Elif Safak in son romani Baba ve Pic in bir yerinde Tarih seni kendine esir etmis diye mirildanir. Bir sure sonra Gecmis seni neden bu kadar korkutuyor? diye sorar. Evet gecmis gecmistir! Ne diye korkacaksin ki? Ama korkuyoruz. Iste Elif Safak bir roman yaziyor. Gecmisin acilarini insan irkinin birbirine yapabilecegi cirkinlikleri insan ruhunu yagmalayan celiskileri konu alan okurken insanin icini sizlatan agir huzunlu bir roman... Ama dava aciliyor hakkinda! Oysa insanoglu degil mi kendi eliyle cehennemler yaratabilen?.. Insanlar degil mi birbirlerine fena halde cile cektirebilen?.. Tarih bunlarla dolu. Ayrica bugun de yasiyoruz Irak ta Lubnan da butun bu acilari... Baba ve Pic in bir yerinde soyle diyor: Ermenilerin arzusu kaybimizin ve cektigimiz derin acinin taninmasidir. Hakiki insani iliskilerin gelisebilmesi icin en temel gereklilik bu. Turklere sunu diyoruz: Bakin biz yas tutuyoruz neredeyse bir asirdir yas tutuyoruz cunku sevdiklerimizi kaybettik evlerimizden cikarildik topragimizdan kovulduk esyalarimizdan olduk hayvan muamelesi gorduk koyun gibi kesildik. Dogru duzgun haysiyetli bir olum bile esirgendi bizden. Dedelerimize ninelerimize cektirdiginiz aci bile onu takip eden sistematik inkârdan daha cok yaralamadi bizleri... Soylesene bunlari dillendirirsen Turkler sana nasil tepki verir? Olumsuz! Turklerle arkadas olmanin tek bir yolu var: onlar kadar bilgisiz ve unutkan olmak. Velhasil onlar gecmisin hatirlanmasinda bize katilmadiklarina gore bizim gecmisin goz ardi edilmesinde onlara katilmamiz bekleniyor. Ve bir Turkun yaniti: Ailen icin cok uzuldum taziyelerimi kabul et. Ama o zamanlar savas zamaniydi. Iki taraftan da insanlar oldu. Ermeni isyancilarin ne kadar Turk oldurdugunu biliyor musun? Hikâyenin oteki tarafini dusundun mu hic? Eminim dusunmemissindir! Aci ceken Turk ailelerine ne diyeceksin? Baba ve Pic i okurken bir kez daha dusundum acilari paylasmanin onemini. Acini yasini anliyorum paylasiyorum diyebilmek o kadar guc mu?.. Adini ne koyarsiniz koyun. Ister tehcir ister trajedi ister katliam ister soykirim... Nasil tarif ederseniz oyle edin. Ama bu tarif unutmayin Ermenilerin yasadigi buyuk aciyi ve bu acinin Osmanli tarihinin kepaze sayfalarindan biri oldugu gercegini degistirmez. Yahudilerin Holokost u var. Israil devletinin kurulmasiyla yurtlarindan kovulan Filistinlilerin de Nakba si var. Bunlar mesru acilar! Ermenilerin de mesru acilari var Turklerin de... Ve acilar konusunda hic kuskusuz ilgili taraflarin soyleyecekleri var. Onemli olan bunlarin serbestce soylenebilmesidir. Onemli olan taraflarin kendilerini karsi tarafin yerine koyup onun acisini da hissetmeye anlamaya calismasidir. En onemli olana gelince: Karsi tarafin acisini yasini paylasabilmektir! Peki dava acmak neden? Yargilamak ne diye? Biliyorum tabularin kirilmasi ile onyargilarin asilmasi gerekiyor. Insanligin daha guzel daha mutlu bir gelecege yol alabilmesi icin bunlarin kirilmasi asilmasi lazim. Ama bunun da her cagda bir bedeli olmus odenmesi gereken. Sokrates genc insanlara nasil bagimsiz ve kuskucu bir cercevede dusunulecegini ogretiyordu bu yuzden olume mahkûm edildi. Amsterdam Yahudilerinin Spinoza yi aforoz etmelerinin sebebi onun fikirlerine tahakkum edememeleriydi. Galileo kilise tarafindan cezalandirildi. Hallac-i Mansur dusunceleri yuzunden daragacini boyladi. Bu durum yuzyillardan beri boyle surup gidiyor. Daniel Barenboim da pek cok kez tehlikeli siniri asmistir ve Israil toplumunu baglayan tabularin pek cogunu tanimayan yetenekli son derece sira disi bir figurdur. (Edward Said Paralellikler ve Paradokslar) Elif Safak in romani ne diye Turklugu asagilamak olsun ki Asil hâlâ boyle bir davanin acilabilmesidir Turklugun asagilanmasi... Asil Turkluge hakaret bu romani ve yazarini yargilamaktir. Yazik!