7 bin yildir kutlanan Suryanilerin Bahar Bayrami Akitu nun coskusu tarihte ilk kez bu yil Istanbul da yasandi. Isvec Suroyo TV Florya daki kutlamayi dunyanin dort bir yanina iletti Ekmek parasi pesinde Midyat tan Adana ya gocmuslerdi. Kesekâgidi yaparak geciniyorlardi. Bir Suryani ailenin cocugu olarak Adana da dogmustu. Daha dort aylikken Elazig a tasinmislardi. Adana yi hic gormemisti. O yuzden kendini Elazigli sayiyordu. Elazig da Suryaniler ilk baslarda cok guzel bir yasam surduler. Elazig bir kultur yuvasiydi. Ermenilerle beraber bizim kiliseyi ortak olarak kullanirdik. 60 li ve 70 li yillarin ortalarina dek birlik dayanisma paylasma ve dostluk en son noktasina kadar yasaniyordu. Bu sadece bizim aramizda degil ayni zamanda yorenin Musluman ahalisiyle de ayni beraberligin yasandigi bir donemdi. Gorulmeye deger dostluk Cocukluk doneminden aklinda kalan kilise bahcesinde Suryani cocuklarin bulusup voleybol futbol yakartop oynamalari; hafta sonlari bayramliklar giyilerek ailecek gidilen ayinler sonrasi kilise bahcesindeki oyunlar sakalasmalar sohbetler. Kilise yalnizca bir dini merkez degil daha onemlisi sosyal bulusma noktasiydi. Musluman komsularimiz bizim bayramimiza gelir ve beraber paskalya yumurtasi kirardik. Islami bayram gunlerinde biz de Musluman komsularimizin bayramina gider bayramlarini kutlardik. Onlar kurbanin en guzel kismini bize getirir ve bize ne kadar deger verdiklerini gosterirlerdi. Bu dostluk gorulmeye degerdi. Insanlar bir anda degisti Bir baska aklinda kalan da o surecte sayilari gittikce azalan Elazig Ermenileriyle birlikte koylere Tunceli ye Diyarbakir a yapilan geziler; herkesin evindeki yemegi getirip birlikte yemesi Meryem Ana gununde yani her yil 15 Agustos ta Harput Kalesi ndeki Meryem Ana Kilisesi ne butun Suryanilerin Elazig dan yaya olarak cikmalari. Iste butun bu tablo 1974 te Kibris Baris Harekâti yla birlikte degisiyor. Devletin radyosundan televizyonundan Kahpe Yunan a Turk un gucunu gosterecegiz Gâvura haddini bildirecegiz edebiyati Elazig daki Suryanilerin Musluman komsulariyla birlikte baris icinde bir arada yasama mutlulugunu da vuruyor. Suryanilere saldirildi gencler dovuldu. Sabah okula gitmek istedigimde birbirimizin bayramini kutladigimiz o komsularimiz evlerindeki butun pis coplerini bizim kapinin onune dokmuslerdi. Cop yigini o kadar yuksekti ki kapiyi acamadim. 1970 li yillarin ikinci yarisina dogru Turkiye nin bazi kentlerinde oldugu gibi sag-sol eksenli catismanin Alevi-Sunni dusmanligini koruklemeye donusturulmesi Elazig da da Alevi genclerle birlikte Suryani genclerin de saldirinin hedefi haline gelmesine donusur. Alevilerin yani sira Suryanilerin de dukkânlari kapattirilir. Ulke 12 Eylul felaketine dogru suruklenmektedir. Sonunda karanlik gunler baslar. Feyyaz Kerimo da 1981 i 82 ye baglayan yilbasi gecesi politik nedenlerle ulkeden ayrilmak zorunda kalir. Kerimo nun yasadiklarini suryaniler. com sitesinden okurken ayni sutunda bir haber dikkatimi cekti; Suryaniler ilk kez Bahar Bayrami ni Istanbul da kutluyor. Ardindan davetiyesi ulasti: Mezopotamya Kultur ve Dayanisma Dernegi Avrupa Suryaniler Birligi ve Suroyo TV nin ortaklasa duzenleyecegi Geleneksel Bir Nisan Kutlamasinda coskumuzu paylasmaniz bizleri mutlu edecektir. Buyuksehir Belediyesi nin Florya daki tesislerine girince iyice gorunuyordu ortada paylasilacak bir cosku oldugu. Yuzlerce Suryani doldurmustu salonu. Cocuklar bayramliklari ni buyukler resmilikleri ni giyip gelmisti Suryanilerin ilk kez yaptigi Bahar Bayrami kutlamasina. 100 e yakin da yurtdisindan gelen konuk vardi. Suryanice Turkce Arapca ve Kurtce sarkilar soyleniyor neredeyse salonda bulunanlarin tumunun katildigi halaylar cekiliyordu. Surani sanatcilar George Issa Nouman Hana Miriam Bulut sarkilariyla insanlari dogup buyudukleri topraklara goturuyordu. Kutlamalarin surprizi ise Rojin in bu cografyada konusulan diller arasinda sarkilariyla yaptigi gezintiydi. Yureklerde atan cosku Kutlamayi Isvec ten yayin yapan Suroyo TV aninda dunyadaki Suryanilere iletiyordu. Yayinin sunuculugunu televizyonun anchorman i Yawsef Beth Turo yapiyordu. O da Turkiye den gocme bir Suryani ydi. Bu yayinin Suryaniler uzerinde ne denli etkili oldugunu salonda bile gozlemek mumkundu. Daha once olay cikacak diye korkutulduklari icin salona gelmeyen Bakirkoy ve cevresindeki bazi Suryaniler de televizyondan kutlamalari izleyip coskuyu gorunce alelacele Florya daki kutlamalara kosuyorlardi. Yazar Josef Atug yaptigi sunus konusmasinda bu bayramin Mezopotamya da Sumer Akad Asur ve Babil imparatorluklari doneminde yeni yilin baslangici olarak kutlandigini ve 6 bin 756 yil onceden gunumuze tasindigini anlatiyordu; Eski Babil takviminde yeni yilin ilk gunu olan 1 Nisan da baslayan kutlamalar 12 gun boyunca devam ederdi. Bahari kutlayan insanlar dogayla bir arada olmak icin piknik yaparlar tarlalarda ve kirlarda hep beraber eglenirlerdi. Festivalin en carpici kutlamasi ayni zamanda Bir Nisan Bahar Bayrami na ismini veren eski bir ritueldi. Tapinaktan torenle cikarilan kral Marduk un heykeli piknik alaninda onceden hazirlanan yeni yil evine goturulurdu. Bu yeni yil evine Akitu bahar bayramina da Akitu Bayrami ismi verilirdi. Toren kralin baharla birlikte yeraltindan yeryuzune cikisini sembolize ederdi. Bu bayram ozunde yeni yasam dirilis ve yaradilis kavramlarini icerdiginden evrensel bir dil tasimaktadir. Kutlamalarin Turkiye ayagini iki yil once kurulan ve 12 Eylul den sonra Suryanilerin bu topraklarda ilk sivil orgutlenmesi olan Mezopotamya Kultur ve Dayanisma Dernegi ustlenmis. Dernek Baskani Tuma Ozdemir alti kisiyle basladiklari orgutlenmenin bugun yuzlerce kisiye ulastigini amaclarinin Suryani kulturunu yasatmak oldugunu onumuzdeki donemde daha etkin calismalar yapacaklarini anlatiyordu. Tek ilac hosgoru ve anlayis 1900 lu yillarin basindan bu yana binlerce Suryani terk etmis dogdugu topraklari. 1928 de okullari kapatilmis. Hiristiyan olduklari halde azinlik sayilmamislar. Ancak azinliklarla ilgili cikarilan tum yasalar yonetmelikler kararnameler genelgeler kapsaminin icine katilmislar. Danimarka da cizilen karikatur Midyat ta protesto edilirken dukkânlarini kapatmak evlerinden cikmamak gibi bir tedbir almak zorunda kalmislar daha birkac ay once. Dunyanin dort bir yanina savrulmuslar. En cok da Isvec e gocmusler. Iste Kerimo nun anlattiklariyla Suryanilerin son 30 yilda vardiklari nokta: Isvec teki demokratik hak ve ozgurluklerden faydalanarak hem yasadiklari topluma yeni bir renk yeni bir nefes getirdiler hem de bu surede 100 e yakin dernek dort federasyon birinci ligde oynayan bir futbol takimi onlarca dergi gazete onlarca kilise televizyon kanali ve universitelerde okuyan binlerce Suryani genci. Universitelerde okutulan Suryani tarihi ve Suryanice dil egitimi Isvec Devlet Radyosu nda haftada bes gun Suryanice haberler veren yayinlar ortaya cikardilar. Isvec devletinin yaptigi istatistiklerde Suryani grubu Isvec e en iyi adapte olan kesim olarak aciklandi. Bunlar ortaya cikarken ne ulke bolundu parcalandi ne de okul istediginden dolayi iskence goren veya hapse atilan Suryani oldu. Aksine her sey en demokratik ortamda ve hosgoru icinde gelisti. Suryaniler dogup buyudukleri en eski halki olduklari topraklarda yakalayamadiklari var olusu kuzey kutbuna yakin bir cografyada elde etmisler. Kendi topraklarinda da var olma savasimini surduruyorlar. Suryaniler surgun gittikleri topraklarda kendilerinin kimliklerinin baharini yakalamislar. 7 bin yildir bayram kutladiklari topraklara da baharin gelmesini istiyorlar artik!