Mustafa Kemal in artik yanibasinda olan Topal Osman in 47. Gonullu Alayi Mart 1921 de patlak veren Kocgiri Kurt isyanini bastirirken oyle zalimane davranir ki Meclis te buyuk tartismalar yasanir Topal Osman in tarih sahnesine ilk cikisi l. Dunya Savasi nin baslamasiyla Giresun dan topladigi 100 kisilik ceteyle Trabzon hapishanesinin kapisini actirip 150 mahkumu cetesine ilave etmesiyledir. Kendi ifadesine gore 1. Balkan Harbi nde yaralanarak topal kalan Topal Osman in gonulluleri Teskilat-i Mahsusa ya bagli olarak Artvin yoresindeki Ermenilerin tehcirinde gorev(!) yaparlar. Nisan 1916 da Borcka da Ruslara karsi savasan Turk ordusuna katilan Topal Osman orduda kabadayiliga devam etmekle kalmayip sicak carpismalari gorup kacma emareleri gosterince 50 degnekle cezalandirilir ardindan alelacele curuk raporu alip memleketine geri doner. (Arif Cemil 1. Dunya Savasi nda Teskilat-i Mahsusa ) Bire uc Asker kacagi Topal Osman bir sure sonra uzun suredir bagimsiz Pontus Devleti ni kurmayi hedefleyen Rum ceteleri ile ugrasan Giresun-Samsun havalisinde ortaya cikar. Ittihatcilarin gizli orgutu Teskilat-i Mahsusa nin son baskani Husamettin Erturk e gore Mustafa Kemal Samsun a gelir gelmez Havza da Osman Aga ile gorusur. ( Iki Devrin Perde Arkasi 1964) Halbuki bu sirada Topal Osman Istanbul Divan-i Harbi tarafindan Ermeni katliamlarina katilmaktan aranmaktadir. Anlasilan maharetlerinden Rumlara karsi yararlanmak ihtiyaci dogmustur ki 8 Temmuz 1919 da hakkindaki tutuklama karari Padisah Vahdettin tarafindan kaldirilan Topal Osman Muhafaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti Giresun Sube Baskani olur. Ardindan Erzurum Kongresi nde Mustafa Kemal e muhalefet edenleri sindirme gorevini basari ile yapar. H. I. Dinamo ya gore Mustafa Kemal Pontus belasindan kurtulmayi Topal Osman in tecrubeli ellerine birakmistir. Topal Osman da Siz hic merak etmeyin Pasam. Bu Pontus Rumlarina oyle bir tutsu verecegim ki hepsi magaralarda esek arisi gibi bogulacak demistir. ( Kutsal Isyan 2. Cilt ) Falih Rifki ya gore Topal Osman basilan her Turk evine karsi uc Rum evini basip zulum ve iskenceleri ile bolgeyi Rumlardan tamamen temizler. Agustos 1920 de 3. Firka komutani Rustu Bey BMM ye Osman Aga nin eskiyaligindan taskinligindan sikayet eder. Lazistan mebusu Osman Bey Mustafa Kemal e bir telgraf gonderir Bu cahil adamin simdiye kadar Giresun da yapmadigi rezalet kalmadi. Rumlardan ve ahaliden aldigi yuz binlerce liranin hesabini kimse soramiyor der. Giresun Sancagi Reji Muduru Rukneddin Bey daha da cesurdur. Uzun mektubunda .. memleketi terk ederek baska bir ulkeye kacan Rumlarin mulk ve bahcelerini kendine akraba ve soyuna sopuna ve dalkavuklari arasinda boldugu gibi bunlarin Islam halktan alacaklarina karsilik kasalarinda sakladiklari senetleri (.) caresiz koylulere geri verecegi yerde (.) senetleri zorla odetmek veya karsiliginda bir bolum Muslumanlarin bag ve bahcelerini zaptetmis ve tapularini elde etmistir (.) Bati cephesinde gorunuste vatan hizmeti ile ugrasirken bile memleketi hâlâ pencesinde tutmak icin her araca basvurmakta ve acimasiz isler yaptirmaktadir der. Ayni tarihlerde hazirlanan resmi bir rapora gore Topal Osman Samsun havalisinde 900 kisiyi (Rum?) bir magaraya koyup oldurmustur. Bu raporlar adeta referans mektubu islevi gormus gibidir cunku bir ay sonra Topal Osman Giresun usaklarindan olusan 250 kisilik gonullu Laz Mufrezesi ile Mustafa Kemal in Muhafiz Alayi Komutani olarak Ankara ya davet edilir. Osman Aga yolda da bos durmaz ve Corum-Alaca civarinda evlere tecavuz eder bazi hayvan ve mallari gasp eder. (Cemal Sener Topal Osman Olayi ve ekindeki Cumhurbaskanligi arsiv belgeleri.) Meclis te kendisine ayrilan ozel locada silahli adamlari ile oturup oturumlari izlemeye baslayan Topal Osman her seyin ondan sorulmasini bekler hale gelmistir. Topal in referanslari Mustafa Kemal in artik yanibasinda olan Topal Osman in 47. Gonullu Alayi Mart 1921 de patlak veren Kocgiri Kurt isyanini bastirirken oyle zalimane davranir ki Meclis te buyuk tartismalar yasanir. Kendi anlattigina gore sadece isyanci Kurtleri degil Susehri Koyulhisar Resadiye Niksar ve Erbaa daki Ermeni ve Rumlari da ote dunyaya havale etmistir. (Ahmet Emin Yalman in Topal Osman la Mulakati Vakit 19.2.1922.) Birligi ile oradan Sakarya Meydan Savasi na katilmak uzere yola cikarken giderayak Merzifon un kalan Rum ve Ermeni ahalisini de katleder. Kahramanimiz ideolojik onderi Tirebolulu Binbasi Huseyin Avni Bey komutasinda Sakarya da savastiktan sonra sag salim geri doner. (Bugun cok yaygin olan ve Topal Osman in cepheye 6 000 kisilik Giresun gonullu ile gittigi bunlarin 5500 unun sehit oldugu efsanesine gelince: Falih Rifki ve Alptekin Muderrisoglu gibi ciddi kaynaklara gore Sakarya Meydan Savasi nin tum sehit sayisi 3 282 olduguna gore bu rakamlar tamamen uydurmadir.) Ali Sukru olayi Topal Osman i tarihe geciren olay ise ufuktadir. Bilindigi gibi Birinci Meclis te Mustafa Kemal ve arkadaslarinin olusturdugu 1. Grup ile Mustafa Kemal e cesitli nedenlerle muhalefet edenlerden olusan 2. Grup surekli catisma icindedir. 2. Grubun liderlerinden biri olan Trabzon milletvekili Ali Sukru Bey in Mustafa Kemal in Hakimiyeti Milliye gazetesine karsilik Tan gazetesini cikarmasi ardindan hilafet yanlisi brosur bastirmasi durumu iyice gerginlestirir. Lozan gorusmeleri sirasinda Ismet Inonu nun hariciyeci olmamasini elestiren Ali Sukru bu donemde meclis calismalarini engelleyerek Mustafa Kemal in tepesini iyice attirir. Hatta Mustafa Kemal le birbirlerinin uzerine yururler. Bu gunlerde Ali Sukru Bey birden ortadan kaybolur. Kaybolusunun ucuncu gunu bir cobanin ihbariyla boguldugu anlasilan olusu Ankara civarindaki Muhye koyu civarinda bulunur. Anlasilir ki Topal Osman Ali Sukru Bey in Mustafa Kemal i surekli uzmesine tahammul edememis ve Ali Sukru Bey i Mustafa Kemal tarafindan kendisine bagislanan Papazin Bagi denen yerdeki evinde oldurmustur. Olayin ardinda kim var? Olayin ortaya cikmasi uzerine Topal Osman in nasil teslim alinmasi gerektigine dair harekat planini bizzat Mustafa Kemal hazirlar ardindan esi Latife Hanim la birlikte Cankaya Kosku nden ayrilip Istasyon civarindaki eve cekilir. Topal Osman Aga teslim olmayi kabul etmedigi gibi Cankaya Kosku ne gidip ofke ile her yeri kirip doker. Fakat 1 Nisan i (1923) 2 Nisan a baglayan gece sabaha kadar suren catismada yarali olarak ele gecirilecek hastaneye goturulurken yolda olecektir. Nedense basi kesilerek alelacele gomulmustur. Ancak Meclis daha once Ali Sukru Bey in katillerinin yakalanarak Ulus Meydani nda idam edilmesi kararini oybirligi ile aldigi icin bassiz ceset mezardan cikarilir Ulus Meydani nda ayagindan daragacina asilir. Olayin arkasinda kim vardir sorusu o gunlerde herkesi mesgul eder. Mustafa Kemal in Istasyon daki eve gecmesi Topal Osman in Cankaya Kosku nu talan etmesi yarali halde yakalandigi halde kafasinin hemen kesilip gomulmesi dedikodulara neden olur. O gunlerde TBMM zabit katibi olan Mahir Iz Yillarin Izi adli ani kitabinda hem Ali Sukru Bey in yipratici muhalefetinden hem de artik hizmetine luzum kalmayan Topal Osman cetesinden kurtulmak icin bir tasla iki kus vuruldugunu soyler. Turkiye Cumhuriyeti adli kitabinda Mahmut Gologlu da benzer bir kanida olup Mustafa Kemal e omru boyunca sadik kalmis olan Falih Rifki acikca Mustafa Kemal in emri ile olduruldugunu soyler. Riza Nur gibi yeminli bir Mustafa Kemal dusmaninin bu konudaki daha agir ithamlarini tekrarlamaya gerek bile yok. Peki bu olayla Topal Osman efsanesinin sonu gelmis midir? Burasi biraz karisik. 1925 de bizzat Mustafa Kemal in emri ile naasi Giresun Kalesi ndeki anit mezara nakledilir. 1983 te Kenan Evren sehri ziyareti sirasinda Topal Osman dan ovguyle soz eder. 1987 de yerel yoneticiler 2 Nisan larda Topal Osman i anmaya baslarlar. Yillar sonra Susurluk Skandali nin bas kahramanlarindan emekli tuggeneral Veli Kucuk guya Giresun da jandarma bolge komutanligi yaptigi sirada Topal Osman Aga nin hayatindan pek etkilendigi icin adina bir heykel yaptirmaya karar verir. Istanbul da yaptirdigi heykel 2001 yilinda dikilmesi icin Giresun a gonderilir ama donemin belediye baskani bugunku CHP milletvekili Mehmet Isik in talimatiyla depoya kaldirilir. 2002 de heykel konusunda mulki idare Icisleri ve Genelkurmay arasinda bir dizi yazisma yapildigi haberleri basina sizar. Ayni yil Giresun kalesindeki anitin eski Turkce yazili kitabesi uzerindeki metinde Topal Osman in Pontuscularin imhasindaki hizmetleri de ovuldugu icin milli guvenlik siyaseti acisindan sakincali bulunur ve yerine milli guvenlik siyasetine uygun Latin harfli yeni plaket konulur. Efsanenin arka planindan haberdar olmayan Giresun un milliyetcileri bu gelgitlere bir turlu anlam veremezler ve celallenirler. O sirada bir baska kahraman Mehmet Ali Agca aramiza karisir. Abdullah Catli nin hayaleti gozlerimizin onunden gecer. Bize de ulkemizde kahraman kime denir sorusu uzerine dusunmek kahraman yetistirme gelenegimizin koklulugune sapka cikarmak kalir.