6 - 7 Eylul 1955... Istanbul u utanca boyayan bu iki gun icinde olup bitenleri; olaylari baslatan Istanbul Ekspres gazetesini 3 olu 30 yarali 73 kilise 8 ayazma 2 manastir 1 fabrika 3.584 u Rumlara ait olmak uzere 5.538 ev ve dukkan olarak zabitlara gecen iki gunun bilancosunu ve olaylara neden olan baslica kisilerin olaylardan sonra onlenemez yukselisini unutamadik... hatirliyoruz. Hayat dergisi 6 - 7 Eylul olaylarinin mahkemesine sayfalarinda en genis yer veren dergilerden biri olmus 1960 yilinda... Menderes in Efkâri umumiye bu olaya hazirdi. Murettibini aramak gerekmez dedigi ilk durusmadan izlenimleri Hayat dergisinden okuyoruz. Simdiye Kadar Saniklari Mechul Kalan 6 - 7 Eylul Dâvasi Basladi Hayat dergisi 28 Ekim 1960 Sayi: 44 Istanbul u tarihte misli gorulmemis bir perisanliga dusuren ve milyonlarca lira degerinde millî servetin sokaklara sacilmasi binlerce dukkânin yagma edilmesi 73 kilise havra ve ayazmanin yikilmasi ile neticelenen 6 - 7 Eylul olaylari 1864 gun sonra nihayet adalet huzuruna getirildi. Yassiada muhakemelerinin en ilgi cekici davâlarindan olan 6 - 7 Eylul durusmalarinin ilk gununde Yuksek Adalet Divani kararnameyi 11 saniga okudu. 4000 kelimelik kararnamenin esasi adi gecen olaylarin bir tertip eseri oldugu noktasinda toplaniyordu. Ama saniklardan hicbiri bunu kabul etmedi ve bir kismi bunun gizli bir kuvvet veya komunist tertibi olabilecegi fikrini savundu. Baskan ise o zaman kurulan muhakemenin komunistlerin ve olayla ilgili gosterilen Kibris Turk tur Cemiyeti uyelerinin beraatine karar vermis olmasi gercegini ileri surerek bu durum karsisinda faillerin kim olabilecegini sormus ama 11 saniktan her biri de hicbir seyden haberdar bulunmadiklarini iddia etmislerdir. Celâl Bayar: 6 - 7 Eylul tertipcilerinden olarak kendisine isnat olunan sucu kabul etmedi ve bu Bu tahribati gizli bir kuvvet yapmis olabilir dedi. Adnan Menderes: 23 defa Reis beyefendi hazretleri tâbirini kullanan Menderes: Efkâri umumiye bu olaya hazirdi. Murettibini aramak gerekmez dedi. Zorlu: O siralarda Londra da bulundugu icin 6 - 7 Eylul sanigi haline getirilmesinin sebebini anlayamadigini soyledi. Koprulu: Bendeniz esasen alâkadar olmadigim tesadufen karistigim bir meseleyi cevaplandirmaga calisacagim dedi. Gokay: Sabik Istanbul Valisi Hadisenin icine kimler karismistir muharrikleri kimler olabilir bilemiyorum dedi. Eris: O zamanki Istanbul Emniyet Muduru Alâattin Eris sakin ve tok bir sesle o gecenin panoramasini etraflica cizdi. Hadimli: Kararnameye Fezleke diyen sabik Izmir Valisi iller kanunundaki maddelerle kendini savunmaga calisti. Balin: Selânik bomba olayi ile ilgili saniklardan Baskonsolos Balin adi gecen bomba ile ilgisi olmadigini iddia etti. Tekinalp: Selânik Konsolos muavini Tekinalp ise kurye cantasi icinde Turkiye den bomba tasidigi iddiasini reddetti... Ucamer: Konsolosluk kavasi Hasan Ucamer Yunan makamlarinin baskisi altinda itirafname imzaladigini soyledi... Engin: Oktay Engin ise butun baskilara ragmen Ataturk un evine atilan bomba ile ilgili itirafname vermedigini soyledi. Durusmadan Portreler Durusmalar sakin bir hava altinda basladi. Saniklar salona girerlerken Celâl Bayarla Adnan Menderes ilk celseye ciktiklarindan daha rahat bir halde idiler. Yerlerine oturur oturmaz avukatlariyle isaretlesip sonra gorusmek istediklerini belirtiler. Durusmanin sohretli yeni sahsiyetleri sabik Istanbul Valisi Gokay ile sabik Disisleri Vekili Fuat Koprulu idi. Gokay koltugunda dosyasi gogsunu sisirmis basi yukarda yuruyor Fuat Koprulu ise umursamaz bir tavirla etrafina bakiniyordu. Esasen dusuk seflerle dargindi. Okuz olmeden evvel ortaklik ayrilmisti. F. Rustu Zorlu Nihayet milletler arasi bir toplantida nutuk soyler bir eda ile dusuk Demokrat hukumetin seyriati ve sevaplariyle tarihe mal olacagini ifade etti. Fuat Koprulu Bir aralik dinlemekten pek hoslandigi bazi cumlelerin kararnamede gectigini fark ederek elini kulagina goturdu. Celâl Bayar Durusmada Yuksek Sorusturma Kurulunun son tahkikat acilmasina dair karari okunurken saniklardan bir kismi dinliyor Adnan Menderes le Celâl Bayar metinden kararnameyi takip ediyorlardi. Celâl Bayar bir aralik kolunu yanindaki parmakliga dayayip yaslaninca Baskan o sekilde oturmamasi icabettigini bir subay vasitasiyle kendisine ihtar etti. Bu yazi Medyakronik ten alinmistir.