Donmus sorun... -
GOZLER hep sicak tehlikeler bolgesi Ortadogu ya cevrili bulundugu icin nispeten sakin gorunen ama gene de tehlike potansiyeli yuksek olan diger diyarlarda olup bitenler dikkatleri fazla cekmiyor. Ornegin Kafkasya...
Bu hassas bolgede Gurcistan a dahil olan Guney Osetya ve Abhazya dan Azerbaycan ile Ermenistan arasindaki Yukari Karabag a kadar cesitli ciban baslari zaman zaman kendilerini belli ediyor.
Yukari Karabag icin donmus sorun diyorlar. 1992-1994 yillarinda Azerbaycan ve Ermenistan i savasmaya iten ve 35 bin kisinin olumune bir milyon insanin da multeci durumuna dusmesine neden olan bu sorun bir suredir buzlukta duruyor. Ancak dunya basinina pek yansimamakla beraber buralarda arada bir catismalar olmuyor degil...
Gecen hafta sonu Karabag sorununun nihayet buzluktan cikarilip masaya yatirilmasi bir umut yaratti. Ama ne yazik ki bu umut kisa omurlu oldu. Sorun gene donmus sekliyle buzluga kondu...
* * *
YUKARI Karabag in 1990 larda Ermeni gucleri tarafindan isgal edilmesi ve Azerbaycan in topraklarinin yuzde 15 ini kaybetmesiyle sonuclanan savastan sonra ates kesildi ancak baris kurulamadi. Ermenistan Yukari Karabag da yarattigi fiili durumu kendi acisindan bir cozum olarak gordu; ama Azerbaycan bu topraklarin kendisine ait oldugu ve isgalin asla kabul edilmeyecegi gorusu uzerinde israr etti.
Bolge istikrarini tehlikeye dusuren bu meselenin cozumune yardimci olmak uzere Avrupa Guvenlik ve Isbirligi Teskilati AGIT e bagli Minsk Grubu 2004 yilindan itibaren bir dizi girisimde bulundu iki tarafin liderlerini bir araya getirip bir diyalog sureci baslatti.
ABD Rusya ve Fransa dan olusan Mins Grubu bu amacla bir cozum tasligi da sundu. Buna gore Ermeni askerleri Yukari Karabag dan cekilecek Azerbaycan da bu bolgede bir referandum yapilmasina razi olacak. Bu arada (15 yila kadar uzanabilecek bir surecte) bolge AGIT in denetiminde kalacak...
Gecen hafta sonu Minsk Grubu adina Fransa iki ulkenin liderlerine tarihi Rambouillet Satosu nda ev sahipligi yapti. Ancak Ilham Aliyev de Robert Kocaryan da oteden beri savunduklari pozisyonlarini korudular. Toplanti anlasmasiz sonuclandi. Tek mutabik kalinan husus surecin ileride yapilacak toplantilarla devam etmesinden ibaret...
* * *
KAFKASYA su sirada dunya aktualitesinde geri planda kalmakla beraber aslinda sakin ve istikrarli bir bolge olmasi son derece onemli.
Zengin petrol ve dogalgaz yataklari nedeniyle Guney Kafkasya ekonomik oldugu kadar stratejik buyuk bir oneme sahip. ABD ve Rusya gibi buyuk guclerin Turkiye ve Iran gibi etkin bolgesel devletlerin Azerbaycan Gurcistan ve Ermenistan i kapsayan bu cografya ile yakindan ilgilenmelerinin nedeni de bu. Bur bakima Kafkasya halen sessiz ve derinden oynanan bir Buyuk Oyuna sahne oluyor...
Minsk Grubu cercevesinde ABD ile Rusya bu oyunda birlikte gorunuyorlar ama esasta sectikleri yerel partnerler farkli: ABD ninki Azerbaycan ve Gurcistan Rusya ninki ise Ermenistan... Turkiye nin dogal yandasi Azerbaycan Iran in favorisi ise Ermenistan...
Oylesine karmasik bir guc dengesi var Kafkasya da...
Bugun icin donmus gorunen sorunlar birdenbire kizisirsa bu dengeler tehlikeli dengesizliklere donusebilir ve gerginlikler bolgenin disina tasiyip butun dunyayi alevlendirebilir...
Bu haber kaynağından gelmektedir.
Haber metninde yer alan görüşler haber kaynağı () ve yazarına ait olup,
bolsohays.com sitesi haber hakkında herhangi bir görüş üstlenmemektedir.
Opinions expressed are those of the author(s)-(). They do not purport to reflect the opinions or views of bolsohays.com