Pamuk Ermeni soykirimini sorgulamakta ozgur olur da Irving Yahudi soykiriminin abartildigini soyleyemezse Avrupa da ifade ozgurlu yok demektir Yakin zamanda iki Avrupali yazar soykirim hakkindaki goruslerini ifade ettikleri icin hukumetlerinin hismina maruz kaldi. Soyledikleri veya yazdiklarindan dolayi ikisi de yargilanma ve hapis cezasi tehdidiyle karsi karsiya. Ancak birine AB siyasetcileri ve uluslararasi aydinlar tarafindan sahip cikilirken digeri gormezden gelindi hatta basina gelenleri hak ettigi soylendi. Bu iki yazarin ismi Orhan Pamuk ve David Irving. Turk romanci Pamuk Turkiye nin Ermenistan a dair resmi tezini sorguladigi icin yargilaniyor. Pamuk un davasi bir uluslararasi onur davasi haline geldi. Britanyali tarihci Irving ise halihazirda Viyana daki bir hapishanede cile dolduruyor ve Yahudi soykirimini reddettigi icin gelecek subat ayinda yargilanmayi bekliyor. Kasim ayinda Avusturya da bir seminer dizisi verirken 15 yil once bu ulkede yaptigi aciklamalardan dolayi gozaltina alindi. Onun davasi ise bir uluslararasi onur davasina donusmedi. Iki yazar arasinda buyuk farklar var. Pamuk uluslararasi sohret sahibi bir romanci. Eserleri 20 nin uzerinde dile cevrildi ve bu yil Nobel Edebiyat Odulu nun en guclu adaylari arasindaydi. Sucu Ermenistan gibi cetin bir konuda Ankara yi sorgulamakti. Irving ise tam tersine fasist bir sabit fikirli kucuk fasist sektler disinda kimsenin ciddiye almadigi bir tarihci. Yahudi soykirimina dair gercekleri reddediyor. Britanya nin yasakci ve antidemokratik telif yasalarini kendisini elestirenleri cezalandirmaya calismak yonunde kullanan (bunlar arasinda Soykirimi Reddetmek kitabinin yazari Deborah Lipstadt da vardi ki Irving 2000 de actigi davayi kaybetti) biri olarak Irving ifade ozgurlugunun elinden alindigindan yakinmak bakimindan pek de iyi bir konumda sayilmaz. Ancak iki yazarin davasi ayni: her ikisi de bir insana fiziksel zarar vermekten veya mulkiyeti tahrip etmekten degil kullandiklari kelimeler nedeniyle yargilaniyor; ikisi de Turk ve Avusturyali otoriteleri rahatsiz eden fikirler one surdukleri icin ozgurluklerinden mahrum kalabilir. Ve her iki dava da ifade ozgurlugu ilkesine saldiri niteligi tasiyor. Pamuk un soylediklerine katilmayabilirsiniz ve Irving in sacma sozlerinden dolayi mideniz bulanabilir. Fakat bu her iki yazarin ne soylemis olduguyla ilgili bir mesele degil; mesele bunlari soylemeye haklari olup olmadigi ve bizim de bunlari duyup duymama hakkimiz olup olmadigidir. Kavramin da belirttigi gibi ifade ozgurlugu toplumla barisik fikirlerin degil toplumu rahatsiz eden fikirlerin dile getirebilmesi anlamina gelir: Butun fikirlerin ifadesi dusunce ozgurlugu hoslanip hoslanmadigimiza bakmaksizin konusup yazmak ve baska herkesin de ortaya konulan fikirlere karsi cikabilmesi anlamina gelir. Neredeyse ayni doneme denk gelen Pamuk ve Irving davalari Avrupalilarin ifade ozgurlugune bagliligi acisindan zorlu bir sinavi da beraberinde getirdi. Bircok insanin Pamuk u savunmak icin kosup Irving in hapse atilmasini gormezden gelmesi Avrupa nin bu sinavdan kaldigini gosteriyor. Her iki davanin gosterdigi sey su: Mesele acik tartismayi savunmak degil iyi bir AB ulkesi olmanin ve Bruksel deki kodamanlari neyin en fazla memnun edeceginin tanimini ortaya koymak. Bu yuzden Turkiye ye iddia ettigi gibi modern bir Avrupa ulkesi ve AB ye katilmaya uygun oldugunu gostermesi yonunde Pamuk davasini dusurmesi icin baski yapiliyor; ote yandan Avusturya nin Yahudi soykiriminin reddine karsi takindigi kati tutum Hitler in dogum yeri sifatiyla karanlik Nazi gecmisiyle hesaplastigi ve yeni bir sayfa actiginin kaniti sayiliyor. AB yetkilileri Turkiye nin ciddiye alinmak istiyorsa Pamuk un ozgurce konusmasina izin vermesini talep ederken Avusturya yi belli insanlarin konusmasini engelledigi icin ciddiye aliyor. Velhasil Pamuk ve Irving davalarinda AB yetkilileri aslinda ifade ozgurlugunu degil imtiyazli ifadeyi savunuyor; hemfikir olduklari aciklamalari ve hayran olduklari yazarlari koruyor fakat rahatsiz edici bulduklari fikirler one surenlerin hapse atilmasindan memnun oluyorlar. Pamuk un davasi dusurulmeli ve istedigini yazip konusmakta ozgur olmali. Fakat bu olur da Irving Viyana da hapiste kalmaya devam ederse o zaman Avrupa da ifade ozgurlugu falan yok demektir. Eger Pamuk Ermenistan hakkinda sorular sormakta ozgur olur da Irving Yahudi soykiriminin abartildigini soyleyemezse o zaman ifade ozgurlugu hic yok demektir. (Spiked adli internet sitesinden alinmistir 20 Aralik 2005)