Istanbul efsanelerle gerceklerin dunle bugunun bir araya geldigi bir sehir. Hiristiyan inancinda Hazreti Isa nin gerildigi iddia edilen carmihin Cemberlitas’in altinda oldugunu biliyor muydunuz? Efendim râviyân-i ahbar ve nâkilân-i âsâr soyle rivayet eyler: Putperestlikten Hiristiyanliga gecen Roma Imparatoru Buyuk Konstantin imparatorlugun idare merkezini Istanbul’a nakletti. Konstantin’in annesi Helena ise Kudus’u ziyaret ederek Kamame Kilisesi’ni yaptirdi. Istanbul’a donuste de Hiristiyan itikadinca Hazreti Isa’nin gerildigi carmihin parcalarini ve civilerini beraberinde getirdi. Bu hatiralari bir muddet hurmetle hazinesinde saklayan imparator ardindan gelen nesillerin saygida kusur edebilecekleri dusuncesine kapildi. Miladin 330. yilinda yeraltinda bir sapel insa ettirerek carmihin parcalarini icine yerlestirdi. Uzerine tastan bir anit diktirdi. Imparatorlugun rengi olan erguvan renkli sutunun tepesinde Apollon Helilos gorunumunde altin yaldizli kendi heykeli bulunuyordu. Cesitli donemlerde tahrip oldukca anitin uzerindeki heykeller degistirildi. En sonunda altin yaldizli bir hac haline donustu. Mitolojik bir hikaye gibi anlattigimiz bu sutun cok uzagimizda degil. Hani Istanbul’un orta yerinde ne idugu bilinmez kocaman bir direk durur. Turistler bir ellerinde fotograf makinesi diger elleri dusmesin diye sapkalarinda hayran hayran seyreder; bizimkiler vardir bir hikmeti ki koymuslar’ diye umursamaz yani basinda vizir vizir tramvaylar isler etrafinda guvercinler suru halinde dolasir yemciler konserve kutusu kapagina koyduklari bugdayi atmaniz icin arkanizdan seslenir... 35 metre boyundaki erguvan renkli sutunun adini da soyleyelim isterseniz; Cemberlitas. I. Konstantin’in Roma Apollon Tapinagi’ndan getirdigi sutuna Osmanlilar da dokunmamis. Sadece uzerindeki haci indirmisler. Sultan II. Mustafa ise catlayan sutunu 1700’de cemberlerle saglamlastirmis gunumuzdeki kaideyi insa ettirmis. Cemberlitas’ ismi de bu demir cemberlerden geliyor. Hiristiyan kaynaklari Hz. Isa’nin dinini tebligi sirasinda Musevilerin hismina ugradigini ve carmiha gerilerek idam edildigini anlatiyor. Idam edildigi yere gomuldukten birkac gun sonra da goge yukselmis. Kur’an’a gore ise Hz. Isa hicbir zaman carmiha gerilmedi. Takip edilirken goge kaldirildi. Baska sahis kendisine benzetilerek idam edildi. Oyle ya da boyle ortada bir carmiha gerilme hadisesi var ve bu carmihin Istanbul’da oldugu bilgisi Hiristiyanlik tarihini anlatan bircok kaynakta yer aliyor. Bunlar arasinda birtakim farkliliklar da var. Ornegin bazi kaynaklar carmihin Cemberlitas’in altinda oldugunu belirtirken bazilarina gore sutunlarin arasina yerlestirilmis. Yine bu parcalarin tamaminin Istanbul’da olmadigi bir kisminin Kudus’te bir kisminin Roma’da oldugu belirtiliyor. Bazi kiliselerde de carmihtan kaldigi belirtilen kucuk tahta parcalari bulunuyor. Vatikan’in Istanbul temsilciliginde de boyle bir parca var. Bizans’in son donemlerinde halk Turkler sehre girdiginde gokten bir melegin inerek anitin dibindeki aciz bir adama kilic verecegine Bu kilici al ve Kurtarici’nin halkinin intikamini al! diyecegine bundan sonra Turklerin yalniz Istanbul’dan degil Iran iclerine kadar butun Bizans ulkesinden kovulacagina inaniyormus. Fatih sehre girerken Rumlarin Ayasofya’da toplanmasi da bu yuzden. Hiristiyanlar Cemberlitas’a gosterdikleri saygiyi fetihten sonra da devam ettirmis. On dokuzuncu asirda bile yanindan gecerken anita yonelerek saygi gosterdikleri biliniyor.