BASIN ACIKLAMASI Ermeni ve Rum Patriklerinin 10 Eylul 2005 Cumartesi gunku gorusmesi hakkindaki bulten Ermeni Patrikligi nin web sitesinde yayimlandiktan sonra bazi medya organlari Iki Patrik anlasamadi 2 Patrik karsi karsiya” Patrikler farkli goruste Rum ve Ermeni Patrikleri fikir ayriligina dustu” gibi mansetler kullandilar. Degisik basin ve yayin organlarindan elektronik posta ve mektupla gelen sorulari yanitlamak uzere Ermeni Patrikligi basin sozculugu bu konuda asagidaki aciklamayi yapti: Ermeni ve Rum Patrikleri teolojik egitim konusunda hemfikir Turkiye’deki tum Hristiyan cemaatlerinin bugun din gorevlisi ihtiyacinin bulundugunu vurgulayan Turkiye Ermenileri Patrigi Mesrob II cemaatlerden bazilarinin durumunun had safhaya geldigini ve olagan dini vecibelerin yerine getirilemedigini vurguladi. Teolojik egitim olanaklarinin en kisa zamanda yaratilmasi gerektigi konusunda” her iki patrikligin de tamamen mutabik oldugunu soyleyen Ermeni Patrigi bu gercegin iki patrik karsi karsiyaymis’ gibi asilsiz haberlerle gecistirilemeyecegini ve yokmus gibi davranilamayacagini belirtti. Yurtdisindan gelen din gorevlilerine Turkiye’de oturma ve calisma izni verilmemesi ayrica 1970’lerde Ermeni ve Rum ruhban okullarinin kapatilmasinin yerel Hristiyan cemaatleri caresiz durumda biraktigini ifade eden Patrik Mesrob Pek yakinda vaftiz nikah ve cenaze torenlerini kiymakta zorlanacagiz. Yapay gundem aramak gereksiz ana gundem budur ve de acil cozum beklemektedir” dedi. Ermenilerin onerisi universitede bir kursu acilmasi Ermeni Patrikligi’nin getirdigi oneri hakkinda Patrik Mesrob soyle konustu: Bizim onerimiz Istanbul’daki devlet universitelerinden birinde Karsilastirmali Teoloji kursusu acilarak kursunun Ermeni Musevi Suryani Kadim Protestan Katolik Rum ve Antakya Ortodoks birimlerinde bu din ve mezhep gruplarinin dil din kulturu teoloji tarih liturji doktrin ve benzeri derslerin verilmesidir. Bu tarz bir girisimi Islam Ilahiyat Fakulteleri’nden birinin bunyesinde gerceklestirmek soz konusu olamaz. Daha once de soyledigim gibi bu Vatikan’da imam yetistirmeye benzer. Din ve vicdan islerinde ozgu irade esastir”. Rum Patrikliginin onerisi eskisinin devami Rum Ortodoks Patrikliginin beklentisi herhangi bir yeni olusuma gitmeden Heybeliada’daki Ruhban Okulu’nun kapanmadan onceki statusuyle en kisa zamanda acilmasi. Istanbul Rum Ortodoks Patrigi I. Bartholomeos beklentisini soyle ifade ediyor: Lozan Antlasmasi’nin 40. maddesine gore azinliklarin yeni muesseseler acmaya dahi haklari vardir. Biz yeni bir ruhban okulu acmak istemiyoruz. Biz eskisinin aynen acilmasini ve ayni programla tedrisata gecmesini istiyoruz. Bizim istedigimiz universite seviyesinde bir kurum degil ki biz meslek okulu statusunde olan kurumumuzun yeniden faaliyete gecmesini bekliyoruz. Sayin YOK Baskani Prof. Dr. Erdogan Tezic bizi ziyaret ettiginde Heybeliada’daki okulumuzun tuzugunu inceledigini 1951’te hazirlanan yonetmeligin gayet yasalara uygun ve halen uygulanabilir oldugunu siyasi irade olustugunda okulun Milli Egitim Bakanligi’nin denetiminde eskiden oldugu gibi hemen tedrisata gecebilecegini soyledi. Iste bizim istedigimiz Hukumetimiz’den bekledigimiz bundan ibarettir”. Ermeniler Universite din gorevlilerinin universiteli olmasini sart kosuyor Bu konuda Ermeni Patriginin gorusu soyle: Patrik Bartholomeos Hazretleriyle ayni seyi dusunuyoruz. Bir an once teolojik egitim olanaginin saglanmasi gerekiyor. Ancak ihtiyaclarimiz farkli gibi gorunuyor. Rum Patrikligi imam hatip okullari gibi Milli Egitim Bakanligi’na bagli meslek lisesi statusundeki eski ruhban okulunu eskiden oldugu gibi yeniden acmak istiyor. Bu cozum bizim icin yeterli degil. Bizim beklentimiz tum din gorevlilerinin universite mezunu olmalaridir. Bunu kimseyi yurtdisina gonderme mecburiyetinde kalmadan yapabilmeyi umid ediyoruz. Genclerimizin hemen hemen tamami bugun universitelerde okuyor. Onlara din hizmeti verecek gorevlilerin de en az onlar kadar egitimli olmasi cok onemli”. Iki Patrik karsi karsiya degil Patrik Mesrob Rum Ortodoks Patrigi Bartholomeos ile iliskileri hakkinda da soyle dedi: Rum ve Ermeni Patrikleri olarak hic karsi karsiya’ olmadik olmayiz olamayiz. Turkiye’deki Musluman ve Musevi muminlerin dini liderleri ile de karsi karsiya’ olmayiz olamayiz. Hepimiz Turkiye Cumhuriyeti vatandasiyiz ayni ulkenin evlatlariyiz komsuyuz. Hepimiz ayni gemide yolculuk ediyoruz. Birlikte yasiyoruz. Iliskilerimiz karsilikli sevgi ve saygi uzerine kurulu. Ermeni Ruhban Okulu da 1971’de kapatildi Gazetelerin birinde Ermenilerin ruhban okulu yoktu’ denildigine isaret eden Ermeni Patrigi duzeltme yaparak soyle dedi: Tibrevank Ruhban Okulumuz Patrik IX. Hovhannes Golod tarafindan 1719’da Uskudar’da tesis edilmistir. Ruhban Okulu 1741’de Patrik II. Hagop tarafindan Kumkapi’ya tasinarak bir sure tedrisata bu semtimizde devam etmistir. 1889 yilinda Patrik I. Horen yeni Tibrevank Ruhban Okulu’nu Izmit’in Armas (Akmese) koyunde tesis etmistir. Bu okul da 1915’e kadar acik kalabilmistir. Patrik I. Mesrob daha patrik secilmeden ruhban okulunu Balat’a tasimissa da tedrisat burada da ancak iki uc yil kadar surmustur. En son 1953 yilinda Patrik I. Karekin Surp Hac Tibrevank Ruhban Okulu’nu 1719’daki okulun yerinde yeniden acmistir. Ne yazik ki bu okul da 1971 yilinda zamanin hukumeti tarafindan kapatilmistir. Okul o gunden sonra salt azinlik lisesi olarak varligini surduruyor. Oyle ki Ermeni cemaatinin 1970’lere kadar ruhban okulunun bulunmadigi iddiasi gercekleri yansitmiyor”. Dinlerarasi Diyalog her zamankinden daha elzem Dinler ve kulturlerarasi diyalog calismalarinin ozellikle 11 Eylul olayindan sonraki sicak gelismelerin isiginda her zamankinden daha elzem olduguna dikkat ceken Patrik Mesrob bu konudaki dusuncelerini de acikladi: Aslinda gundemin en onemli konularindan biri bu. Bugunku dunya konjonkturunde bunu gormemek gaflettir. Ancak elle tutulur gozle gorulur yapici netice veren tesebbusler gereklidir. Sirf ses getirsin’ yada gorunurde bir seyler yapiyormus gibi olalim’ diye bazen de amaci belirsiz etkinlikler duzenleyerek diyalog muessesesi yipratilmamalidir. Ornegin Diyanet Isleri Baskani Prof. Dr. Ali Bardakoglu disinda bugune kadar kim cikip da Gercekten de hristiyan vatandaslarimizin din gorevlisi yetistirebilmeleri icin olanaklar yaratilmalidir” dedi. Komsunun sorununu paylasmazsan sadece iyi gun sofralarinda beraberlikten diyalogdan soz edersen sana inanan olur mu hic? Ayni sekilde gayrimuslim vatandaslarimiz da musluman vatandaslarimizla gercek anlamda ozellikle sosyal alanlarda dayanisma icinde olmalilar. Cocuklarimizin ulkemizin tum genclerinin sorunlari ayni degil mi? Birlikte yasama kulturu bu konuda verilecek egitimle mumkun olur. Anahtari ise karsilikli gercek ve somut saygidir”.