INSAN elli yil once yasadiklarini hatirlayabilir mi? Demek hatirlayabiliyormus hele hatirlanan 6-7 Eylul Olaylari olunca... Bize gore bu olay Cumhuriyet tarihinin en ayip olaylarindan biridir. Devlet tarafindan tezgâhlanmis partizanlara ve lumpen denilen ayaktakimina uygulatilmis basta Rumlar Istanbul daki azinliklar hedef alinmis bir aksam uzeri baslayip ertesi sabaha kadar suren kiskirtma yagma cinayet tecavuzle sonuclanmistir. Bu en hafif tabirle ayip degil de nedir? Zaten devlet bu ayibini o gunlerin Disisleri Bakani Fuat Koprulu nun agzindan itiraf etmistir: Bir seyler olacagini biliyorduk ama bu kadarini degil! * * * OLAYI biz masa basinda degil icinde izleyen genc bir gazeteci olarak yasadik... Peki devletin bir baska deyimle hukumetin bu olayda cikari neydi? O tarihte Londra da Kibris gorusmeleri yapiliyordu; Ingiltere Yunanistan ve Turkiye arasinda... Hukumetin Turk halkinin galeyan icinde oldugunu gostermek icin bir olaya ihtiyaci vardi. Ataturk un Selanik teki evine konulan bomba birkac saat sonra Istanbul da patladi. Aksam gazetelerinden Istanbul Ekspres simsir harflerle olayi duyurdu. Zaten her sey planlanmisti gencler ve capulcular Taksim e dogru yuruyuse gectiler biz de aralarindaydik. Kafilenin basinda Kibris mitinglerini duzenleyen Topal namiyla maruf bir hukuk ogrencisi vardi; cussesine ragmen tilki gibi sekiyor kafileyi bagirtiyordu: Kibris Turk tur Turk kalacaktir/Yesilada kizil olmaz/Kahrolsun komunist papaz Makariyos! * * * TAKSIM anitinin onunde Istiklal Marsi soylendi sonra Siraselviler den Yunan Konsoloslugu na dogru yuruyuse gecildi. Kalabalik giderek yeni katilimlarla cogaliyordu bunlarin ogrenci olmadigi belliydi. Ilk saldiri Firuzaga da bir Rum bakkala oldu adamin vitrinini ve asili duran Rumca gazeteleri parcaladilar. Ama polis guruhun Yunan Konsoloslugu na gitmesine izin vermedi yollari kesti. Bunun uzerine Istiklal Caddesi ne cikildi ve yagma basladi. Top top kumaslar yerlere seriliyor vitrinler kiriliyor yagmalaniyor evlerin ucuncu dorduncu katlarina cikiliyor ne varsa asagi atiliyordu. Ingiliz Konsoloslugu onunde Aynalicarsi da ucuncu kattan atilan bir buzdolabinin nasil yere dusup patladigi hâlâ kulaklarimizda... * * * OLAY gece yarisina dogru tam bir yagma capulculuk ve servet dusmanligi haline dondu. Rum mus Ermeni ymis Yahudi ymis hatta Musluman mis Turk mus capulcular icin fark etmiyordu; yakip yikiyorlardi. Taksim deki Ata Tridya Kilisesi nin atese verilisini hatirliyoruz. Gormedik ama anlatilanlara gore havagazi borusunu delmisler gazi yakmislar ve kiliseye saldirmislar... * * * GECE yarisina dogru simdi AKM nin oldugu Taksim Karakolu na gittik. Polisler suklum puklum olanlari seyrediyorlardi; kapidan Emniyet Mudur Yardimcisi Ahmet Paftali gorundu hemen yanina kostuk Sikiyonetim ilan edildi! dedi. Birlikte yuruduk. Sikiyonetimi duyurmak istiyordu ama nasil? Iki elini agzina goturdu olanca gucuyle bagirdi: Orfi idare ilan edildi dagilin! Ahmet Paftali bize dondu. Yanimizda saniyoruz rahmetli Kemal Savci ile Ozer Oztep var bizden kidemli gazeteciler hepimiz saskiniz: Yani cocuklar yani biz bu rezilligi yani yuz yil gecse silemeyiz! * * * BIZ Beyoglu nda kostururken buldugumuz her telefonla Vatana haber yetistiriyoruz. Ogrendik ki Adalar dahil butun Istanbul capulcularin elinde yikiyorlar yakiyorlar yagmaliyorlar tecavuz ediyorlar... Hatta bir papazin sakalini bile kesmisler. Yazi Isleri Mudurumuz Ihsan Ada Gazeteye don! dedi Vilayete gideceksin! * * * SIKIYONETIM ilan edilmis. Ilk is gazeteler sansur edilecek birinci sayfanin provasini verdiler Al vilayetteki pasaya gotur! dediler. Ordu Kumandani Orgeneral Vedat Faran a ciktik soyle bir bakti uzatti: Az bile yazmissiniz! Iki gun sonra sikiyonetim komutanligina Aknoz Pasayi atadilar. Unlu tebligler basladi: Uc kisinin yan yana gelmesini yasakladim! Kaldirimdan caddeye inip yurumeyi yasakladim! Ve tabii tek cumlelik gazete tebligleri: Kapattim! * * * EVET 6-7 Eylulu biz yasadik daha yazacak cok sey var ama... Her olayin bir drami oldugu kadar komedisi de vardir onu da yarin anlatiriz. h.pulur@milliyet.com.tr