinin ABD elemelerinde birinci olur. Bebek bekleyen Alis Manukyan’la bilikte Arman Manukyan da cocuk bakimi kursuna yazilinca cift New Jersey’deki yerel gazetelere manset olur. 1960’ta ogullari Roy dogduktan birkac hafta sonra Turkiye’ye donerler. Arman Manukyan Robert Kolej’deki derslerine doner aile sirketindeki calismasini surdurur. Alis Hanim Istanbul Devlet Operasi’na solist olarak girer. Ogullari ogrensin diye alti yasina kadar onunla hep Ingilizce konusurlar. Roy bugun Bilgi Universitesi’nde finansman ve muhasebe dersleri veriyor. Ciftin ikinci cocuklari Cilda ise 1964’te dogar. Yogun calismasina ragmen babam bizimle hep yakindan ilgilendi. Kucuk notlar mektuplar yazardi. Bir dogum gunumde sabah erkenden ise gitmek icin evden ciktim. Otomobilin sileceginin ustunde bir gul ve uzerinde Happy Birthday notunu buldum diyor Cilda. ISLIK CALARAK PLAK KAYDETTI 1971’de Robert Kolej Bogazici Universitesi’ne donusur. Manukyan ogretim gorevlisi statusunde calismaya baslar. Derslerini esprilerle renkli orneklerle susleyip en zor konularin bile zevkle dinlenmesini saglar. Aile sirketinde danismanlik yaptigi firmalarda karsilastigi olaylari derslerine ornek yapar oykulerle zenginlestirilen muhasebe bilgisi ogrencilerin hafizasina kazinir. Muhasebe sevimsiz bir derstir. Baskasi anlatsa bir saat bile dinleyemem. Dersi sevdirmek zevkli hale getirmek hocanin vazifesidir. Talebeyi kendisine baglamali sevdirmeli. Okulda popularitesi arttikca ogrenci sayisi da yukselir. 1980’lerden itibaren her yeni ogrenciyi odasina cagirir egitimini ailesini gelecek planlarini sorgular. Bu bilgiler isiginda derslerini programlar. Mezuniyetlerinden sonra gecmisteki ogrencilerini arayip is bulmalarini saglar. Binlerce ogrencisinin resim not ve mektuplarini hálá saklar. Manukyan 1982’de emekli olsa da yari zamanli ogretim gorevlisi statusunde calismayi surdurur. Son 10 yildir haftada bir gun Muhasebede Guncel Konular dersini veriyor. Gecen yila kadar aile sirketini yonetir. Bu arada Ermeni cemaati icinde de bircok gorev ustlenir. Uzun sure Patrikhane Danisma Kurulu uyeligi sekiz yil Yedikule Ermeni Hastanesi yoneticiligi 1972-97 arasi Sisli Spor Kulubu baskanligini yapar. Muzikle ilgilenir. Cok iyi islik caldigi icin 1952’de populer melodilerden 78 devirlik bir plak kaydeder. Seyahati seven aksamlari esine Turk kahvesi pisirmekten zevk alan Arman Manukyan’in vazgecemedigi tek sey hocaligidir. Yaz aylarinda bile hálá 6.30 vapuruyla adadan universiteye gelir 1970’lerdeki ogrencisini sesinden tanir. Omrum vefa ettikce ders verecegim der. OGRENCILERI ANLATIYOR PROF. DR. ESER BORAK (Iktisadi Idari Bilimler Fakultesi Dekani): Her fakultede cok sevilen hocalar olur ama onlarin bile kirdigi en az bir ogrenci vardir. 16 bin ogrencisi icinde Arman Hoca’yi sevmeyeni bulamazsiniz. 1965’te ogrencisiydim. Simdi meslektas olduk. Ama hálá ondan ogrendiklerimi hatirliyor ve uyguluyorum. GULER SABANCI (Sabanci Holding CEO’su): Muhasebe gibi zevksiz bir dersi zevkli hale getirip hayatin her alaninda uygulamamizi saglayan hocamiza tesekkur ediyorum. PROF. DR. IZZETTIN ONDER (Iktisatci): Sevgisini coskusunu tabii ki papyonunu hic unutmadim. Meslegimi ogretirken ondan ogrendiklerim daima isik tuttu. CEM BOYNER (Isadami): Kazanclarda bir gun zarar tablosuna yazilabilecigini mutluluklarin da odenecek bedeli oldugunu bir de adam gibi olmayi Arman Hoca’dan ogrendim. SELIN AYDOGAN (1995 mezunu): Disarida kar yagiyor Arman Hoca’nin odasi tamiratta. Ortada bir sandalye var hocam oturuyor. Cevresinde posetler. Once ben geldim sonra baskalari. O buz gibi havada tek dolan yer hocanin odasiydi. KIMLER GECMEDI KI MUHASEBEYE GIRIS’TEN Arkadasi Rahmi’nin kardesi Suna Koc’u ders kacirmayan basarili bir ogrenci Tansu Ciller’i sinifin hirsli kizi Berna Yilmaz’i en onde oturup iyi not tutan bir hanimefendi Cem Boyner’i icine kapali bir ogrenci olarak hatirliyor. Ogrencilerimden hicbiriyle aramda kirici bir konusma gecmedi. Beni mutlu eden bu her birini cocugum gibi sevdim.