Su siralarda Ermeni diasporasinin Fransa daki girisimi nedeniyle hepimiz sinirliyiz. Ancak Ermeni diasporasi ile bizimle birlikte yasayan Ermenilerin yaklasimlari cok farkli. Iste bir ornek... Patrik Mesrob un Erciyes Universitesinde gecen ay yaptigi konusmasi cok onemliydi. Gecikmis olmama ragmen deginmeden edemeyecegim. Dostlarim soyleyeceklerimden alinmayin diye basladi ve kendi gerceklerini anlatti. Cesurdu ve temsil ettigi cemaatin hislerine tercuman oldu. Bir akil adam gibi davrandi. Heyecanlara maglup olmadi. Ben bu konusmayi o kadar onemsedim ki asagiya en hayati noktalari tekrar aldim: • Turkler Aslinda biz millet-i sadikayi severdik; Ermeniler de Biz aslinda Turkleri cok severdik gibi utopik ve dolma edebiyatini artik birakmalidir. Bunun yerine Turklerle Ermeniler arasinda gecmiste birlikte yasama olgusunu somut orneklerle sunan bilimsel calismalara ivme kazandirilmalidir. HEPIMIZ SORUMLUYUZ • Osmanli-Ermeni iliskileri tarihinin her asamasinda ideallestirmek Ermenilerin hicbir sorun yasamadigini soylemek mumkun degildir. Fransiz devriminin yol actigi milliyetcilik akimi diger devletler gibi Osmanli yi da etkisi altina aldi. Ozellikle 19. yuzyilin sonlarina dogru iliskilerin gerginlesmesinde gerek Osmanli devletinin gerekse Alman Amerikan Fransiz Ingiliz ve Rus devletleriyle Ermeni siyasi partilerinin Turkiye Ermenilerinin olusturdugu Cismani Meclisi nin gudumunde hareket eden Istanbul Ermeni patriklerinin de sorumlulugu bulunmaktadir. Aci sonucta taraflarin sorumluklari esit olmasa da birinin cikip olaylarin gelismesinde kendi sorumlulugunu reddetmesi ve tamamen karsi tarafa yuklemesi ahlaken dogru degildir. ZIHNIYET DEGISMELI • Turkleri halen Orta Asya dan gelen barbar gocebeler olarak goren devlet kurabilme ve kurduklari devletin surekliligini saglama yetenegini kucuk goren Ermeni tarihcilerle ABD deki Kizilderili kabilelerini bile Bering Bogazi ndan gecen Turk boylari yapan Ermenilerin tarihte devlet kuramadigini yazan Turk tarihcilerin zihniyeti degismelidir. TOREN DENSIZLIKLERI • Ermeniler ve Turkler birbirlerinin ulusal ve dinsel simgelerine karsi ayni saygiyi gostermelidir. Temsili kurtulus gosterilerinde yasanan densizlikler dusmanlik tohumu eken cagdisi uygulamalar olmaktan oteye gitmemektedir. ASLI UNSUR AYRIMCILIGI YAPMAYIN • Turkiye de sadece Turkleri ve Kurtleri asli unsur gostermek narsisizmdir. Karsindakini yok saymak sadece ulkede kaotik bir durum yaratmakla kalmaz her zaman savasacak yeldegirmenleri yaratacagindan ulkede yasayan hangi grubun bir sonraki kurban secilecegi yolunda spekulasyona neden olur. Turk ve Kurt kardeslerimiz asli unsursa bu topraklarda M.O. 6. yuzyildan beri yazili tarihi olan Ermeniler cok daha eskiye dayanan kayitlarda yer alan Suryaniler ve Yahudiler en iyimser deyimle tali unsur konumuna dusurulmektedir. Ulkemizi haksiz bir suclama firtinasindan kurtarmak ve ilerde cok daha guc durumlara dusmesini onlemek istiyorsak Patrigin bu onerilerini ciddiye alalim.